logo
Menü
Giriş yap Üye ol
  • Anasayfa Anasayfa
Popüler Bilim

Popüler Bilim

Soru - Cevap

Soru - Cevap

Tasarla ve Yap

Tasarla ve Yap

Deneyler

Deneyler

Bilim Genç TV

Bilim Genç TV

Gökbilim

Gökbilim

Yeryüzü

Yeryüzü

Sesli Yayın

Sesli Yayın

Bilim Çizgi

Bilim Çizgi

Periyodik Tablo

Periyodik Tablo

Yeryüzü

Bunu Biliyor muydunuz?

Yarışmalar

Yarışmalar

  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

logo
Arama
Giriş yap
  • Popüler Bilim Popüler Bilim
  • Soru - Cevap Soru - Cevap
  • Tasarla ve Yap Tasarla ve Yap
  • Deneyler Deneyler
  • Bilim Genç TV Bilim Genç TV
  • Yarışmalar Yarışmalar
  • Gökbilim Gökbilim
  • Yeryüzü Yeryüzü
  • Sesli Yayın Sesli Yayın
  • Bilim Çizgi Bilim Çizgi
  • Bunu Biliyor muydunuz? Bunu Biliyor muydunuz?
  • Periyodik Tablo Periyodik Tablo
  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

Çivi Kullanılmadan Yapılan Bir Köprü mü? Cambridge Matematik Köprüsü

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: Uzayı ve Yıldızları Neden Araştırıyoruz?

Dijital Obez miyim? Dijital Araçların Aşırı Kullanımı Yaşam Memnuniyetimizi Azaltıyor!

Tek Sağlık Nedir?

Geri Dönüştürülmüş Plastik Gerçekten Çevre Dostu mu?

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: Sıfırın Altında Bilim: Antarktika ve Arktik Maceraları

Kadınlar Erkelerden Daha Fazla Uykuya mı İhtiyaç Duyuyor?


Güneş Enerjisi ile Çalışan Yel Değirmeni Yapalım

Namdar Gürsönmez
14/06/2019

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde, güneş enerjisi ile çalışan bir yel değirmeni düzeneği tasarlayarak enerji dönüşümünü gözlemliyoruz.

Güneş Enerjisi ile Çalışan Yel Değirmeni Yapalım

Bilmekte Fayda Var!

Yel Değirmeni Nedir? Yel Değirmeni Ne İşe Yarar?

Yel değirmenleri, enerji üretmek için rüzgâr gücünden faydalanarak çalışan, büyük pervaneli, çarklı makinelerdir. Çok eski zamanlardan beri yel değirmenleri, buğday öğütmek ve su pompalamak gibi işler için mekanik güç elde etmede kullanılmıştır.

İlk Yer Değirmeni

Elektrik elde etmek için kullanılan ilk yel değirmeni 1890'da Danimarka'da yapılmıştır. Bu tarihten sonra rüzgârla çalışan yel değirmenleri küçük ev ve çiftliklere elektrik sağlamak için kullanılmıştır.

Yel Değirmeni Nasıl Çalışır?

Yel değirmenleri rüzgâr hızının ortalama 30-40 km/h olduğu yerlerde verimli biçimde çalışır. Rüzgâr hızı saatte 8 km’den düşükse yel değirmeni çalışamaz. Değirmenin sistemine zarar vereceği için çok rüzgârlı havalarda da yel değirmeni çalıştırılmaz.

Yel Değirmeni Yapımı

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde, güneş enerjisi ile çalışan bir yel değirmeni düzeneği tasarlayarak enerji dönüşümünü gözlemliyoruz.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_0.jpg

Nelere İhtiyacımız Var?

  • 1 adet 3 V’luk, güneş enerjisi ile çalışan mini DC motor
  • 1 adet 70 mm x 100 mm boyutlarında güneş gözesi
  • 1 adet 9 cm x 17 cm boyutlarında duralit
  • 2 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 9 cm boyutlarında tahta
  • 1 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 15 cm boyutlarında tahta
  • 1 adet 1,5 cm x 1,5 cm x 7 cm boyutlarında, bir ucu 45o açı ile kesilmiş tahta
  • 2 adet 2 cm uzunluğunda vida
  • 4 adet 4 cm x 8 cm boyutlarında, 1’er cm2lik alanlara ayrılmış ve keçeli kalemle çizilmiş karton parçaları
  • 2 adet tahta çubuk (dondurma çubuğu ya da tahta dil basacağı)
  • 1 adet 20 cm uzunluğunda plastik kablo bağı (plastik kelepçe)
  • İletken kablolar
  • 1 adet plastik kablo birleştirici
  • Çift taraflı bant
  • Yapıştırıcı
  • Makas
  • Tornavida
  • Cetvel
 
Uyarı:
Kesici ve delici aletleri kullanırken dikkatli olalım.
 

Ne Yapıyoruz?

