Mayıs 2021’de Gökyüzünde Neler Oluyor?
Mayıs ayında Güneş sisteminin üç kayaç gezegenini -Merkür, Venüs ve Mars- Güneş’in batışından sonra bir arada görebilirsiniz. Mayıs ayında aynı zamanda 2021’in en büyük dolunayını izleme imkânını bulabilirsiniz.
Mayıs, 2021 yılındaki Merkür gözlemi için en uygun ay. Merkür 17 Mayıs’ta en büyük doğu uzanımı konumuna geliyor. Bu konumdayken Dünya’dan Merkür’e ve Dünya’dan Güneş’e giden doğrultular arasındaki açı 22 derece. Bu tarihte Merkür aynı zamanda ufkun üzerinde en yüksek noktaya ulaşıyor.
29 Mayıs’ta Merkür ve Venüs gökyüzünde birbirine çok yakın görünüyor. Her iki gezegeni Boğa Takımyıldızı’nın “boynuzlarını” oluşturan El Nath ve Zeta Tauri yıldızlarının arasında bulabilirsiniz. Unutmayın! Merkür, gökyüzünde Venüs’e göre çok daha sönük görünüyor.
Mars, mayıs ayında İkizler Takımyıldızı’nda. Mayıs ayı ilerledikçe Dünya’dan giderek uzaklaşan Kızıl Gezegen’in parlaklığı da azalıyor. Mars’ı ayın son günlerinde İkizler Takımyıldızı’nın en parlak ikinci yıldızı olan Polluks’un yakınlarında görebilirsiniz.
Jüpiter ve Satürn mayıs ayında Güneş’in doğuşundan önce gökyüzünde. Satürn, Jüpiter’den yaklaşık 45 dakika önce doğu-güneydoğu ufkundan doğuyor. Ayın ilerleyen günlerinde her iki gezegen de daha erken doğmaya başlıyor. 31 Aralık’ta Satürn, Jüpiter ve son dördün evresindeki Ay bir arada görülebilir.
Hilal şeklindeki Ay, 13 Mayıs’ta gökyüzünde Merkür ve Venüs’ün arasında görülebilir. Ay, mayıs ayının ilerleyen günlerinde güneydoğuya doğru hareketine devam ediyor ve 15-16 Mayıs’ta Mars’ı ziyaret ediyor.
26 Mayıs’ta tam Ay tutulması gerçekleşiyor. Türkiye’den gözlenemeyecek tutulma Asya’nın doğusu, Kuzey ve Güney Amerika, Avustralya ve Pasifik’ten görülebiliyor.
Tam Ay tutulması sırasında Güneş, Dünya ve Ay aynı hizadadır ve Ay’ın tamamı Dünya’nın gölgesinden geçer.
Ay, 12 Mayıs’ta Dünya’ya en uzak, 26 Mayıs’ta Dünya’ya en yakın konumda. Bu konumlardayken Ay ve Dünya arasındaki mesafe sırasıyla 406.500 km ve 357.300 km. 26 Mayıs’ta Ay, Dünya’ya en yakın konumdayken aynı zamanda dolunay evresinde. Bu, 2021’in en büyük dolunayı. “Süper ay” olarak da bilinen bu dolunay 26 Mayıs akşamı Güneş’in batışından sonra doğu-güneydoğu ufkundan doğuyor ve Güneş’in doğumu ile birlikte güneybatı-batı ufkundan batıyor.
19 Nisan ile 28 Mayıs tarihleri arasında etkinliğini devam ettiren Eta Kova gök taşı yağmuru, 5-6 Mayıs’ta en yüksek etkinliğe ulaşıyor. Bu tarihte uygun gözlem koşullarında maksimum 60 gök taşı görülebilir. Eta Kova gök taşı yağmuru, Güney Yarım Küre’den görülebilen en güçlü gök taşı yağmurlarından biri. Kuzey Yarım Küre’den ise saatte 10-30 gök taşı görmek mümkün olabilir. Eta Kova gök taşı yağmurunun kaynağı 1P/Halley Kuyruklu Yıldızı.
Kaynaklar:
- 2021 Gök Olayları Yıllığı, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi
- https://solarsystem.nasa.gov/asteroids-comets-and-meteors/comets/c-1861-g1-thatcher/in-depth/
- https://solarsystem.nasa.gov/news/1818/the-next-full-moon-is-a-supermoon-pink-moon/
- https://eclipse.gsfc.nasa.gov/LEplot/LEplot2001/LE2021May26T.pdf
- https://www.imo.net/resources/calendar/
