Yeşilin Getirdiği Barış

Ülkemizde ve dünyanın birçok bölgesinde komşu arazi sahipleri arasında sınır anlaşmazlıkları nedeniyle sorunlar ortaya çıkabiliyor. Batman Petrol Lisesi’nden öğrenciler bu sosyal problemin çözümü için çevreci bir proje geliştirdi.

Giriş

Batman ili ve çevre iller başta olmak üzere dünyanın birçok bölgesinde özellikle komşu arazilerin sahipleri arasında sınırların kaybolması veya kayması nedeniyle sorunlar ortaya çıkabiliyor. Araziler arasındaki sınırlara, bölgeye uygun ağaçların dikilmesiyle bu sınırların zamanla kaybolması kesin olarak engellenebilir. Dikilen ağaçların çevrenin erozyona, sele, şiddetli rüzgârlara karşı korunmasında, sera gazı etkisinin azaltılmasında, bu arazilerin tarım amaçlı kullanılamayan kısımlarından yakacak ve kereste elde edilmesinde, sosyal etkinliklerde ve çevreyi güzelleştirmede faydalı olacağına inanıyoruz.

Bu proje ile komşular arasında oluşabilecek sosyal problemlerden biri ortadan kalkacak; çevreye, hayvanlara, doğal yaşama, ekonomiye ve küresel biyokütle artışına katkı sağlanacaktır.

Bu proje dünyanın her bölgesinde rahatlıkla uygulanabilir, ekonomik ve çevre dostu özelliktedir.

Bu proje kapsamında başta Batman ilinde sınır anlaşmazlığından dolayı kavga eden örnek ailelerin arazilerinin sınırları, daha sonra Batman’daki diğer arazilerin sınırları ağaçlandırılacaktır. Desteklenmesi durumunda bu projenin çevre illerde, tüm Türkiye’de ve dünyadaki birçok ülkede uygulanabileceğini düşünüyoruz.

Sanayi devriminden itibaren Dünya’nın ortalama sıcaklığında belirgin bir artış gözleniyor. Küresel iklim değişikliklerine, buzulların erimesine ve deniz seviyesinde artışa neden olan bu durumun temel nedeninin insan kaynaklı etkinlikler sonucu atmosfere salınan sera gazları olduğu düşünülüyor.

Tarımsal etkinlerin artması ve yeni yerleşim bölgelerinin kurulması nedeniyle ortaya çıkan arazi ihtiyacı ormanların yok edilmesiyle karşılanıyor. Ancak ormanlar fotosentez sonucu karbondioksiti oksijene dönüştürür. Karbondioksit küresel ısınmaya ve iklim değişikliklerine neden olan sera gazlarından biridir.

Ormanların ve bitki örtüsünün yok edilmesi aynı zamanda erozyonla kaybedilen toprak miktarının artmasına neden olur.

Doğal kaynaklar; yanlış ve plansız arazi kullanımı, yüksek nüfus artışı, toprak erozyonu gibi nedenlerle tehdit altındadır. Bu nedenle tarım, ormancılık, yerleşim, ulaşım, sanayi gibi alanlarda yararlanılan mevcut arazilerin planlı bir şekilde kullanılması hayli önemlidir. Bilimsel esaslara göre yapılacak planlamalar çevre sorunlarının çözümlenmesinde önemli katkılar sağlayabilir.

Dünyadaki nüfus artışı ve gelişen teknoloji enerji ihtiyacının gün geçtikçe artmasına neden oluyor. Son yıllarda yeni enerji kaynaklarına yönelik araştırmalarda biyokütle enerjisinden yararlanılması amaçlanıyor. Biyokütle enerjisi, var olan biyolojik maddelerin enerji elde etmek amacıyla kullanılması olarak tanımlanabilir. Biyokütle enerjisi genellikle bu amaçla yetiştirilen bitkilerden sağlanır. Bu projede dikilen ağaçlar biyokütle artışına katkıda bulunabilir.

