logo
Menü
Giriş yap Üye ol
  • Anasayfa Anasayfa
Popüler Bilim

Popüler Bilim

Soru - Cevap

Soru - Cevap

Tasarla ve Yap

Tasarla ve Yap

Deneyler

Deneyler

Bilim Genç TV

Bilim Genç TV

Gökbilim

Gökbilim

Yeryüzü

Yeryüzü

Sesli Yayın

Sesli Yayın

Bilim Çizgi

Bilim Çizgi

Periyodik Tablo

Periyodik Tablo

Yeryüzü

Bunu Biliyor muydunuz?

Yarışmalar

Yarışmalar

  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

logo
Arama
Giriş yap
  • Popüler Bilim Popüler Bilim
  • Soru - Cevap Soru - Cevap
  • Tasarla ve Yap Tasarla ve Yap
  • Deneyler Deneyler
  • Bilim Genç TV Bilim Genç TV
  • Yarışmalar Yarışmalar
  • Gökbilim Gökbilim
  • Yeryüzü Yeryüzü
  • Sesli Yayın Sesli Yayın
  • Bilim Çizgi Bilim Çizgi
  • Bunu Biliyor muydunuz? Bunu Biliyor muydunuz?
  • Periyodik Tablo Periyodik Tablo
  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

Güneş’teki Enerjiyi Yeryüzünde Üretmek Mümkün mü?

Yarım Tonluk Uzay Çöpü Kosmos-482 Okyanusa Düştü!

XMM-Newton Uydusu Kozmik Devin Kalp Atışlarını Yakaladı

Satranç Mayıs 2025

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

WASP-127b'nin Atmosferinde Ses Hızını Aşan Rüzgârlar

Uzay Çöpü Kosmos-482’nin Dünya’ya Düşmesi Bekleniyor!


Güneş Fırını Yapalım

Namdar Gürsönmez
18/08/2023

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde, güneş fırınının nasıl çalıştığını gösteren bir düzenek yapıyoruz.

Güneş Fırını Yapalım

Bilmekte Fayda Var!

Güneş olmasaydı yeryüzünde meydana gelen birçok süreç gerçekleşmezdi. Bitkiler büyüyemez, bulutlar hareket edemez, rüzgârlar oluşamaz ve okyanus akıntıları devam edemezdi. Şu anda kullandığımız enerji kaynaklarının (örneğin fosil yakıtlar, rüzgâr enerjisi, güneş enerjisi) neredeyse hepsinin kökeni Güneş’tir.

Güneş enerjisi, güneş panellerinde bulunan fotovoltaik hücreler tarafından doğrudan elektrik enerjisine dönüştürülebilir. Güneş enerjisinden dolaylı yollarla da enerji elde edilebilir. Örneğin konutlarda suyun ısıtılmasında, güneş fırınlarında yemek pişirmede, seracılıkta ortamın ısıtılmasında ve deniz suyundan tatlı su elde edilmesinde güneş enerjisinden faydalanılır.

Güneş ışığı cisimler ile etkileştiğinde cisimler tarafından soğurulabilir, yansıtılabilir ya da geçirilebilir. Örneğin güneş ışınları bitkilerde bulunan klorofil molekülü tarafından soğurulur ve fotosentez süreci ile güneş enerjisi kimyasal enerjiye dönüştürülür. Işığın cisimlerle nasıl etkileşeceği, cisimlerin fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre değişir. Peki güneş enerjisi cisimlerin ısınmasını nasıl sağlar?

Bir cisim, güneş ışınlarını soğurduğunda cismi oluşturan atomların titreşmesene yol açabilir. Bu durum cismin ısınmasına neden olabilir.

Güneş fırını, içindeki havayı ısıtmak için güneş enerjisinden faydalanılan bir düzenektir. Bu açıdan güneş fırını bir sera gibidir. Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde, güneş fırınının nasıl çalıştığını gösteren bir düzenek yapıyoruz.

Nelere İhtiyacımız Var?