1. Etkinliğimize güneş gözesi ve DC motorun yerleştirileceği bölümleri hazırlayarak başlıyoruz.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.1_14.jpg

. 1,5 cm x 1,5 cm x 9 cm boyutlarındaki iki tahtanın bir yüzüne çift taraflı bant yapıştıralım ve tahtaları 9 cm x 17 cm boyutlarındaki duralit ile birleştirelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.2_11.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_1.3.jpg

 

2. Duralitin merkezini bulalım ve 1,5 cm x 1,5 cm x 15 cm boyutlarındaki tahtayı vida ile merkeze sabitleyelim. Tahtanın üst bölümüne makas veya tornavida kullanarak 2 mm çapındaki vidanın geçebileceği bir delik açalım.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_2.1_18.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_2.2_13.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_2.3_1.jpg

3. 1,5 cm x 1,5 cm x 7 cm boyutlarında, bir ucu 45o açı ile kesilmiş tahtanın alt kısmına makas veya tornavida kullanarak 2 mm çapındaki vidanın geçebileceği bir delik açalım.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_3.1_20.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_3.2_17.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_3.3_0.jpg

 

4. 1,5 cm x 1,5 cm x 7 cm boyutlarındaki tahtayı ve duralitin merkezine sabitlediğimiz tahtayı, görseldeki gibi, vida ile birleştirip sabitleyelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_4.1_19.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_4.2_19.jpg

5. Bu aşamada DC motor ve plastik kablo birleştiriciyi düzeneğimize bağlıyoruz.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_5.1_18.jpg

. DC motorun altına 1,5 cm uzunluğunda çift taraflı bant yapıştıralım.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_5.2_13.jpg

.Çift taraflı bandın üzerindeki koruyucuyu çıkarıp plastik kelepçeyi de kullanarak DC motoru 1,5 cm x 1,5 cm x 7 cm boyutlarındaki tahtaya sabitleyelim. Aynı şekilde plastik kablo birleştiriciyi de çift taraflı bant kullanarak tahtaya sabitleyelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_5.3_3.jpg

6. İletken kablolar ile DC motor ve plastik kablo birleştirici arasındaki bağlantıları yapalım. Kırmız kabloyu DC motorun sol tarafına, siyah kabloyu da DC motorun sağ tarafına gelecek şekilde bağlayalım.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_6.1_14.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_6.2_14.jpg

7. Güneş gözesinde bulunan iletken kablolar ile plastik kablo birleştirici arasındaki bağlantıları yapalım. Güneş gözesindeki kırmızı kabloyu sol tarafa, siyah kabloyu da sağ tarafa gelecek şekilde bağlayalım. Güneş gözesini çift taraflı bant yardımı ile tahtanın 45o açı ile kesilen bölümüne yatay olarak sabitleyelim.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_7.1_17.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_7.2_18.jpg

8. Bu aşamada yel değirmeninin kanatlarını hazırlıyoruz.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_8.1_16.jpg

. Dondurma çubuklarının merkezinde 2 mm çapında, DC motor milinin geçebileceği birer delik açıp delikler üst üste gelecek şekilde çubukları birbirine yapıştıralım.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_8.2_13.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_8.3_0.jpg

 

. Keçeli kalem ile çizdiğimiz karton parçalarını dondurma çubuklarına yapıştıralım.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_8.4.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_8.5.jpg

 

9. Yel değirmeni pervanesini DC motor miline takalım.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_9.1_4.jpg

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_9.2_4.jpg

 

Düzeneğimiz artık hazır. Güneş ışığının bulunduğu bir alanda düzeneğimizi test edebiliriz.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gorsel_10.1_5.jpg

 

Ne OIdu?

Güneş gözeleri ışık enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren cihazlardır. Güneş ışığındaki fotonlar göze içerisindeki yarı iletken malzemeler tarafından soğurulur. Fotonlar tarafından uyarılan elektronların hareketiyle bir elektrik akımı oluşur. Oluşan elektrik akımı iletken kablolar ile DC motora iletilir. DC motor elektrik enerjisini hareket enerjisine (kinetik enerjiye) dönüştürerek motor miline bağlı olan yel değirmeninin pervanesini döndürür. Güneş gözeleri tarafından üretilen elektrik akım doğru akımdır. Düzeneğimizde birden fazla enerji dönüşümünün gerçekleştiğini gözlemleriz.

 

 

 

Kaynaklar:

  • Komisyon, 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi, Ankara, 2012.
  • https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/gunes-gozeleri-nasil-calisir
 
Yazar Hakkında:
Namdar Gürsönmez
Fen Bilimleri Öğretmeni
İzmir Çiğli-Karşıyaka Aydoğan Yağcı Bilim ve Sanat Merkezi
Konu
Tasarla ve Yap
Güneş Enerjisi
Yel Değirmeni

paylaş

En Çok Okunan Makaleler

Lise Öğrencileri İçin 2025 Yılı TÜBİTAK Bilim Kamplarına Katılım Başvuruları Başladı!

Duyurular • 02-01-2025

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: Uzayı ve Yıldızları Neden Araştırıyoruz?

Duyurular • 29-06-2025

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

Duyurular • 12-05-2025

Chandra, Yeni Tip Kozmik Nesneden Gelen Düzenli Sinyaller Tespit Etti

Haberler • 30-05-2025

Pestisit Nedir? Pestisitler Zararlı mıdır?

Haberler • 30-04-2025

Kozmik Gezegen Otopsisi: Yıldızına Yaklaşarak Atmosferine Dalan Gezegen

Gökbilim • 29-04-2025

Gökyüzünde Gezegen Şöleni

Haberler • 25-01-2025

Keçilerin Göz Bebekleri Neden Dikdörtgen Şeklindedir?

Soru - Cevap • 15-02-2025

Astronot Suni Williams Uzay Yürüyüşünde Rekor Kırdı

Haberler • 31-01-2025

Meşhur Matematik Problemi: ‘‘Taşınan Kanepe Problemi’’ Çözüldü

Haberler • 30-01-2025

Bilim Genç Logo
Tekrardan Hoşgeldiniz!

Bilim Genç’in kozmik derinliklerinde yolculuğa başlamak için giriş yapın.

Bir hesabınız yok mu? Üye olun

Sayfayı Paylaş
Twitter'da paylaş telegram'da paylaş Whatsapp'da paylaş facebook'da paylaş
Bağlantıyı kopyala
baylaş