Bu proje kapsamında dikilecek ağaçların bölgenin biyocoğrafyasına uygun olarak seçilmesi planlanıyor. Bir bölgenin coğrafi özellikleri ve iklimi kendine özgü bitki örtüsüne sahip olmasına neden olur. Örneğin Akdeniz Bölgesi’nde kızılçam (P. Brutia) ve Toros sediri (Cedrus libani), Karadeniz Bölgesi’nde doğu kayını (Fagus orientalis) ve kızılağaç (Alnus glutinosa), karasal bölgelerde ise sarıçam (P. Sylvestris) ve meşe (Quercus) ağaç türleri yaygındır.

Amacı

Bu proje ile Batman ili başta olmak üzere ülkemizin ve dünyanın farklı bölgelerinde, tarım arazilerinin sınırlarının kaybolması nedeniyle insanlar arasında meydana gelen problemlerin arazi sınırlarına dikilecek ağaçlarla ortadan kaldırılması ve tarım amaçlı kullanılamayan bu alanların küresel ısınmanın etkisinin azaltılmasında, erozyonun engellenmesinde, biyokütle artışında ve ekonomik kazanımlarda (örneğin üretilen ağaçların meyve, odun, kalas, yakacak olarak) değerlendirmesi amaçlanıyor.

Yöntem

Haber kanallarında ve gazetelerde yer alan arazi kavgalarıyla ilgili edindiğimiz bilgiler nedeniyle bu problemin çözümüne yönelik bir proje hazırlamaya karar verdik. “Yeşilin Getirdiği Barış” adını verdiğimiz bu projede şöyle bir yol izledik:

• Problem tespiti yapıldı.
• Probleme yönelik gezi, gözlem ve incelemelerle literatür taraması yapıldı.
• Pilot uygulama için seçilen Batman ilinde Emniyet Müdürlüğü’ne ve Batman Adliyesi’ne ziyaretlerde bulunularak, bu sorunla ilgili olaylar incelendi ve örnek çalışma yapılabilecek aileler belirlendi. Daha sonra seçilen aileler ile proje üzerinde görüşmeler yapıldı.
• İhtiyaç duyulacak fidanların tedariki için Batman Orman İşletme Müdürlüğü ziyaret edildi ve bu projeye kısa ve uzun sürede nasıl bir destekte bulunabilecekleri hakkında görüşmeler yapıldı.
• Ağaçlandırma çalışmalarında görev almak isteyen gönüllü öğrenciler belirlendi.
• Ağaçlandırmada pilot il olarak seçilen Batman’da nasıl bir yol izleyeceğinin planlaması yapıldı.

Son yıllarda başta Batman olmak üzere dünyanın birçok bölgesinde ortaya çıkan arazi anlaşmazlıkları problemine yönelik bir çözüm geliştirebilmek için, rehber öğretmenimizin bilgisi ve desteği ile Haziran-Temmuz-Ağustos aylarında literatür araştırması yaptık.

Daha sonra pilot il olarak seçtiğimiz Batman’daki vaka sayısı ve ailelerin tespiti için Petrol Mahallesi Şehit Hasan Gül Karakolu’nun amirinin yönlendirmesi ile Batman Cumhuriyet başsavcısı M. Emre Ejder ile görüştük ve kendisinden örnek ailenin belirlenmesi konusunda yardım aldık.

Batman Merkez’e bağlı Aydınkonak köyünden, 2009 yılında arazi anlaşmazlığı problemi yaşamış olan Mehmet Ata Altun ve İhsan Taş ile görüşerek, proje ve uygulaması hakkında bilgi verdik. Mehmet Ata Altun ve İhsan Taş pilot projenin kendi arazilerinde uygulanmasını kabul etti.

Proje kapsamında dikilecek fidanların temini için Batman Orman İşletme Müdürlüğü’nden ilgili kişilerle görüşerek, pilot uygulama kapsamında her yıl 100.000 fidan, teknik bilgi ve araç gereç desteği sağladık. Uzman kişilerle yaptığımız görüşmeler sonucunda bölgeye uygun olan selvi, sedir, meşe gibi ağaç türlerinin dikilmesine karar verdik.

Ağaçlandırma çalışmasında daha önceki yıllarda okulumuzun ağaçlandırma çalışmalarına katılmış gönüllü 220 öğrenci,10 tane gönüllü öğretmenin yanı sıra çevre okullardan gönüllü kişiler görev alması planlanıyor.

