Bebekler Uyurken Öğrenmeye Devam Ediyor
Son yıllarda yapılan araştırmalar uykunun özellikle yeni öğrenilen bilgilerin beyinde kalıcı olarak kaydedilmesinde ve var olan bilgilerle ilişkilendirilmesinde önemli etkisinin olduğunu gösteriyor.
Uyku çoğu zaman beynin dinlendiği bir zaman dilimi olarak değerlendirilir. Çünkü bu süreçte duyu organlarından gelen bilgi akışı en düşük seviyededir. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar uykunun özellikle yeni öğrenilen bilgilerin beyinde kalıcı olarak kaydedilmesinde ve var olan bilgilerle ilişkilendirilmesinde önemli etkisinin olduğunu gösteriyor. Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırmada bilim insanları bu sürecin bebeklerde bile gerçekleştiğini belirledi.
Araştırmada 9-16 aylık bebeklere belirli nesnelerin görüntüleri gösterildi ve nesnelere verilen isimler dinletildi. Nesneler arasında şekil olarak birbirlerine çok benzeyen ancak aralarında renk ve boyut farklılıkları olanlar vardı. Beyin etkinlikleri incelendiğinde bu süreçte bebeklerin nesnelerin isimlerini öğrendikleri, ancak benzer nesneleri birbirleriyle ilişkilendiremedikleri yani sınıflandırma yapamadıkları anlaşıldı. Daha sonra bebeklerin bir kısmı yaklaşık 1,5 saat boyunca uyurken, diğer grup bu zamanı oyun oynayarak geçirdi. Uyuyan bebeklere uyandıktan sonra araştırmanın başlangıcındakilere benzer nesneler gösterildiğinde, bebeklerin yeni gördükleri nesneleri öncekilerle ilişkilendirebildikleri anlaşıldı. Aynı bebekler uyumadan önce bunu başaramamıştı. Uyanık kalan bebekler ise yeni gördükleri nesneleri öncekilerle ilişkilendiremedi.
Sonuçlar uykunun yeni öğrenilen bilgilerin uzun süreli belleğe kaydedilmesinde, bu bilgilerin analiz edilerek sınıflandırılmasında ve önceki bilgilerle ilişkilendirilmesinde bebeklik döneminde bile belirgin etkisi olduğunu gösteriyor.
Genelleme ve sınıflandırma yapabilme insanların sahip olduğu önemli bir bilişsel yetenek. Bu yetenek sayesinde geçmişte sahip olduğumuz bilgileri, aralarındaki benzerliklerden yararlanarak, yeni karşılaştığımız durumlara uyum sağlamada kullanabiliyoruz.