Ocak 2022’de Gökyüzünde Neler Oluyor?
Ocak ayının başında Merkür, Venüs, Jüpiter ve Satürn’ü Güneş’in batışından sonra ufkun üzerinde sıralanmış hâlde görebilirsiniz. Mars ise gün doğumundan önce gökyüzünde.
Ocak ayının ilk haftasında, Merkür her geçen gün ufkun üzerinde daha da yükseliyor. 7 Ocak’ta en büyük doğu uzanımı konumuna ulaşan Merkür, bu tarihten sonra yörünge hareketi sırasında Güneş’e yaklaşmaya başlıyor ve 23 Ocak’ta Güneş ile Dünya’nın arasından geçiyor. Merkür, ocak ayının son günlerinde Güneş’in doğuşundan önce Venüs ve Mars ile birlikte gökyüzünde görülebilir.
Venüs ocak ayının ilk günlerinde Güneş’in batışından sonra batı yönünde ufkun hemen üzerinde görülebilir. 9 Ocak’ta Güneş ile Dünya’nın arasından geçen Venüs, ocak ayının ikinci yarısında Güneş’in doğuşundan önce gökyüzünde tekrar ortaya çıkıyor. Venüs’ün şafak vakti gökyüzünde görülebildiği ilk günlerde Güneş tarafından aydınlatılan kısmı %1’ken, ayın sonunda %15’i aydınlık görünüyor.
13 Ocak akşamı, bir gaz devi olan Satürn ile Güneş sisteminin en küçük gezegeni Merkür’ü bir arada görebilirsiniz.
Satürn ve Jüpiter, ocak ayının başında gün batımından sonra güneybatı yönünde gökyüzünde görülebilir. Satürn, Güneş’in batışından yaklaşık iki saat sonra batıyor. Jüpiter ise bir buçuk saat sonra onu takip ediyor.
4 Şubat’ta Güneş’in arkasından geçmeye hazırlanan Satürn, ocak ayının son haftasından itibaren alaca karanlıkta battığı için görülemiyor. Jüpiter’i ise ocak ayı boyunca Kova Takımyıldızı’nda bulabilirsiniz.
Mars, ocak ayında Güneş’in doğuşundan yaklaşık bir buçuk saat önce doğuyor ve şafak vakti Güneş’in aydınlığında kayboluncaya kadar görülebiliyor. Ayın ilerleyen günlerinde Kızıl Gezegen’in parlaklığı artıyor ve ufkun üzerinde daha da yükseliyor. Ocak ayının başında Yılancı ve Akrep takımyıldızlarının arasında bulunan Mars, ilerleyen günlerde Yay Takımyıldızı’na doğru hareket ediyor. Mars’ı 29 Ocak’ta hilal şeklindeki Ay ile birlikte görebilirisiniz.
Ocak 2022’de Ay
Bir dürbün ya da basit bir teleskop yardımıyla Ay’ın yüzeyindeki kraterleri gözlemlemeyi deneyebilirsiniz. Örneğin Ay’ın yüzeyindeki en belirgin kraterlerden biri olan Kopernik Krateri, Ay’ın Dünya’ya bakan tarafında bulunuyor. Kopernik Krateri’nin çapı yaklaşık 93 kilometre. Kraterin yaklaşık bir milyar yıl önce oluştuğu tahmin ediliyor. Ay, dolunay evresindeyken Kopernik Krateri’nin etrafındaki dışa doğru yayılan çizgiler belirgin bir şekilde görülebilir.
Derin Uzayı Gözlemleyelim
15 Ocak’ta M47 Açık Yıldız Kümesi, gözlem için hayli uygun bir konumda.
ESO
M47, Dünya’dan yaklaşık 1600 ışık yılı uzakta. M47 kolayca görülebilen bir açık yıldız kümesi olmasına rağmen sadece 50 civarında yıldız barındırıyor. M47’nin parlak ve mavi görünmesinin nedeni ise büyük oranda genç ve sıcak yıldızlardan oluşması. M47 Açık Yıldız Kümesi’ni 15 Ocak gecesi basit bir teleskop yardımıyla Büyük Köpek Takımyıldızı’nın en parlak yıldızı Sirius’un yakınlarında bulabilirsiniz.
Kaynaklar:
- https://eclipse.gsfc.nasa.gov/SKYCAL/SKYCAL.html
- https://astronomy.com/magazine/sky-this-month/2022/01/sky-this-month-january-2022
- https://www.eso.org/public/news/eso1441/
