Rosetta, 67P Kuyrukluyıldızında Oksijen Molekülleri Tespit Etti
Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Rosetta uzay aracı, 67P/Churyumov–Gerasimenko kuyrukluyıldızından yayılan gaz bulutunun içinde oksijen molekülleri tespit etti. Böylece bir kuyrukluyıldızda ilk kez moleküler halde oksijen keşfedilmiş oldu.
Rosetta uzay aracı bir yıldan fazla zamandır 67P/Churyumov–Gerasimenko kuyrukluyıldızının çevresinde araştırmalar yapıyor. Bu zamana kadar kuyrukluyıldızdan yayılan gazların içinde aralarında su buharının, karbondioksitin, karbonmonoksitin ve farklı soygazların bulunduğu birçok farklı madde tespit edilmişti. Sonuçları Nature dergisinde yayımlanan araştırmada bilim insanları 67P kuyrukluyıldızında evrende en bol bulunan üçüncü element olan oksijenin en basit moleküler şekli olan O2’yi tespit ettiklerini açıkladı.
Oksijen molekülünün kuyrukluyıldızdan yayılan gaz bulutunun içinde yüksek miktarda bulunması bilim insanlarını hayli şaşırttı. Tepkimeye girmeye istekli olan oksijeni moleküler halde tespit etmek zor olduğundan yıldızlar arası ortamda moleküler haldeki oksijene rastlamak çok sık karşılaşılan bir durum değil.
Oksijen molekülünün kaynağının ne olduğu ise hâlâ cevaplanmayı bekleyen bir soru. O2 molekülünün genellikle suyun yüksek enerjili parçacıkların, örneğin fotonların ve elektronların etkisiyle ayrışması sonucu açığa çıktığı düşünülüyordu. Ancak araştırmacılar 67P kuyrukluyıldızının Güneş’e yaklaştığı Eylül 2014 ve Mart 2015 arasındaki altı aylık dönemde moleküler haldeki oksijen/su oranının sabit olduğunu belirledi. Eğer oksijen, suyun güneş rüzgârlarıyla yayılan yüksek enerjili parçacıkların etkisiyle ayrışması sonucu oluşmuş olsaydı bu süreçte O2/H2O oranının değişmesi gerekirdi.
Bilim insanları 67P kuyrukluyıldızındaki oksijen molekülünün kaynağının milyarlarca yıl önce kuyrukluyıldızın oluşum aşamasında buz ve toz parçacıkları arasında kalan oksijen molekülleri olduğunu düşünüyor. Bu süreçteki sıcaklık koşulları oksijen molekülünün kimyasal tepkimeler sonucu başka oksijen bileşiklerine dönüşmesini engellemiş olabilir.
