Türkiye’nin Bozayısı
Dev kahverengi cüsselerine rağmen kendilerine özgü küçük yüzleriyle ayırt edilebilen bozayıları (Ursus arctos) tanıyor musunuz?
Nasıl Tanıyabiliriz?
Bozayıların uzunlukları 180 cm-220 cm, kütleleri ise ortalama 150 kg-250 kg'dır. Bazı erkek bireyleri 500 kg’a kadar ulaşabilir.
Gövdeleri tombul bir görünüme sahiptir. Buna rağmen başları küçüktür.
Alınları düz, kulakları kısa ve yuvarlaktır. Gözleri ise küçük ve nispeten birbirine yakındır.
Ayakları beş parmaklı olup tırnakları uzun ve kıvrıktır. Ön ve arka ayakları birbirinden farklıdır.
Bozayıların renkleri yaşadıkları alanlara göre farklılık gösterir. Yüksek rakımlardaki kayalıklı arazilerde yaşayanlar daha gri, kahverengi ve koyu kahverengi renklerde olur.
Açık alanlarda ya da topraklı yamaçlarda yaşayanlar ise krem veya kızıl-tarçın rengine daha yakındır.
Nerelerde Yaşarlar?
Çok farklı habitatlarda yaşayabilirler. Genel olarak yapraklı ve karışık ormanlarda; taşlık ve kayalık alanlarda; ormansız, bodur bitki örtüsüyle kaplı sarp dağlarda yaşarlar.
Yayılış Alanları Nerelerdir?
Ülkemizde görülen bozayı alt türü Avrasya bozayısıdır. Bu alt tür Türkiye’de Karadeniz Bölgesi, Toros’lar, İç Ege Dağları ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde yayılış gösterir. Türkiye’deki popülasyonlarının ise 3.000-5.000 arasında olduğu düşünülüyor.
Ne ile Beslenirler?
Hem et hem de ot ile beslenirler. Bu şekilde beslenen canlılara hepçil ya da omnivor denir. Büyük memelilerden fare, sincap, marmot gibi küçük memelilere, kuş yumurtalarından böcek ve larvalarına, baldan balığa kadar çeşitli besinlerle beslenebilirler. Zorlu iklim koşullarında ise genellikle bitkilerin yapraklarını, köklerini, etli meyvelerini, yağlı ve nişastalı tohumlarını yerler.
Davranış Özellikleri Nelerdir?
Bozayılar koku ve sesle iletişim kurar. Ağaçlara çizik atarak ya da sürtünerek bölgelerini belirlerler.
Koku alma duyuları çok gelişmiştir. Görme duyuları ise zayıftır. Yavaş yürümelerine rağmen çok hızlı koşabilir, yüzebilir ve ağaçlara tırmanabilirler.
Göç etmezler. Sıcakkanlı canlılardır. Hava koşullarına bağlı olarak ekim ve aralık aylarında derin uykuya geçerler ve vücut sıcaklıkları birkaç derece santigrat düşer. İstedikleri zaman uykularından uyanabilirler.
Kaynaklar:
• https://www.tramem.org/memeliler/?fsx=2fsdl17@d&tur=Bozayı
• https://animaldiversity.org/accounts/Ursus_arctos/#behavior