Şişedeki Yumurta Deneyi ile Hava Basıncını Gözlemleyelim

Bilmekte Fayda Var!

İdeal gaz denklemi; gazların sıcaklığı, basıncı, hacmi ve miktarı arasındaki ilişkiyi yaklaşık olarak ifade eden eşitliklerden biridir. İdeal gazları oluşturan moleküllerin uzayda hacim kaplamadığı, moleküllerin birbiriyle etkileşmediği ve ayrıca moleküller arası çarpışmaların esnek olduğu yani çarpışmalar sırasında moleküllerin toplam kinetik enerjisinin değişmediği varsayılır.

İdeal gaz denklemi PV = nRT eşitliği ile ifade edilir. Bu eşitlikte P basıncı, V hacmi, n mol sayısını, R ideal gaz sabitini ve T sıcaklığı ifade eder. 

İdeal gaz denklemine göre mol sayısı ve hacim sabitken artan sıcaklıkla birlikte basınç da artar. İdeal gaz denklemi, kimya biliminin matematik kısmı olarak bilinen stokiyometrik hesaplamalarda kullanılır. Stokiyometri, kimyasal formüller ve tepkimelerdeki giren ve çıkan maddelerin kütle, mol ve hacim gibi niceliksel değerlerinin hesaplanmasını sağlar.

Deneyler köşesinin bu projesinde de evde kolayca bulabileceğiniz malzemeleri kullanarak hava basıncını gözlemliyoruz.

Nelere İhtiyacımız Var?

• 1 adet cam şişe
• 1 adet tam pişmiş ve soyulmuş yumurta
• 2 adet küçük mum
• Çakmak ya da kibrit

Ne Yapıyoruz?

Ne Oldu?

Başlangıçta şişenin içindeki hava basıncı ile dışındaki basınç eşitti. Bu yüzden yumurta hareket etmedi. Şişenin içine yanan mumları attığımızda içerideki sıcaklık yükseldi ancak şişenin ağzı açık olduğu için iç ve dış basınç dengede kalmaya devam etti. Şişenin ağzı yumurta ile kapatılıp yanma olayı bittikten sonra şişenin içindeki sıcaklık ve dolayısıyla basınç azalmaya başladı. Bir süre sonra iç basınç yumurtayı şişenin ağzında tutamayacak kadar azaldı ve yumurta şişenin içine düştü.

Kaynaklar:

• https://coolscienceexperimentshq.com/egg-in-a-bottle/
• https://leftbraincraftbrain.com/how-to-do-egg-in-a-bottle-experiment/