Türkiye’nin Gece Avcıları Farekulaklı Yarasalar

Yarasalar da tıpkı inek, fare, kedi, tavşan, yunus gibi yavrularını emzirerek büyütür. Dünyada 900’ün üzerinde türü bulunan yarasaların 30’dan fazla türü Türkiye’de yaşıyor. Bu türlerden biri de bilimsel adları Myotis olan farekulaklı yarasalar.

Farekulaklı yarasaların farelerinkine benzeyen küçük kulakları vardır. Sırtları kahverengi, karın kısımları gümüşümsü veya beyaz renkli kürkle kaplıdır. Gözleri küçük ve burunları düzdür. Ön ayaklarının ikinci ve üçüncü parmakları arasındaki birleşik doku daha kolay uçmalarını sağlar.

Gün batımıyla tüneklerinden çıkan farekulaklı yarasalar gün doğumuna kadar dışarıda avlanır. Geceleri aktif olan bu avcılar kör olmamalarına rağmen görme duyuları çok gelişmemiştir. Gözlerinde özellikle gece avlanan birçok memelide bulunan tapetum lucidum adı verilen yapı bulunmaz. Bu yüzden geceleri avlanırken duyma yeteneklerini kullanırlar.

Farekulaklı yarasalar çoğunlukla böceklerle beslenir. Fakat bazı türleri balık da avlar. Geceleri avlanırken çevrelerini farklı frekanslara sahip sesler çıkararak algılarlar. Bu sesler cisimlere çarparak geri döner ve yankı oluşturur. Buna “ekolokasyon” denir. Yarasalar ekolokasyon yeteneklerini kullanarak avlarının büyüklüğünü, uzaklığını, yönünü, hızını ve yerini belirler. Ayrıca geceleri yönlerini de bu şekilde bulurlar.

Farekulaklı yarasalar da diğer yarasalar gibi asılı halde uyur.

Kış mevsiminin gelmesiyle yarasaların vücut sıcaklığı düşer ve metabolizmaları yavaşlar. Kış uykusunu geçirmek üzere uygun yer ararlar. Kasım-mart aylarını kış uykusunda geçirdikten sonra uyanırlar. Yaz aylarında tamamen aktif olan bu yarasalar eylül-ekim aylarında çiftleşirler.

Yarasalar çok miktarda böcek tüketir. Hatta bazı türleri bir gecede 3000 böcek yiyebilir. Bu sayede böcek popülasyonunu dengede tutarlar. Dolayısıyla ekosistemin dengesi açısından büyük önem taşırlar.

Kaynaklar:

• Gözcelioğlu, B., "Türkiye Doğası Fauna-Farekulaklı Yarasalar", Bilim ve Teknik, Sayı 591, s. 88-89, 2017.
• https://www.scientificamerican.com/article/how-do-bats-echolocate-an/ 
• https://www.bats.org.uk 
• https://www.nationaltrust.org.uk/features/our-guide-to-the-uks-bats