logo
Menü
Giriş yap Üye ol
  • Anasayfa Anasayfa
Popüler Bilim

Popüler Bilim

Soru - Cevap

Soru - Cevap

Tasarla ve Yap

Tasarla ve Yap

Deneyler

Deneyler

Bilim Genç TV

Bilim Genç TV

Gökbilim

Gökbilim

Yeryüzü

Yeryüzü

Sesli Yayın

Sesli Yayın

Bilim Çizgi

Bilim Çizgi

Periyodik Tablo

Periyodik Tablo

Yeryüzü

Bunu Biliyor muydunuz?

Yarışmalar

Yarışmalar

  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

logo
Arama
Giriş yap
  • Popüler Bilim Popüler Bilim
  • Soru - Cevap Soru - Cevap
  • Tasarla ve Yap Tasarla ve Yap
  • Deneyler Deneyler
  • Bilim Genç TV Bilim Genç TV
  • Yarışmalar Yarışmalar
  • Gökbilim Gökbilim
  • Yeryüzü Yeryüzü
  • Sesli Yayın Sesli Yayın
  • Bilim Çizgi Bilim Çizgi
  • Bunu Biliyor muydunuz? Bunu Biliyor muydunuz?
  • Periyodik Tablo Periyodik Tablo
  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

Mantık Bulmacası: Kedi Nerede Saklanıyor?

Kuşlar Ne Zaman Göç Edeceklerini Nasıl Biliyor?

Satranç - Aralık 2023

Kırmızı Sırtlı Fare

Ayın Matematik Sorusunu Doğru Çözenler – Kasım 2023

TÜBİTAK 4008 Programının 2023 Yılı Çağrısı Yayınlandı

Dünyanın En Güçlü Roketi Starship İkinci Denemesinde de Patladı


Alzheimer’ı Haber Veren Proteinler

Dr. Mahir E. Ocak
07/06/2021

Alzheimer ile ilişkili olduğu düşünülen proteinler tespit edildi.

Alzheimer’ı Haber Veren Proteinler

Demans olarak da adlandırılan aşırı bunamanın en yaygın görülen türlerinden biri olan Alzheimer, bilişsel ve fiziksel fonksiyonların kaybına yol açan ölümcül bir hastalıktır.

Onlarca yıldır yapılan çalışmalara rağmen bugüne kadar değil Alzheimer’ı tedavi etmek, hastalığın gelişimini yavaşlatacak bir yöntem bile bulunamadı. Araştırmacılar, Alzheimer’ın gelişimini engellemek için henüz bunama semptomları ortaya çıkmadan hastalık riskinin tespit edilmesine imkân veren yöntemlere ihtiyaç olduğunu düşünüyor.

Bugün Alzheimer riskini öngörmeye çalışan araştırmacılar, hastalık ile ilişkili olduğu bilinen amiloid beta ve tau proteinlerine odaklanıyorlar. Ancak amiloid beta ve tau insan hücrelerindeki binlerce farklı tür proteinden sadece ikisidir. Başka tür proteinler de Alzheimer riskini tahmin etmeye yardımcı olabilir.

ABD’deki John Hopkins Üniversitesinden Keenan A. Walker ve arkadaşları yakın zamanlarda Nature Aging’de yayımladıkları bir makalede, Alzheimer riskini en az beş yıl önceden haber veren çeşitli proteinler tespit ettiklerini açıkladılar.

Araştırmacılar, çalışmalar sırasında ilk olarak 2011-2013 döneminde kısaca ARIC olarak adlandırılan Toplumda Damar Sertleşmesi Riski projesi kapsamında, 4.800 orta yaşlı gönüllüden alınan kan örneklerini yaklaşık 5.000 ayrı protein için analiz etmişler. Sonuçlar, takip eden beş sene içinde Alzheimer belirtileri göstermeyen başlayan gönüllülerin kanlarında 38 tür proteinin anormal seviyelerde bulunduğunu göstermiş. Araştırmacılar daha sonra yine aynı proje kapsamında 1993-1995 döneminde 11.000’den fazla gönüllüden alınan kan örneklerini analiz etmişler. Sonuçta, Alzheimer ile ilişkili olduğu düşünülen bu 38 tür proteinin 16’sının takip eden yirmi sene içinde Alzheimer belirtileri göstermeye başlayan gönüllülerin kanlarında yine anormal seviyelerde bulunduğu tespit edilmiş.

Araştırmacılar tespit edilen proteinlerin gerçekten de Alzheimer riskiyle ilişkili olup olmadığını anlamak için farklı bir topluluktan alınan kan örneklerini de incelemişler. 2002-2006 döneminde İzlanda’da yapılan bir çalışma sırasında toplanan kanlar, Alzheimer riskini yirmi yıl önceden haber verdiği düşünülen 16 proteinin 13’ü için analiz edilmiş. Sonuç olarak bu 13 tür proteinin 6’sının takip eden 10 sene içinde Alzheimer belirtileri göstermeye başlayan gönüllülerin kanlarında anormal seviyelerde bulunduğu tespit edilmiş.

Araştırmacılar elde ettikleri sonuçları daha önceleri Alzheimer’ın genetik temelleri üzerine yapılan çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırmışlar. Kısaca SVEP1 olarak adlandırılan bir proteinin sadece Alzheimer riskiyle ilişkili olmadığını, aynı zamanda hastalığın gelişiminde de rol oynadığına karar vermişler. Başka bir deyişle SVEP1 proteini Alzheimer’ın gelişimi sırasındaki süreçlerin yan ürünü olarak ortaya çıkmıyor, hastalığı tetikleyici ve ilerletici bir rol alıyor. Tespit edilen başka proteinlerin de benzer biçimde tetikleyici ve ilerletici rolleri olabilir.

Tespit edilen proteinlerin bazılarının Alzheimer’a yol açma ihtimali özellikle önemli bulunuyor. Gelecekte bu proteinleri hedef alan tedaviler geliştirmek mümkün olabilir.

Konu
Alzheimer

paylaş

En Çok Okunan Makaleler

ChatGPT Nedir? Nasıl Kullanılır?

Haberler • 02-03-2023

Mitoz Bölünme Nedir?

Soru - Cevap • 21-06-2022

Mayoz Bölünme Nedir?

Soru - Cevap • 12-07-2022

Bilim ve Teknik ile Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

Duyurular • 03-11-2023

Jeoçeşitlilik: Biyoçeşitliliğin Sessiz Ortağı

Haberler • 05-10-2021

Yetişkinlikte Güçlü Kemiklerin Sırrı Ergenlik Yıllarında Saklı

Haberler • 20-01-2021

Yıldızlar Nasıl Oluşur?

Soru - Cevap • 27-04-2015

Ağaçlar Şehirlerin Sıcaklığını Nasıl Etkiler?

Sesli Yayın • 16-03-2018

Arılar Nasıl Bal Yapar? Balın Yapısında Hangi Maddeler Var?

Soru - Cevap • 22-03-2018

Bir Metni ChatGPT’nin Hazırladığı Anlaşılabilir mi?

Soru - Cevap • 19-04-2023

Bilim Genç Logo
Tekrardan Hoşgeldiniz!

Bilim Genç’in kozmik derinliklerinde yolculuğa başlamak için giriş yapın.

Bir hesabınız yok mu? Üye olun

Sayfayı Paylaş
Twitter'da paylaş telegram'da paylaş Whatsapp'da paylaş facebook'da paylaş
Bağlantıyı kopyala
baylaş