Atmosferdeki Karbondioksit Artış Hızını Bitkiler Durdurmuş

Atmosferdeki karbondioksitin kaynağı doğal süreçler ve insan kaynaklı etkinlikler. Ekosistem ise küresel ölçekte karbondioksit dengesinin korunmasında anahtar role sahip. Atmosfere salınan karbondioksit okyanuslar ve karalar tarafından soğuruluyor. Bu döngü atmosferdeki karbondioksit seviyesinin sabit kalmasına yardımcı oluyor. Ancak insan kaynaklı etkinlikler sonucu atmosfere çok miktarda karbondioksit yayılması bu dengeyi bozuyor. Son 50 yılda elde edilen veriler atmosferdeki karbondioksit oranının hızlanarak arttığını gösteriyor. 2002-2014 yılları arasında ise insan kaynaklı etkinlikler sonucu atmosfere yayılan karbondioksit miktarı artmasına rağmen, artış hızında bir duraklama olduğu belirlendi. Aynı zamanda yapılan araştırmalar son 50 yılda okyanuslar ve karalar tarafından soğurulan karbondioksit miktarının iki katına çıktığını gösteriyor. Yani ekosistem atmosferdeki karbondioksit seviyesindeki artışa tepki veriyor. Bilim insanları bu durumun sebeplerini anlamaya çalışıyor.

Okyanuslar ve karalar tarafından soğurulan karbondioksit miktarı yıldan yıla değişiklik gösteriyor. Bu dalgalanmalardaki en büyük pay karalara ait. Kullanılan bilgisayar modellemeleri okyanuslar tarafından soğurulan karbondioksit miktarının düzenli olarak arttığını gösteriyor. Karalarda ise küresel iklim değişiklikleri, Dünya’nın ortalama sıcaklığındaki değişimler ve volkanik patlamalar karbondioksit soğurulma süreçlerini belirgin şekilde etkiliyor.

Bir grup bilim insanı atmosferdeki karbondioksit seviyesindeki artışın, karalarda yaşayan canlılar tarafından soğurulan karbondioksit miktarını nasıl etkilediğini araştırdı. Sonuçta bu durumun karalardaki bitkiler tarafından gerçekleştirilen fotosentez etkinliklerini artırdığı belirlendi. Bu, havadan daha fazla karbondioksit alınması anlamına geliyor. Ayrıca araştırmada bitkilerin solunum yoluyla atmosfere saldığı karbondioksit miktarının azaldığı belirlendi. Yani 2002-2014 yılları arasında bitkiler fotosentezle havadan daha fazla karbondioksit alırken solunumla daha az karbondioksit yaydı. Araştırmanın sonuçları Nature Communications dergisinde yayımlandı.

Araştırma ekosistemin atmosferdeki karbondioksit seviyesindeki artışı dengelemeye çalıştığını gösterse de bu durumun küresel iklim değişikliği sorununa çözüm olacağını söylemek doğru olmayabilir. Çünkü bu eğilimin ne kadar devam edeceğini bilmiyoruz. Bu soruya cevap bulabilmek için bu sürecin nasıl gerçekleştiğinin ayrıntılı şekilde anlaşılması gerekiyor.