Türkiye’nin Zehirli Örümcekleri

Eklembacaklılar şubesinin üyesi olan örümcekler genellikle böceklerle karıştırılır. Fakat onları böceklerden ayıran en önemli özellikleri, kafalarına bağlı sekiz bacağın olması ve kanatlarının olmamasıdır. Birçok örümcekte sekiz göz bulunur fakat bazı örümceklerde altı, dört veya iki göz bulunabilir. Mağarada yaşayan bazı örümceklerinse gözleri tümüyle körelmiştir. Gözlerin vücut üzerindeki dizilişleri örümcek türlerinin birbirinden ayrılmasında kullanılır.

Tespih böceği örümceğinin göz dizilimi.

Çoğu örümcek türü böcek ve küçük eklembacaklılarla beslenir. Avlanmak için ağ örme ve zehirleme gibi yöntemler kullanırlar. Yemek boruları dar olduğu ve besinleri parçalayacak organları bulunmadığı için vücut dışında sindirim yaparlar. Bu yüzden avlarını önce yakalar ardından zehirlerinde bulunan çeşitli enzimlerle parçalayıp emerler. Zehirlerini avlarını yakalamanın yanı sıra düşmanlarından korunmak için de kullanırlar.

Karadul örümcekleri dünyanın en zehirli örümcek türlerinden biridir. Akdeniz ülkelerinin birçoğunda yaşarlar. Türkiye’de yaşayan türünün adıysa Akdeniz karadul örümceğidir. İstanbul, Ankara, Adana, Mardin, Van ve Kars’ta kayıtlara geçmiş bir türdür.

Siyah renklidir ve üzerinde 13 benek bulunur. Benekler genelde dişilerde kırmızı, erkeklerde beyaz renktedir. Fakat bazen sarı veya turuncu da olabilir. Steplerde, çayırlarda, kümeslerde, taş ve odun yığınlarının arasında yaşarlar. Isırıkları nefes darlığına, kas ağrılarına, kramplara ve kas spazmlarına sebep olur. Zehirleri çocuklar ve yaşlılar için ölümcül olabilir.

Akdeniz münzevi örümceği Türkiye’de Muğla, Hatay, Kahramanmaraş ve Mardin’de kaydedilmiştir. Vücut renkleri genelde soluk veya parlak turuncu kahverengi tonlarında olur. Kulübelerde, mahzenlerde ve atölyelerde yaşarlar. Isırıkları sonucu ciltte açık yaralar meydana gelir.

Akdeniz münzevi örümceği başka bir örümceği avlarken.

Kese örümceği olarak da bilinen bu tür Türkiye’de Marmara, İç Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde görülür. Vücutları sarımsı veya kırmızımsı turuncu renklerdedir. Daha çok tarla ve bahçelerde yaprakların arasında, mahzenlerde, atölyelerde, evlerin içinde ve çevresinde bulunurlar.

Kese örümceği ağı.

Kaynaklar:

• Gözcelioğlu, B., “Türkiye Doğası Türkiye’nin Zehirli Örümcekleri”, Bilim ve Teknik, Sayı 492, s. 90, 2008.
• https://araneae.nmbe.ch/data/1502/Loxosceles_rufescens
• http://www.arachne.org.au/01_cms/details.asp?ID=2632
• http://www.findaspider.org.au/find/spiders/227.htm
• https://www.livescience.com/5759-rare-vegetarian-spider-discovered.html
• https://bmcgenomics.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12864-017-3987-9