Satranç - Temmuz 2020

Deneme hamlelerine bir bakalım:

1. Şa4/b4/c4!? (tehdit 2. Fc8 mat) a1/c1/e1=V+ ve siyah üç hamlede mattan kurtulur.

Çözüm:

1. Ff5! (tehdit: 2. Fd3 mat)

a) 1…a1=A+ 2. Şa4 c1=V 3. Fc8 mat;
b) 1…c1=A+ 2. Şc4 e1=V 3. Fc8 mat;
c) 1… e1=A 2. Şb4 a1=V 3. Fc8 mat.

Burada “Holst terfisi” olarak adlandırılan temayı görüyoruz. Siyah, beyazın ana planını (burada 1. Şa4/b4/c4 ve ardından 2. Fc8 mat) bir piyon terfisiyle önler. Beyaz, “ön plan” ile siyahı farklı tipte bir taşa terfiye zorlar. Örneğimizde beyazın ön planı 1. Ff5 ve arkasından 2. Fd3 ile mat etmek. Siyah bu ön planı piyonlarını ata terfi ettirerek önlese de beyaz bu kez ana planını uygulayarak matı gerçekleştiriyor. Bu temayı ilk kez Danimarkalı kurgucu Viktor Holst (1844-1924) kullanmış. Haziran 2020 yazımızda G. Berg’in üç hamlelik problemine tekrar göz atarsanız orada da aynı temanın kullanıldığını görürsünüz.

Haziran 2020 problemini Atakan Erdem, Arafat Haykır, Haydar Ata Karahisarlı, Doğuhan Bako, Yasin Anıl Külünk, İbrahim Ergen, Enes Sağlam, Ataberk Akyalçın, Renas Büyüktaş, Rahmi Doğan Mehmet Şahin isimli okurlarımız çözmüşler. Kendilerini tebrik ediyoruz.

Çözüm gönderen birçok okurumuz doğru anahtar hamleyi bulmakla birlikte siyahın piyonlarını ata terfi ettirebileceğini hesaba katmamışlar. Oysa yukarıdaki çözümde siyahın at çıktığı a, b ve c varyantları problemin ana konusunu (temasını) oluşturuyor. Yine de bu çözümleri kabul ettik. Ancak problem çözme yarışmalarında böyle eksik çözümler yanlış kabul edilebiliyor, bunu da belirtmekte yarar var.

Yine Viktor Holst’a ait bir problemin çözümünü size bırakıyoruz. Bir ay sonra görüşmek üzere…