Meteoroloji ile İlgili Şaşırtıcı Gerçekler
Meteoroloji ile ilgili şaşırtıcı gerçekleri sizin için bir araya getirdik.
1- Deniz kenarındaki bir insanın üzerine (vücuduna) atmosferin uyguladığı ortalama kuvvet ne kadardır?
Toplam kuvveti deniz seviyesindeki basınç ile insanların ortalama yüzey alanını çarparak bulabiliriz. İnsanın yüzey alanı yaklaşık 1,5 m2, atmosferik basınç 100.000 Pascal alınırsa atmosferin derimize uyguladığı toplam kuvvetin 150.000 Newton olduğu bulunur. Bu kuvvet, yerçekimi ivmesi yaklaşık 10 m/s2 olarak alınırsa 15.000 kg = 15 ton kütleye etki eden yerçekimi kuvveti kadardır.
2- Bulut içindeki su damlacıklarının çapı 3 mikrondan (metrenin milyonda biri) daha küçüktür. Bir yağmur damlasının (çap = 0,3 milimetre) oluşabilmesi için kaç tane su damlacığının birleşmesi gerekir?
Damlacıkları küre şeklinde kabul edersek, kürenin hacmi 4Пr3/3’tür. 1 mikron = 1/1000 mm’dir. Büyük kürenin hacmini, küçük küreye bölerek cevabı bulabiliriz. Diğer kısımlar sadeleşeceğinden yarıçapların küplerinin oranı sonucu verecektir: r23/ r13 = (0,3)3 / (0,003)3 = 1.000.000
3- Bilim insanları hangi canlının çıkardığı sesi dinleyerek yaz aylarında hava sıcaklığını doğru olarak bulabileceğimizi kanıtlamıştır?
Cırcır böceği. Cırcır böcekleri hava ısındıkça daha hızlı öter. Cırcır böceklerinin 1 dakika içinde kaç kez cırladığı sayılır ve aşağıdaki formül kullanılarak hava sıcaklığı hesaplanır.
T = 10+[(N-40)/7] (Dolbear yasası)
Örneğin bir cırcır böceği dakikada 180 defa cırlıyorsa hava sıcaklığı
T = 10+[(180-40)/7] = 30°C’dir.
4- Havaya su buharı ilave edilirse havanın yoğunluğundaki (kütle/hacim oranındaki) değişim nasıl olur?
Azalır. Havanın %78’ini oluşturan azot gazının (N2) 1 molünün ağırlığı 14x2 = 28 gram, %21’ini oluşturan oksijen gazının (O2) 1 molünün ağırlığı 16x2 = 32 gramdır. Su buharını meydana getiren H2O’nun 1 molü ise 2 hidrojen 1x2 = 2 ve 1 oksijen 16x1 = 16 olmak üzere toplam 16+2 = 18 gramdır. Yani su buharı, havanın çoğunluğunu meydana getiren gazlardan daha hafiftir.
5- Gökyüzü niçin mavi görünür?
Farklı renkli ışıklar farklı açılarla kırılır. Gündüz vakti gökyüzünün mavi olmasının sebebi Güneş’ten gelen beyaz ışığın içerdiği farklı renklerin farklı açılarla kırılmasıdır. En kısa dalga boylu olan mavi ışığın kırılma açısı en büyük olduğu için gökyüzü mavi görünür.
