Göçer Ailelerinin ve Çocuklarının Sorunları
Göçerler sürekli olarak belli bir yerde yaşamayan, sınırları belli geniş bir yörede düzenli aralıklarla yer değiştiren ve çoğunlukla hayvancılıkla yaşamlarını sürdüren insan topluluklarıdır ve nüfusları hayli yüksek olan göçerler toplumumuzun önemli bileşenlerindendir.
Giriş
Göçerler sürekli olarak belli bir yerde yaşamayan, sınırları belli geniş bir yörede düzenli aralıklarla yer değiştiren ve çoğunlukla hayvancılıkla yaşamlarını sürdüren insan topluluklarıdır. Hayvanların bakım ve beslenme koşulları doğal süreçlerle uyumlu olduğundan hayvancılıkla uğraşan göçebeler yaşamlarını iklim koşullarına göre şekillendirir.
Tarihte farklı bölgelere yayılarak yeni devletler kuran göçebeler kültürler arasındaki teması artırmış, dolayısıyla farklı kültürler arasında etkileşim kurulmasını sağlamışlardı.
Yaptığımız literatür araştırmasında Batman’daki göçerlerin eğitim, barınma, sağlık ve ekonomik sorunları konusunda çözüm beklediklerini öğrendik.
Yapılan araştırmalar göçerlerin yaşadıkları kıl çadırların zorlu hava koşullarına karşı yeterli olmadığını, çocuklarının eğitimlerine devam edebilme konusunda sorunlarla karşılaştıklarını, bahar ve yaz ayları dışında şehirlerde yaşayan göçerlerin bu dönemde şehir hayatına uyum sağlayamadıklarını gösteriyor. Bu sorunların çözülebilmesi için göçerlere şehirlerde iş imkânlarının sağlanması, yaşadıkları bölgelerde sağlık, eğitim, alt yapı ve ulaşım ihtiyaçlarının karşılanması ve şehir yaşamına uyum sağlamaları için çeşitli kültürel projelerin hazırlanması gerektiği düşünülüyor.
Amacı
Hazırladığımız bu proje ile Batman’daki göçerlerin karşılaştıkları sorunları belirleyebilmeyi, şehir yaşamına uyum sağlama konusunda yaşadıkları sorunlarına çözüm bulmayı ve okula gidemeyen göçer çocuklarının eğitim hayatlarına devam etmelerine yardımcı olabilecek çözümler bulmayı amaçlıyoruz.
Yöntem
Bu projede göçerlerin sorunlarının belirlenebilmesi için Batman’da göçerlerin yoğun olarak yaşadıkları bölgelerde (Petrol mahallesi, İpragaz mahallesi, Sağlık mahallesi, Bağlar mahallesi ve Fahrettin Ağa (Meymuniye) köyünde) göçer aileler ve göçer ailelerin okula giden, okulu bırakmış ve okula hiç gitmemiş çocuklarıyla doğrudan görüşmeler yapıldı.
Katılımcılar rastgele seçildiği araştırmada katılımcılara şu sorular soruldu.
Yaşadığınız Ortamdan Memnun musunuz? Değilseniz Neden?
Evde Okula Giden Çocuk Var mı?
Yaşam Koşullarınızdan Memnun musunuz?
Sorunlarınızın Çözümü İçin Ne Gibi Adımlar Atılmalıdır?
Çocuklarınızın Eğitim Hayatını Nasıl Devam Ettiriyorsunuz?
Şehir Kültürüne Uyum Sağlayabiliyor musunuz?
Ekonomik Açıdan Kendinizi Hangi Konumda Görüyorsunuz?
Ne Gibi Sağlık Problemleriyle Karşılaşıyorsunuz?
Şehirde Hayvancılık Yaparken Ne Gibi Zorluklarla Karşılaşıyorsunuz?
Seçim Dönemlerinde Siyasi Partilerin Size Ne Gibi Vaatleri Oluyor?
