Gün İçinde Yediklerimiz Uyku Kalitemizi Etkiler mi?

Prostock-Studio/ iStock.com

Uyku genel sağlığın korunmasında hayati bir öneme sahiptir. İnsanlar, günlerinin yaklaşık üçte birini uykuda geçirir. Kişi uyku sırasında fiziksel ve ruhsal olarak yenilenir. Uyku ayrıca çocuklar ve gençlerde büyüme ve gelişmeyi destekler. Sağlıklı bir uyku uyunmadığında öğrenmede güçlük, verimliliğin azalması, dikkatsizlik, bitkinlik, gerginlik ve mutsuzluk gibi olumsuz durumlarla karşılaşılır. Uykusuzluk ayrıca kişinin vücut direncini düşürerek hastalığa daha sık yakalanmasına neden olabilir.

Kişi ihtiyaç duyduğu ölçüde uyku uyuyamadığında uyku bozuklukları ortaya çıkar. Yakın zamanda yapılan çalışmalar ABD’de yaklaşık her üç kişiden birinin uyku bozukluğu yaşadığını ve bu sorunun görülme sıklığının son yıllarda arttığını gösteriyor. Michigan Üniversitesi’nde beslenme epidemiyoloğu olan Dr. Erica Jansen ve arkadaşları 2011 ve 2016 yılları arasında toplanan anket verileriyle yetişkin kişilerde diyet ve uyku arasındaki bağlantıyı incelediler. Çalışmada beslenme önerilerine uymayan (günlük yeterli miktarda meyve, sebze, baklagiller ve tahıl tüketmeyen) kişilerin beslenme önerilerine uyan kişilerinkine kıyasla uykuda geçirdikleri sürelerin daha az olduğu saptandı.

Ekip ayrı bir çalışmada kişilerin tükettikleri meyve ve sebze miktarı ve uyku kalitesi arasındaki bağlantıyı inceledi. Yaşları 21 ile 30 arasında değişen 1165 kişinin katıldığı çalışmada, üç ay süre boyunca meyve ve sebze tüketimini yeterli miktarda artıran kişilerin uykusuzluk belirtilerinin azalması yanında uyku süresi ve kalitelerinin arttığı görüldü. Yapılan çalışmalar uyku kalitesini olumlu etkileyen birçok besin olduğunu gösteriyor. Örneğin yüksek yağ oranına sahip balık çeşitleri, zeytinyağı, süt ürünleri, yumurta, kivi, muz, vişne, çilek ve yaban mersini gibi besinlerin tüketimi daha kaliteli bir uykuyla ilişkilendiriliyor. Bu besinlerin uykuyu olumlu etkilemesinin nedeni ise uyku ve uyanıklık döngülerini kontrol eden ve uyku kalitesini artıran melatonin hormonunun salgılanmasını desteklemesi.

En sağlıklı beslenme tiplerinden biri olan Akdeniz tipi beslenme, kalp ve beyne olan faydalarının yanı sıra kaliteli bir uyku için de ideal bir beslenme tipi olarak görülüyor. Beslenmeye dikkat etmekle birlikte yatmadan en az 2-3 saat önce kafein ve yüksek kalori alımından kaçınmak, yatmadan önce belirli bir süre teknolojik aygıtlardan uzak kalmak da uyku kalitesini yükseltebiliyor.

Kaynaklar:

• https://www.sciencealert.com/theres-a-surprising-link-between-food-and-sleep-heres-how-to-eat-for-a-restful-night
• https://www.nhlbi.nih.gov/health/sleep/why-sleep-important#:~:text=During%20sleep%2C%20your%20body%20is,long%2Dterm)%20health%20problems.
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9318336/