Jüpiter'in Büyük Kırmızı Leke’sindeki Rüzgârlar Hızlanıyor
Hubble Uzay Teleskobu’nun topladığı veriler, Jüpiter’in Büyük Kırmızı Leke’sinin dış kısmındaki rüzgârların son on yılda giderek hızlandığını gösteriyor.
Jüpiter’in görünüşündeki en belirgin özelliklerinden biri, kendi etrafında hızla dönen kızıl renkli fırtına bulutlarının neden olduğu Büyük Kırmızı Leke’dir. Güneş sisteminin en büyük gezegenindeki bu fırtına Dünya’yı içine alacak kadar büyüktür. Büyük Kırmızı Leke, 150 yıldan uzun bir süredir gözlemlenmeye devam ediliyor. Lekeye neden olan fırtınaların ne zaman başladığı ise bilinmiyor. Büyük Kızıl Leke, günümüzde hızı saatte 650 kilometreye varan rüzgârlara ev sahipliği yapıyor ve fırtınanın çapı 16.000 kilometrenin üzerinde.
Büyük Kırmızı Leke ilk tespit edildiğinde daha büyüktü ve daha yayvan bir şekle sahipti. Aradan geçen zamanda, özellikle 2000’lerden sonra, giderek küçülmeye ve daireselleşmeye başladı.
Yeryüzündeki fırtınalar, uydular ve uçaklar yardımıyla gözlemlenir. Büyük Kırmızı Leke’yi detaylı olarak gözlemlemeyi başaran tek alet ise Hubble Uzay Teleskobu.
Berkeley’deki Kaliforniya Üniversitesinden Michael Wong ve öğrencileri, Hubble Uzay Teleskobu’nun 2009-2020 döneminde topladığı verileri incelediklerinde, fırtınanın üst katmanlarının dış kısmındaki rüzgârların %8’e varan oranlarda hızlandığını tespit etmişler.
Araştırmacılar hız artışının ne anlama geldiğini yorumlamanın zor olduğunu çünkü Hubble’ın Büyük Kırmızı Leke’nin sadece üst katmanlarını görüntüleyebildiğini, alt kısımlarda olanlar hakkında bir bilgi sağlamadığını söylüyorlar. Ancak elde edilen verilerin fırtınanın kaynağını ve enerjisini nasıl koruduğunu anlamaya yardımcı olacağı belirtiliyor.
Detaylı bilgiye Geophysical Research Letters’ta yayımlanan makaleden ulaşabilirsiniz.