Çin'den Dünyaya Yayılan Salgın: Wuhan Koronavirüsü
Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüsün neden olduğu salgın dünyanın farklı yerlerine hızla yayılıyor.
Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüsün neden olduğu salgın dünyanın farklı yerlerine hızla yayılıyor. Şu ana kadar 30.000'den fazla kişinin hayatını kaybetmesine neden olan virüs hakkında bilinmesi gerekenleri derledik.
Aralık ayının sonunda Çin’in Wuhan şehrinde görülen zatürre vakaları dünya gündemine oturdu. Başlangıçta zatürreye neden olan virüsün türü bilinmiyordu. Daha sonra hastalığa yol açan virüsün hayvanlarda ve insanlarda üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan koronavirüslerin yeni bir türü olduğu anlaşıldı. Yeni tespit edilen virüse SARS-CoV-2 adı verildi. Verüsün neden olduğu hastalık ise COVID-19 olarak adlandırılıyor.
Koronavirüs Nedir?
Koronavirüsler şekillerinden dolayı böyle isimlendiriliyor. Corona “çelenk” anlamına geliyor.
Koronavirüsler hayvanlarda görülen bir virüs ailesi. Memeli hayvanlarda ve kuşlarda (örneğin deve, sığır, kedi ve yarasa) hastalığa neden olabiliyor. Hayvanlardaki koronavirüsler nadiren insanlara bulaşabiliyor. Ardından insandan insana geçebiliyor. SARS-CoV-2 insanlarda görülen yedinci koronavirüs türü. Ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromuna (SARS) neden olan virüs de koronavirüs ailesinden.
Başlangıçta yeni tip koronavirüsün neden olduğu hastalığa yakalanan kişilerin birçoğunun deniz ürünleri ve canlı hayvan satılan pazarlarla ilişkisi olduğu tespit edilmişti. Bu nedenle virüsün sadece hayvanlardan insanlara bulaştığı düşünülmüştü. Ancak hastalığa yakalanan kişi sayısı arttıkça hayvanlara temas etmeyen insanların da hastalığa yakalandığı anlaşıldı. Bu durum nedeniyle yeni tip koronavirüsün insandan insana bulaşabildiği düşünülüyor.
Belirtileri Neler?
İnsanlarda görülen koronavirüsler solunum sistemini etkiliyor. Bazı koronavirüs türlerinin sebep olduğu belirtiler hafif. Ancak 2002-2003 yıllarında salgına sebep olan ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu (SARS) ve Orta Doğu solunum yolu sendromu (MERS) gibi türleri ciddi sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Yeni tip koronavirüsün hastalığa neden olduğu insanlarda görülen yaygın belirtiler ise ateş, öksürük ve nefes darlığı. Belirtiler virüsün bulaşmasından 2-14 gün sonra ortaya çıkabiliyor.
Ne Kadar Hızla Yayılıyor?
Bilim insanları, SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu salgının ne kadar hızlı yayıldığı hakkında fikir sahibi olabilmek için virüsü taşıyan bir kişinin kaç kişiye bulaştırma riski olduğunu tespit etmeye çalışıyor. Dünya Sağlık Örgütü bu değerin SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu salgın için 1,4-2,5 olduğunu açıkladı.
Bilim insanları SARS-CoV-2 kaynağının hangi canlı olduğunu belirlemeye çalışıyor. Bu amaçla virüsün gen dizisi çıkarılmaya çalışılıyor.
Salgın Küresel Bir Sağlık Sorunu mu?
COVID-19 ilk olarak Çin’in Wuhan şehrinde görülmüştü. Şu ana kadar virüsün neden olduğu hastalığa Çin’in yanı sıra İtalya, ABD ve İspanya'nın da aralarında bulunduğu 202 ülke ve özerk bölgede rastlandı.
WHO
Dünya Sağlık Örgütü Acil Durum Komitesi, 22 Ocak’ta toplandı ve yeni tip koronavirüsün neden olduğu salgının uluslararası öneme sahip halk sağlığı sorunu olup olmadığı konusunu görüştü. Toplantı sonunda komite durumun henüz bu ölçekte olmadığı yönünde tavsiye kararı verdi. Ancak komite 30 Ocak'ta tekrar toplandı ve komitenin tavsiyesi doğrultusunda Dünya Sağlık Örgütü yeni koronavirüs salgını için "uluslararası kamu sağlığı acil durumu" ilan etti. 11 Mart'ta ise Dünya Sağlık Örgütü, COVID-19'un dünya geneline yayılması ve çok sayıda insanı etkilemesi sebebiyle "pandemi" ilan etti.
Wuhan şehrine girişler ve çıkışlar durduruldu.
Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre 29 Mart itibarıyla dünya genelinde virüsün bulaştığı insan sayısı 638.146. Türkiye'de ise şu ana kadar 9217 vaka görüldü ve 131 kişi hayatını kaybetti. Yeni koronavirüs salgınından dolayı dünya genelinde 30.105 can kaybı yaşandı.
Yeni tip koronavirüs salgınıyla ilgili güncel gelişmeleri Dünya Sağlık Örgütünün internet sayfasından takip edebilirsiniz.
Güncelleme tarihi: 29.03.2020
Kaynaklar:
