Şekerli ve Yağlı Besinler, Bakterileriniz ve Beyniniz

Oregon Eyalet Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmaya göre çok yağlı ve çok şekerli besinler tüketmek, normal beslenme şekliyle karşılaştırıldığında, bağırsak bakterilerinde değişikliğe neden oluyor. Bu, aynı zamanda değişen durumlara uyum sağlama yeteneğinde yani bilişsel esneklikteki kayıp ile de ilişkilendiriliyor. Bilişsel esneklikte kayıp en çok şekerli besinler tüketildiğinde görülüyor. Elde edilen sonuçlar şeker ve yağın bilişsel işlevler ve davranış üzerine etkileriyle ilgili yapılan diğer çalışmaların bulgularıyla uyumlu görünüyor. Bu problemlerin bazıları sindirim sistemindeki 100 trilyondan fazla mikroorganizmanın yani mikrobiyomun değişimi ile bağlantılı olabilir.

Laboratuvar fareleriyle yapılan araştırmada, farklı beslenme şekillerinin, farelerin sindirim sistemlerindeki bakterilere etkilerinin yanı sıra zihinsel ve fiziksel işlevlerinde değişikliğe neden olup olmadığı da belirlenmeye çalışılmış. Sonuçları Neuroscience dergisinde yayımlanan araştırmada görev alan Prof. Kathy Magnusson sindirim sistemi bakterilerimizin beyin ile iletişim kurduğunun çok açık olduğunu belirtiyor. Magnusson’a göre bakteriler bazı bileşikler salgılıyor. Bu bileşikler sinir hücreleri ya da sinir hücreleriyle başka hücreler arasında iletişimi sağlayan kimyasal maddeler yani nörotransmitterler gibi davranarak duyu sinirlerini ve bağışıklık sistemini uyarıyor ve pek çok biyolojik işlev de bu durumdan etkileniyor.

Araştırmada dört haftalık yağlı ve şekerli beslenmeden sonra yapılan testlerde farelerin zihinsel ve fiziksel işlevlerinde düşüş görüldü. Göze çarpan en belirgin değişikliklerden biri ise bilişsel esneklik ile ilgiliydi.

Magnusson bu çalışmada özellikle bilişsel esnekliğin zarar gördüğünü belirterek şöyle bir örnek veriyor: Arabanızla evinize giderken her zaman kullandığınız yolun kapalı olduğunu gördüğünüzde eve ulaşacak başka bir yol düşünür ve bu değişikliğe hemen uyum sağlayabilirsiniz. En azından yüksek seviyede bilişsel esnekliğe sahip kişilerin böyle yapması bekleniyor. Yani farklı bir duruma hemen uyum sağlaması, yeni bir yol belirlemesi, ertesi gün aynı yolu kullanması gibi.

Magnusson bu çalışmanın genç hayvanlarla yapıldığını söylüyor. Çünkü kendi mikroorganizmalarından kaynaklanacak patolojik etkilere daha güçlü direnç gösterebilecek daha sağlıklı biyolojik sisteme sahipler. Ancak bağırsaklarında sorun olan yaşlı hayvan ya da insanlarla yapılan çalışmaların sonuçlarının daha dikkat çekici olacağı düşünülüyor. Magnusson çok fazla yağlı ve şekerli besin tüketmenin sağlıklı olmadığının zaten bilindiğini, bu çalışmalarıyla yağ ve şekerin vücuttaki sağlıklı bakterileri nasıl etkilediğini gösterdiklerini söylüyor ve ekliyor: “Beyni sadece besinler etkilemiyor, besinler ve bakterilerde meydana gelen değişiklikler arasındaki etkileşim de etkiliyor.

Kaynak:

• http://oregonstate.edu/ua/ncs/archives/2015/jun/fat-sugar-cause-bacterial-changes-may-relate-loss-cognitive-function