  • 1 adet 2 cm x 20 cm x 20 cm boyutlarında, bir tarafı siyaha boyanmış tahta
  • 1 adet 20 cm x 20 cm boyutlarında karton
  • 3 adet 14 cm x 20 cm boyutlarında karton
  • 1 adet 8 cm x 20 cm boyutlarında karton
  • 2 adet 2 cm x 30 cm boyutlarında karton
  • 1 adet 20 cm x 20 cm boyutlarında cam
  • 2 adet 14 cm x 20 cm boyutlarında strafor köpük 
  • 1 adet 14 cm x 16 cm boyutlarında strafor köpük 
  • 1 adet 5 cm x 16 cm boyutlarında strafor köpük
  • Alüminyum folyo
  • Alüminyum kâse
  • Termometre
  • Kurşun kalem
  • Harita çivisi
  • Maket bıçağı
  • Makas
  • Silikon tabancası ve silikon
  • Cetvel
  • Su
  • Yumurta

nelere ihtiyacımız var

Uyarı:

Kesici ve delici aletleri kullanırken dikkatli olalım. Silikon tabancasının elimizi yakmamasına dikkat edelim.

Ne Yapıyoruz?

Ne Oldu?

Etkinliğimizde alüminyum kâsede bulunan suyun ilk sıcaklığını 26 °C olarak ölçtük. 10 dakika sonra yaptığımız son ölçümde ise sıcaklık 40 °C oldu.

Camdan geçen güneş ışınları düzeneğimizin tabanında bulunan siyah renkteki malzeme tarafından soğuruldu. Bu da güneş ışınlarını soğuran malzemenin ısınmasına yol açtı. Sıcaklığı yükselen malzeme, kızılötesi dalga boyunda ışık yani termal radyasyon yayarak iç ortamdaki sıcaklığın artmasını sağladı. Böylece güneş fırınımızın içinde bulunan su ısındı.

Düzeneğimizde kullandığımız strafor köpükler iç ortam ile dış ortam arasındaki ısı alışverişini engelleyerek ısı yalıtımı sağladı. Alüminyum folyolar ise düzeneğin içindeki ışınların yansıyarak bir anlamda düzeneğin içine hapsolmasına ve iç ortamın sıcaklığının artmasına yardımcı oldu.

Düşünelim!

Alüminyum kâseyi siyaha boyasaydık sıcaklık artışı aynı mı yoksa farklı mı olurdu?

Kaynaklar:

  • Komisyon, 8 Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi, Ankara, 2015.
  • Komisyon, 7 Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi, Ankara, 2013.
  • https://www.scientificamerican.com/article/how-exactly-does-light-tr/
  • https://www.scientificamerican.com/article/sunny-science-build-a-pizza-box-solar-oven/
  • https://education.nationalgeographic.org/resource/power-sun/

Yazar Hakkında:

Namdar Gürsönmez

İzmir Çiğli-Karşıyaka Aydoğan Yağcı Bilim ve Sanat Merkezi

Uzman Fen Bilimleri Öğretmeni

Konu
Tasarla ve Yap

paylaş

En Çok Okunan Makaleler

Lise Öğrencileri İçin 2025 Yılı TÜBİTAK Bilim Kamplarına Katılım Başvuruları Başladı!

Duyurular • 02-01-2025

Bilim Genç’e İçerik Hazırlamak İster misiniz?

Duyurular • 12-05-2025

Pestisit Nedir? Pestisitler Zararlı mıdır?

Haberler • 30-04-2025

Kozmik Gezegen Otopsisi: Yıldızına Yaklaşarak Atmosferine Dalan Gezegen

Gökbilim • 29-04-2025

Bilim Genç Kafede Bilim Etkinliği: “Antarktika Hikâyeleri”

Duyurular • 24-04-2025

Gökyüzünde Gezegen Şöleni

Haberler • 25-01-2025

Keçilerin Göz Bebekleri Neden Dikdörtgen Şeklindedir?

Soru - Cevap • 15-02-2025

Astronot Suni Williams Uzay Yürüyüşünde Rekor Kırdı

Haberler • 31-01-2025

Meşhur Matematik Problemi: ‘‘Taşınan Kanepe Problemi’’ Çözüldü

Haberler • 30-01-2025

Anadolu Parsının En Net Görüntüsü Kaydedildi

Haberler • 07-12-2024

Bilim Genç Logo
Tekrardan Hoşgeldiniz!

Bilim Genç’in kozmik derinliklerinde yolculuğa başlamak için giriş yapın.

Bir hesabınız yok mu? Üye olun

Sayfayı Paylaş
Twitter'da paylaş telegram'da paylaş Whatsapp'da paylaş facebook'da paylaş
Bağlantıyı kopyala
baylaş