Ses Dalgaları Tsunamileri Durdurabilir
Tsunami dalgalarını durdurmak mümkün mü?
Temmuz ayında Ege Denizi’nde meydana gelen Richter ölçeği ile 6,6 büyüklüğündeki deprem sonrası yaklaşık 30 santimetre yüksekliğinde tsunami dalgaları oluştu. Oluşan dalgalar, yüksekliği görece fazla olmamasına rağmen, araçları kolayca sürükleyebilecek kadar güçlüydü. Peki, tsunami dalgalarını durdurmak mümkün mü?
2011 yılında Pasifik Okyanusu’nun Japonya’nın kuzeydoğusuna yakın bölümlerinde gerçekleşen 9,0 büyüklüğündeki deprem sonrası oluşan 10 metre yüksekliğindeki tsunami dalgaları çok büyük bir felakete neden olmuştu.
Cardiff Üniversitesi’nden bilim insanları suda oluşan güçlü ses dalgalarının tsunami dalgalarının yıkıcı etkilerinin azaltılmasında kullanılabileceğini düşünüyor. Araştırmanın sonuçları Heliyon dergisinde yayımlandı.
Suda oluşan ses dalgaları (akustik yerçekimi dalgaları olarak isimlendirilir) normal su dalgalarından farklı olarak ses hızında hareket eder ve dalgaların yüksekliği yerçekimi kuvveti tarafından kontrol edilir. Dalga boyu ise (dalgaların tepe noktaları arasındaki uzaklık) 10-100 km arasında değişebilir.
Deprem, yanardağı patlamaları, heyelan gibi şiddetli jeolojik olaylar akustik yerçekimi dalgaları oluşturabilir. Yakın zamanda yapılan bir araştırmada bu dalgaların tsunamilerin erken tespitinde kullanılabileceği belirlenmişti.
Son yapılan araştırmada bilim insanları yapay olarak oluşturulan akustik yerçekimi dalgalarının, tsunami dalgaları etkileştiğinde, tsunami dalgalarının yüksekliğinin azalmasını ve enerjisinin daha geniş bir alana yayılmasını sağlayarak yıkıcı etkilerinin azaltılmasına yardımcı olabileceğini belirledi. Böylece büyük depremler sonucu oluşan tsunamilerin canlılar ve çevre üzerindeki olumsuz etkileri azaltılabilir.