Peru Andları’nda Dünyanın En Yüksek Arkeolojik Alanları Bulundu
Arkeolojik alanlar arasında en yüksek irtifada bulunan Güney Peru Andları’nda yapılan çalışmalar, insanoğlunun zorlu şartlarda hayatta kalma kapasitesi hakkında yeni bulgular sundu.
Arkeolojik alanlar arasında en yüksek irtifada bulunan Güney Peru Andları’nda yapılan çalışmalar, insanoğlunun zorlu şartlarda hayatta kalma kapasitesi hakkında yeni bulgular sundu. Araştırmalar, günümüzden 11.500-12.400 yıl önce Cuncaicha’da, 11.500-12.800 yıl önce de Pucuncho’da insan yaşamı olduğunu gösteriyor. Deniz seviyesinden 4000 metre yükseklikte bulunan bölgede düşük oksijen, aşırı soğuk ve yüksek miktardaki güneş ışığı nedeniyle oldukça sert iklim koşulları hâkim. Buna rağmen, Cuncaicha kazı alanında bulunan kafatası iskelet parçaları, hayvan kalıntıları ve taştan yapılmış aletler bir zamanlar bölgede insan yerleşimi olduğuna işaret ediyor.
Yüksek irtifada yerleşimle ilgili yaygın bilimsel kuram, “genetik adaptasyon” olmadan insanların bu yükseltilerde yaşayamayacağını savunuyor. Araştırmayı yürüten ekipten Sonia Zarillo (Calgary Üniversitesi), kalıntıları bulunan Andlı insanların, metabolizma hızlarının ve hemoglobin miktarlarının normalden daha fazla olması ve geniş akciğerleri sayesinde bu zorlu şartlara uyum sağlayabildiklerini belirtiyor.
Zarillo “Bu adaptasyon 12.400 yıl önce de var mıydı kesin olarak bilmiyoruz. Biz, ‘bu insanlar bölgeye yerleşmeden evvel adaptasyonu zaten sağlamış mıydı, yoksa sağlamadan bu yükseltilerde yaşamaları mümkün müydü?’ gibi soruları açıklamaya çalışıyoruz. Ayrıca bölgedeki diğer korunaklı alanlarda da önemli bulgulara ulaşılabileceğini düşünüyoruz” diyor.
Coğrafi koşulları nedeniyle bu bölgede çalışmanın hayli zor olduğunu vurgulayan Zarillo, çalışmalarının henüz tamamlamadığını, ancak şu ana kadar ulaştıkları verilerin bilimsel önemini koruduğunu söylüyor.
Kaynaklar:
- www.sciencedaily.com/releases/2014/10/141023142304.htm
- Rademaker, K. ve ark., “Paleoindian settlement of the high-altitude Peruvian Andes”, Science, Cilt 346, Sayı 6208, s.466-469, 2014.