Ceres Bir Asteroit mi Yoksa Bir Cüce Gezegen mi?
Mars ve Jüpiter arasındaki bölgede hareket eden Ceres 1801 yılında Giuseppe Piazzi tarafından keşfedildi. 930 kilometre çapındaki Ceres ilk olarak kuyrukluyıldız olarak sınıflandırılmıştı. Ancak daha sonra sırasıyla gezegen ve asteroit en son olarak da cüce gezegen olarak tanımlandı.
Yayım hakkı: NASA/JPL
Bir gökcisminin gezegen olarak sınıflandırılabilmesi için üç özelliğe sahip olması gerekli. İlk olarak gökcismi Güneş etrafında bir yörüngede hareket etmeli ve başka bir gökcisminin uydusu olmamalı. İkinci olarak gökcisminin kütleçekimi, şeklinin küresel olmasını sağlamasına yetecek kadar büyük olmalı. Tartışmalı olan son kriter ise gökcisminin yörüngesini “temizlemiş” olması. Bu olgu gökcisminin yörüngesi üzerindeki diğer gökcisimlerini kütleçekim etkisiyle kendine doğru çekmesi ya da yön değişmesine neden olarak kendi yörüngesinden uzaklaştırması olarak tanımlanabilir.
Cüce gezegenler Güneş etrafında bir yörüngede hareket eder ve kütleçekimleri yuvarlak bir şekil olmalarını sağlayacak kadar büyüktür. Ancak normal gezegenlerden farklı olarak cüce gezegenlerin yörüngelerinin çevresinde kuyrukluyıldız ve asteroit gibi birçok gökcismi vardır.
Mars ve Jüpiter arasındaki Asteroit Kuşağı’nın en büyük üyesi olan Ceres yakın zamana kadar asteroit olarak sınıflandırılıyordu. Ceres, Asteroit Kuşağı’ndaki kütleçekimi küresel bir şekle sahip olmasına yetecek kadar büyük olan tek gökcismi. Ancak 2006’da Uluslararası Astronomi Birliği’nin yaptığı gezegen tanımına tam olarak uymadığı ve yörüngesini “temizleyemediği” için cüce gezegen olarak tanımlanıyor.
