logo
Menü
Giriş yap Üye ol
  • Anasayfa Anasayfa
Popüler Bilim

Popüler Bilim

Soru - Cevap

Soru - Cevap

Tasarla ve Yap

Tasarla ve Yap

Deneyler

Deneyler

Bilim Genç TV

Bilim Genç TV

Gökbilim

Gökbilim

Yeryüzü

Yeryüzü

Sesli Yayın

Sesli Yayın

Bilim Çizgi

Bilim Çizgi

Periyodik Tablo

Periyodik Tablo

Yeryüzü

Bunu Biliyor muydunuz?

Yarışmalar

Yarışmalar

  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

logo
Arama
Giriş yap
  • Popüler Bilim Popüler Bilim
  • Soru - Cevap Soru - Cevap
  • Tasarla ve Yap Tasarla ve Yap
  • Deneyler Deneyler
  • Bilim Genç TV Bilim Genç TV
  • Yarışmalar Yarışmalar
  • Gökbilim Gökbilim
  • Yeryüzü Yeryüzü
  • Sesli Yayın Sesli Yayın
  • Bilim Çizgi Bilim Çizgi
  • Bunu Biliyor muydunuz? Bunu Biliyor muydunuz?
  • Periyodik Tablo Periyodik Tablo
  • Popüler Bilim Bilim Genç' i Tanıyın
    • - Bilim Genç Hakkında
    • - Ekibimiz
    • - İçerik Kullanım Şartları
    • - İletişim
  • Bilim Genç TÜBİTAK’ın dijital ortamda ücretsiz popüler bilim yayınıdır.

Gün İçinde Daha Zinde Hissetmek İçin Neler Yapabiliriz?

Mikroskop Altında Nesneler Nasıl Görünür?

NASA, Ay Görevlerinde Kullanılacak Yeni Uzay Kıyafetini Tanıttı

Kot Pantolon: Kim, Ne Zaman İcat Etti?

Kalp Bulutsusu

Hava Kirliliği Her Yerde

Bor Karbür Nedir? Nerelerde Kullanılır?

Kendinizi Sürekli Aç mı Hissediyorsunuz? İşte Nedenleri…

Kimyasal Saat Yapalım


İnsanlar Yarasalar Gibi Yankıyla Yer Belirleyebilir mi?

Dr. Tuba Sarıgül
02/03/2020

Yarasalar ilgi çekici bir özelliğe sahip: Ses dalgalarını kullanarak tamamen karanlık bir ortamda çevrelerindeki nesnelerin yerini belirleyebiliyorlar. Görme engelli bazı insanların da bu özelliğe sahip olduğu biliniyor.

İnsanlar Yarasalar Gibi Yankıyla Yer Belirleyebilir mi?

Yarasalar yönlerini belirleyebilmek ve çevrelerindeki besinleri tespit edebilmek için yankıyla konum belirleme özelliğini kullanıyor. Bu sayede tamamen karanlık bir ortamda bir sivrisineğin bile yerini belirleyebiliyorlar. Yarasalardan çıkan ses dalgaları bir nesneye çarptığında yansıyor. Yarasalar yansıyan sesi duyduklarında nesnenin yerini, büyüklüğünü ve hatta şeklini belirleyebiliyor.

Görme engelli bazı insanların da yankıyla konum belirleme becerisine sahip olduğu biliniyor. Bu beceriye sahip Daniel Kish isimli görme engelli bir kişi dilini kullanarak bir ses çıkardığında sesin yansıyarak geri döndüğünü söylüyor. Bu sayede eğer çıkardığı sesin yankısı uzun sürede kulağına ulaşırsa çevresindeki nesnenin uzakta, kısa sürede ulaşırsa yakında olduğunu anlayabiliyor.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/engellilere_yardim_eden_hayvanlar.jpg

Bilim insanları, bu beceriye sahip insanlarda beyindeki görsel korteksin sesi görsel veriler gibi işleyebildiğini anladı. Araştırmacılar görme engelli ve normal şekilde gören insanlara, bir odada farklı konumlara yerleştirilen nesnelerden yankılanan ses kayıtlarını dinletti. Bu sırada deneye katılan insanların beyin aktiviteleri kaydedildi. Sonuçta yankıyla konum belirleme becerisini sahip olan insanların beyninde, normal insanlardan farklı olarak, görsel korteksin etkin hâle geldiği anlaşıldı.

Görsel korteks normal insanlarda gözlerden gelen görsel sinyallerin işlendiği bölgedir. Beynin bu bölgesi normalde gözlerden gelen verileri kullanarak nesnelerin nerede bulunduğunu üç boyutlu olarak algılamamızı sağlar.

data-cke-saved-src=https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/oda_masa_sandalye.jpg

Bu sayede örneğin odamızda kitapların masamızın üstünde olduğunu, sandalyenin kitaplığın yanında durduğunu beynimizde üç boyutlu olarak haritalandırabiliriz.

Sonuçlar beynimizin eksikleri telafi etme konusunda hayli yetkin olduğunu gösteriyor. Bu sayede görme engelli insanların beynindeki görsel verilerin işlendiği bölüm kullanılmayan bir alan olarak kalmıyor. Aksine beynin bu bölümü, görme ile ilgili uyarıcılar dışındaki duyma ve dokunma gibi verileri işleyebilecek şekilde uyum sağlayabiliyor.

 

Kaynaklar:

  • https://www.sciencemag.org/news/2019/10/echolocation-blind-people-reveals-brain-s-adaptive-powers
  • https://www.smithsonianmag.com/innovation/how-does-human-echolocation-work-180965063/
Konu
Canlılar

paylaş

En Çok Okunan Makaleler

Ayın Matematik Sorusu - Mart 2023

Ayın Matematik Sorusu • 02-03-2023

Ayın Şifrebilim Sorusu - Mart 2023

Duyurular • 01-03-2023

Eski ve Yeni Uluslararası Birim Sistemi

Haberler • 30-01-2019

Otonom Araçlar Çevrelerini Nasıl “Görüyor”?

Haberler • 13-09-2022

Simyadan Kimyaya: Modern Kimyanın Doğuşu

2019 Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı • 28-02-2019

Robot Balık SoFi

Haberler • 14-03-2019

Kuantum Bilgisayarlar ve Kübitler

Haberler • 25-03-2019

Okyanus Kirliliğinin Canlılara Etkisi

Haberler • 17-04-2019

DNA’dan Gene

Grafik Bilgi • 17-01-2020

Ayın Matematik Sorusu - Kasım 2022

Ayın Matematik Sorusu • 02-11-2022

Bilim Genç Logo
Tekrardan Hoşgeldiniz!

Bilim Genç’in kozmik derinliklerinde yolculuğa başlamak için giriş yapın.

Bir hesabınız yok mu? Üye olun

Sayfayı Paylaş
Twitter'da paylaş telegram'da paylaş Whatsapp'da paylaş facebook'da paylaş
Bağlantıyı kopyala
baylaş