Temmuz Ayında Gökyüzünde Neler Görebilirsiniz?

Ay’ı Daha Yakından Tanıyalım

Ay, Güneş’ten sonra gökyüzündeki en parlak ikinci gökcismi. Ay gökyüzü gözlemcilerine çıplak gözle gerçekleştirebilecekleri birçok gözlem imkânı sunuyor.

Örneğin her gece gökyüzünde Ay’ı farklı bir şekilde görürüz. Çünkü Dünya etrafındaki yörünge hareketi sırasında Ay’ın Güneş’e göre konumu sürekli değişir.

Ayrıca parlak yıldızların ve gezegenlerin Ay ile yakın göründüğü zamanlarda bu gökcisimlerini gökyüzünde kolayca bulabilirsiniz.

Ay’ın yüzeyinde göktaşlarının çarpması sonucu oluşan binlerce krater bulunuyor. Bunlardan bazılarını çıplak gözle fark etmek mümkün. Çapı yaklaşık 93 km olan Copernicus Krateri’ni, Ay’ın dolunay evresinde olduğu zamanlarda kraterin çevresinden etrafa doğru yayılan parlak çizgilerden tanıyabilirsiniz.

Temmuz ayında, Ay’ın dolunay evresine yakın olduğu tarihlerde Ay’ın yüzeyindeki Copernicus (çapı 93 km), Kepler (çapı 32 km) ve Tycho (çapı 85 km) kraterlerini görmeyi deneyebilirsiniz.

Tutulma olayları da Ay’ın dâhil olduğu, çıplak gözle görülebilen gök olaylarındandır. Ay tutulması sırasında Güneş, Dünya ve Ay aynı hizadadır ve Ay Dünya’nın gölgesinden geçer.

16-17 Temmuz’da gerçekleşecek parçalı Ay tutulması Türkiye’den görülebiliyor. Parçalı Ay tutulması sırasında Ay’ın bir bölümü Dünya’nın gölgesine girer. 16-17 Temmuz’da gerçekleşecek Ay tutulmasında ise Ay’ın yaklaşık %65’i Dünya’nın gölgesinde kalacak. Maksimum tutulma Türkiye saati ile 00.31’de gerçekleşecek.

Temmuz ayında beş parlak gezegenden Jüpiter ve Satürn’ü neredeyse bütün gece gözlemlemek mümkün. Merkür ve Mars temmuz ayının başında gün batımından sonra batı-kuzeybatı ufkunun üzerinde kısa süre gözlemlenebilir. 4 Temmuz’da yeniay evresinden yeni ayrılan Ay, Merkür ve Mars kuzeybatı ufkunun üzerinde birlikte görülebilir.

Venüs ancak temmuz ayının başında, uygun gözlem koşullarında, Güneş’in doğuşundan hemen önce görülebilir. 14 Ağustos’ta Güneş’in arkasından geçecek Venüs bu süreçte yaklaşık iki ay boyunca görülemeyecek.

Temmuz ayında hayli parlak olan Jüpiter, Güneş’in batışından sonra güneydoğu ufkunun üzerinde ortaya çıkıyor ve gece yarısından yaklaşık üç saat sonra güneybatı ufkundan batıyor. Jüpiter ve Ay, 13 Temmuz’da gökyüzünde birbirine yakın görünecek. Bu tarihte Ay, Jüpiter ve Akrep Takımyıldızı’nın en parlak yıldızı Antares’i birlikte görebilirsiniz. Satürn ise gün batımından yaklaşık bir saat sonra güneydoğu ufkundan doğuyor. Temmuz ayı boyunca bütün gece gökyüzünde olan Satürn, 16 Temmuz’da Ay ile yakın görünümde. Her iki gökcismini Yay Takımyıldızı’nda bulabilirsiniz.

12 Temmuz-23 Ağustos tarihleri arasında etkin olacak Delta Kova göktaşı yağmuru 29-30 Temmuz’da en yüksek etkinliğe ulaşıyor. Bu tarihte göktaşlarının gökyüzünde ortaya çıktığı noktayı güney ufkunun üzerindeki Kova Takımyıldızı’nda bulabilirsiniz.

Kaynaklar:

• 2019 Gök Olayları Yıllığı, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi
• https://eclipse.gsfc.nasa.gov/SKYCAL/SKYCAL.html