Atık Malzemelerden Elektrik Süpürgesi Yapalım

Bilmekte Fayda Var!

Atık malzemeleri projelerimizde kullanarak hem çevre kirliliğini önlemeye katkıda bulunabilir hem de proje yapma yeteneğimizi geliştirebiliriz.

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde elektrik motorunun çalışma ilkesi, gaz basıncı ve gazların akışkanlık özelliklerinden yararlanarak bir elektrik süpürgesi düzeneği tasarlıyoruz.

Nelere İhtiyacımız Var?

• 1 adet 20 cm x 15 cm boyutlarında maket karton
• 1 adet pipet
• 1 adet çöp şiş
• 20 cm uzunluğunda ve 1 cm çapında spiral hortum
• 4 adet büyük boy PET şişe kapağı
• 1 adet 750 ml’lik kapaklı plastik kap
• 1 adet DC motor
• 1 adet pil yatağı (ikili)
• 2 adet 1,5 V’luk pil
• 1 adet devre anahtarı
• 20 cm uzunluğunda iletken tel ve krokodil kablolar
• Silikon tabancası ve silikon
• Kesilebilecek yumuşaklıkta plastik malzeme
• Kalem
• Makas
• Tornavida
• Cetvel
• Pergel
• Maket bıçağı

 

Uyarı:

 

Ne Yapıyoruz?

1- Yumuşak plastik malzemeden 9 cm çapında bir daire ve 1,5 cm x 1 cm boyutlarında sekiz parça keselim. 1,5 cm x 1 cm’lik parçaların uç kısımlarına görseldeki gibi makas ile şekil verelim.

2- 1,5 cm x 1 cm boyutlarındaki plastik parçaları silikon ile daire biçimindeki plastiğe sabitleyelim. Böylece pervane setimizi hazırlamış olacağız.

3- Çöp şişten 22 cm, pipetten 15 cm uzunluğunda ikişer parça keselim ve tornavida ile PET şişe kapaklarının merkezlerinde çöp şişlerin geçebileceği delikler açalım.

4- Çöp şişleri pipetlerin içinden geçirerek uçlarına PET şişe kapaklarını takalım ve silikon ile sabitleyelim. Böylece ön ve arka tekerleği oluşturmuş olacağız.

5- Ön ve arka tekerlek düzeneğini 20 cm x 15 cm boyutlarındaki maket kartona görseldeki gibi silikon ile sabitleyelim.

6- Plastik kabın kapağına tornavida kullanarak küçük delikler açalım. Aynı şekilde tornavida ve makas kullanarak kapakta DC motorun geçebileceği büyük bir delik daha açalım. DC motoru görseldeki gibi kapağa silikon ile sabitleyelim.

7- Plastik kabın yan bölümüne tornavida ve makas yardımı ile spiral hortumun geçebileceği bir delik açalım. Spiral hortumu açtığımız deliğe, 1 cm’si kabın içinde kalacak biçimde, yerleştirelim ve silikon ile sabitleyelim.

8- Plastik kabı görseldeki gibi maket kartonun üzerine silikon ile sabitleyelim.

9- Daha önce hazırladığımız pervane setini DC motorun miline silikon ile sabitleyelim.

10- Pil yatağı ve devre anahtarını görseldeki gibi maket kartona silikon kullanarak sabitleyelim. İletken tel ve krokodil kablolar ile bağlantıları yapalım.

11- Pil yatağına pilleri yerleştirelim, artık düzeneğimiz çalışmaya hazır.

 

Ne Oldu?

Devre anahtarını kapalı konuma getirdiğimizde pilde depolanan kimyasal enerji elektrik enerjisine dönüşür. Elektrik enerjisi iletken tel ve krokodil kablolar ile DC motora iletildiğinde, motor elektrik enerjisini kinetik enerjiye dönüştürerek pervanenin hızla dönmesini sağlar. Pervanenin dönmesi ile birlikte plastik kabın dışındaki hava kaba doğru itilir ve kabın içindeki basınç düşer. Basınç farkından dolayı oluşan emme kuvveti sayesinde çöpler havayla birlikte hareket eder ve plastik kapta depolanır. Böylece çevrede bulunan çöpler temizlenmiş olur.

 

 

Kaynaklar:

• Toldman, M. N., Hands on Physical Science Activities for Grades K-6 Second Edition, Jossey-Bass, 2006.
• Komisyon, 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi, Ankara, 2011.
• Komisyon, 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi, Ankara, 2012.
• Komisyon, 8. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi, Ankara, 2012.