Proje kapsamında ilk olarak örnek aileler arasında sınır probleminin yaşandığı bölgeye, daha sonra istekli kişilerin arazilerinin sınırlarına fidan dikimi gerçekleştirilecektir.

Bu projenin arazi anlaşmazlıkları probleminin yaşandığı ailelerden Mehmet Ata Altun ve İhsan Taş arasındaki arazi sınır anlaşmazlığının ortadan kalkmasını sağlayacağını, ayrıca sera gazı etkisinin azaltılması, doğal set oluşumu sağlanarak erozyonun yani toprak kaybının engellenmesi, biyokütle artışı gibi çevresel konularda olumlu etkileri olacağını düşünüyoruz.

Sonuç ve Tartışma

Bu proje kapsamında Batman Orman İşletme Müdürlüğü’nün, Batman Emniyet Müdürlüğü’nün, okulumuzdaki gönüllü öğretmen, veli ve öğrenciler ile çevre okullardaki gönüllülerin desteği ile başlangıçta pilot uygulama olarak seçtiğimiz Batman ili Aydınkonak köyündeki örnek ailelerin arazi sınırları, daha sonra ise isteyen kişilerin arazilerinin sınırları ağaçlandırılması planlanıyor.

Bu şekilde her yıl 100.000 ağacın dikilmesi amaçlanıyor.

Ağaçlandırma çalışmalarının Mart-Nisan ve Mayıs ayları içerisinde yapılması planlanıyor.

Projenin çevre ve sosyal alanlardaki olumlu etkilerinin sürdürülebilmesi için ağaçların budanması, sulanması ve ürünlerin toplanması gibi periyodik bakımlarının yapılması gerekiyor.

Bu sorunun çözümü için su ihtiyacı az olan ağaçların örneğin meşe fidanlarının dikilmesine, ağaçların bakımının arazi sahibi aileler tarafından her yıl değişmeli olarak yapılmasına, ağaç fidanlarının dikilmesi konusunda orman müdürlükleri tarafından bilgilendirme eğitimlerinin düzenlenmesine, ulaşım desteğinin ise Batman İl Emniyet Müdürlüğü tarafından sağlanmasına karar verildi.

Bu projenin milyarlarca ağacı ve fidanı toprakla buluşturmasının yanı sıra insanların gönlündeki çorak toprağı yeşillendireceğini ve barış getirebileceğini düşünüyoruz.

Kaynaklar

1. www.fenokulu.net/portal/Sayfa.php?Git=KonuKategorileri
2. http://doa.ogm.gov.tr/Yayinlar/Muhtelif%20Yayınlar/Bir%20Arazi%20Kullanım%20Planlaması%20Modeli%20Cehennemdere%20Vadisi%20Örneği.pdf
3. http://tr.wikipedia.org/wiki/Biyokütle
4. Bahadır, M.,Emet, K., “Türkiye’de Ana İklim Tiplerini Karakterize Eden Belli Başlı Ağaç Türlerinin Cbs ile Analizi”, TÜBAV Bilim, Cilt 3, Sayı 1, s. 94-105, 2010.
5. Cangir, C., Boyraz, D. “Ülkemizde Yanlış ve Amaç Dışı Arazi Kullanımı”, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, Cilt 1, s. 155-17, 2005.
6. Karayılmazlar, S.,Saraçoğlu, N.,Çabuk, Y.,Kurt, R., “Biyokütlenin Türkiye’de Enerji Üretiminde Değerlendirilmesi”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, Cilt 13, Sayı 19, s. 63-75, 2011.
7. Kaya, Y., “Fırat Vadisi’nde Erozyon ve Erozyon Alanında İyi Gelişen Bitkiler”, TÜBİTAK Turkish Journal. of Agriculture and Forestry, Sayı 23, s. 7-24, 1999.
8. Sarı, M., “Türkiye’deki arazi varlığı ve bu arazilerin erozyona olan duyarlılığı”, Çevre ve İnsan, Açıköğretim Fakültesi Yayınları, s. 73-101, 1998.

Ekip Tanıtımı

İbrahim Koç