Mikrodalga Fırında Plastik Kap Kullanmak Güvenli mi?

FreshSplash / Getty Images

Mikrodalga ışınlar sayesinde yiyeceklerin ısıtılmasını sağlayan mikrodalga fırınların içine her malzeme konulamaz. Örneğin cam, seramik ve bazı plastik türleri mikrodalga ışınları geçirebildiği için bu fırınlarda kullanılabilirken, metalden yapılmış kaplar mikrodalga ışınları yansıttığı için bu kapların mikrodalga fırınlarda kullanılması güvenli değildir.

Her plastik türü de mikrodalga fırınlarda kullanılamaz. Çünkü ısıtılan yiyeceklerden yayılan ısı bazı plastik türlerinin erimesine neden olabilir. Mikrodalga fırınlarda kullanılması uygun olan plastik kapların üzerinde “Mikrodalgada Kullanılabilir” simgesi bulunur. Ancak plastik kapların mikrodalga fırınlarda kullanılmasının sağlık açısından etkileriyle ilgili bazı endişeler söz konusu.

Liudmila Chernetska / iStock

Plastik günümüzde polimerden üretilen bütün malzemeleri tanımlamak için kullanılan genel bir terim. Aslında birçok farklı polimer türü bulunuyor. Örneğin pencere profilleri ve su boruları polivinil klorür (PVC), köpük tabaklar polistiren (PS), su şişeleri polietilen tereftalat (PET) isimli polimerlerden üretiliyor.

Yakın zamanda sonuçları Environmental Science & Technology dergisinde yayımlanan araştırmada, yiyecek saklamak için sıkça kullanılan plastik türlerinden bazılarının mikrodalga fırında ısıtıldığında milyonlarca mikroplastiğin açığa çıkmasına sebep olduğu anlaşıldı. Araştırmada biberonlarda sıkça kullanılan bir polimer türü olan polipropilen (PP) ve yiyecek saklama poşetlerinde kullanılan polietilen (PE) malzemeler test edildi. Sonuçta mikrodalga fırında 3 dakika ısıtılan plastik kapların bazılarının 1 santimetrekaresinden yaklaşık 4 milyon mikro ölçekte plastik parçacığı ile yaklaşık 2 milyar nano ölçekte plastik parçacığın açığa çıktığı belirlendi. Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri tam olarak anlaşılabilmiş değil. Ancak mikroplastiklerin mide-bağırsak, akciğer, böbrek, bağışıklık, sinir gibi bazı insan hücrelerinde hücrelerin ölümüne ve işlevlerini kaybetmesine neden olduğunu gösteren çalışmalar bulunuyor.

​

iStock

Mikrodalga fırında kullanmak güvenli simgesi

Ayrıca plastiklerin üretiminde malzemelerin özelliklerini iyileştirmek için eklenen katkı maddelerinden bazılarının sağlık üzerinde zararlı etkileri olduğu biliyor. Örneğin plastiklerin sertliğini artırmak için eklenen bisfenol A (BPA) bunlardan biri. BPA vücutta hormon düzenini bozarak obezite ve üreme sisteminde bozukluklar gibi çeşitli sorunlara neden olabiliyor. BPA içeren plastikleri mikrodalga fırında kullanmak, BPA’nın yiyeceklere geçmesini hızlandırıyor. Bu nedenle plastik kapları mikrodalga fırında kullanmadan önce üzerinde “Mikrodalgada Kullanılabilir” simgesi bulunup bulunmadığını kontrol etmelisiniz.

Kaynaklar:

• Hussain,K. A. ve ark., “Assessing the Release of Microplastics and Nanoplastics from Plastic Containers and Reusable Food Pouches: Implications for Human Health”, Environmental Science & Technology, Cilt 57, Sayı 26, s. 9782–9792, 2023.
• https://doi.org/10.1038/d41586-023-02091-w
• https://www.fda.gov/radiation-emitting-products/resources-you-radiation-emitting-products/microwave-ovens
• https://www.amjmed.com/article/S0002-9343(22)00523-X/fulltext
• https://www.healthline.com/nutrition/can-you-microwave-plastic#reducing-exposure