Göç Edilen Yerlerde Alt Yapı, Okul, Sağlık Kurumu, Yeşil Alan, Uyum, Sağlık Gibi Konularla İlgili Sorunlar Yaşıyor musunuz?
Yaylaya Çıkış veya Yayladan Dönüşlerde Göçerlerin Yaşadığı Sorunlar Nelerdir?
Derslerinize Gereken İlgiyi Gösterebiliyor musunuz?
Okula Gidip Gelirken Ne Gibi Zorluklarla Karşılaşıyorsunuz?
Eğitiminizi Daha İyi Şartlarlar Altında Sürdürebilmeniz İçin Nelere İhtiyacınız Var?
İlerde Ne Olmak İstiyorsunuz?
Ailenizden Gereken Desteği Alabiliyor musunuz?
Okumama Nedeniz Nedir?
Okusaydınız Ne Olmak İsterdiniz? Neden?
Okumanız İçin Devletten Ne Gibi Beklentileriniz Var?
Bu projede göçerlerin sorunları ailelerle yapılan doğrudan görüşmelerle tespit edildi.
Sonuç ve Tartışma
Bu proje sonucunda göçerlerin:
Yaşadıkları ortamdan memnun olmadıkları,
Ekonomik zorluklar yaşadıkları,
Şehir hayatına uyum sağlayama konusunda sorunlar yaşadıkları,
Elektrik, temiz su, yol, sağlık ve eğitim hizmetlerine ulaşmada zorluk çektikleri,
Ailelerin büyük çoğunluğunun çocuklarını okula gönderemedikleri,
Sürekli yer değiştirmeleri için sık sık okullarının değişmesi, servis imkânının olmayışı ve kışın yolların kapanması göçer ailelerin çocuklarının eğitim-öğretim konusunda sorunlar yaşadıkları,
Temel geçim kaynakları olan hayvancılığı şehrin kenar mahallelerinde yapmaya başladıkları için çarpık kentleşme ve istihdam konusunda sorunların ortaya çıkmaya başladığı,
anlaşıldı.
Göçerlerin Karşılaştıkları Sorunların Çözümü İçin Uygulanabilecek Öneriler:
Obalara seyyar okullar kurulmalı
Göçer aile çocuklarının eğitimlerini sürdürebilmeleri için servis ve burs imkânı sağlanmalı
Düzenli sağlık taramaları yapmalı
Yerleşik düzene geçen ailelere arazi imkânı sağlanmalı
Göçer ailelerin konut sorununu çözecek adımlar atılmalı
Göçerlerin şehir yaşamına uyum sağlayabilmeleri için projeler hazırlanmalı.
Göçerler için ekonomik teşvikler verilmeli
Çoban sigortası imkânı sağlanmalı
Hayvanlar için ilaç ve aşı yardımı sağlanmalı
Bu projenin başta özelliklerde Batman Petrol Lisesi’nde okuyan göçer arkadaşlarımız olmak üzere özellikle göçebe yaşam şeklinin en fazla etkilediği grup olan öğrencilerin sorunlarına çözüm bulunmasına yardımcı olabileceğini düşünüyoruz.
Kaynaklar
- “ Göçerler için yaşam zor” ,Batman Çağdaş gazetesi, 13 Kasım 2010.
- http://www.sanliurfa.com/koseyazisi2888-gocerler-ve-goc-sorunlari.htm
- Yrd. Doç. Dr. Mustafa Aslan, “Kırsaldan gelen göçle yaşanan ekonomik ve sosyo-kültürel sorunlar”, Siirt Üniversitesi.
- Ali İlbaş, “Siirt’te göçer potansiyeli ve göçerlerin sorunları”, Siirt Göçer Derneği.
- Nihat Eri, “Göçle birlikte oluşan kırsal + kent sorunlarının analizi”
Ekip Tanıtımı
İbrahim Koç