Mikroplastikler Bulaşıcı Hastalık mı Yayıyor?

pcess609/ iStock.com

2010 yılında Kuzey Atlantik Okyanusu’nda araştırma yapan bir grup bilim insanı, okyanus tabanından elde ettikleri plastikleri elektron mikroskobu altında inceledi. Yapılan incelemeler sonucunda mikroplastiklerde su yosunlarının, protistaların ve bakterilerin bir arada yaşadığı tespit edildi. Canlıların yaşadığı bu ekosisteme “plastisfer” adı verildi.

Bilim insanları elde edilen örneklerdeki bir plastisferde, polipropilen iplikleri üzerinde, insanlarda ölüme neden olabilen kolera (Vibrio cholerae) bakterisinin yaşadığını fark etti. Böylece parazitler, bakteriler, mantarlar ve virüsler de dâhil olmak üzere bir dizi patojenin (potansiyel bulaşıcı hastalık etkenlerinin) mikroplastiklerin üzerinde yaşayabileceği ortaya çıkarılmış oldu.

2023 yılında yapılan yeni bir araştırmaya göre okyanuslarda 82 ila 358 trilyon mikroplastik bulunuyor. Bilim insanları patojenlerin, plastik parçalarını kullanarak suda veya havada uzun mesafeler boyunca seyahat edebileceğini düşünüyor. Bunun sonucunda da canlıların patojen kaplı mikroplastikleri soluyarak veya yutarak bulaşıcı hastalıklara yakalanabileceği öngörülüyor.

Yapılan farklı çalışmalar ise mikroplastik kirliliğinin antibiyotik direncinin gelişim sürecine katkıda bulunabileceğini ve hastalık bulaşma koşullarını dolaylı yollardan değiştirebileceğini gösteriyor.

Dr_Microbe/ iStock.com

Kolera, Vibrio cholerae adlı bakterinin yiyecek ve içeceklere bulaşması sonucu yayılan bir hastalıktır.

Kaynak:

• Beans, C. ve ark., “Are microplastics spreading infectious disease?.”, PNAS, Cilt 120, Sayı 31, Makale no: e2311253120, 2023.