Bir Yıldız Gezegene Dönüşebilir mi?
Bir yıldız, gezegene dönüşebilir ancak bu dönüşüm sadece kahverengi cüce olarak bilinen çok özel bir gök cismi için geçerlidir.
Mark Garlick/Science Photo Library
Kahverengi cüceler, kütlesi Güneş sistemindeki en büyük gezegenlerden daha büyük, en küçük yıldızlardan ise daha küçük olan gök cisimleridir. Kahverengi cücelerin kütlesi Jüpiter’inkinin 13 katı ve Güneş’inkinin 75’te biri arasında olabilir.
Yıldızlar çekirdeklerinde meydana gelen nükleer tepkimeler sonucu ışık üretir. Normal yıldızların çekirdeğindeki basınç hidrojen-1 (protyum) izotoplarının kaynaşarak helyum atomları üretmesini sağlayacak kadar büyüktür. Kahverengi cüceler ise kütleleri yetersiz olduğu için hidrojen-1 izotoplarını yakıt olarak kullanamaz. Bu yüzden sıradan yıldızlar gibi ışık üretemezler.
Kahverengi cüceler her ne kadar hidrojen-1 izotoplarını yakıt olarak kullanamasalar da kütleleri hidrojen-2 izotoplarını (döteryumu) nükleer tepkimelere sokmaya yetecek kadar büyüktür. Bu yüzden gezegenlerden ayrı olarak sınıflandırılırlar.
Kahverengi cüceler oluşumlarının ilk aşamalarında döteryumu yakıt olarak kullanarak büyük miktarda ışık yayar ve normal bir yıldız gibi parlarlar. Ancak döteryum evrende çok nadir bulunduğu için kahverengi cüceler, yıldızlara kıyasla kısa süre içinde yakıtlarını tüketir ve ışık yaymayı bırakırlar. Zaman içinde ısı kaybettikçe sıcaklıkları giderek düşer. Kahverengi cüceler yaşamlarına yıldızlara benzer bir biçimde başlar ancak ömürlerinin geri kalanında bir gezegen gibi görünür ve davranırlar.
Kaynaklar:
