Hangi Canlılar Kleptoplasti Yapabilir?
Kleptoplasti bir canlının başka bir canlıyı tükettiğinde o canlıda bulunan bazı plastitleri bozulmadan bünyesine almasına denir.
Khaichuin Sim/Moment/Getty Images
Yaprak koyunu ya da yaprak sümüklü böcek, bir çeşit sakoglossan deniz salyangozu
Plastitler, bitkilerde ve bazı su yosunlarında bulunan çift zarlı organellerdir. Canlının enerji ihtiyacının karşılanması için besin üretilmesinde, besinin depolanmasında ve tozlaşma gibi olaylarda rol oynarlar. Örneğin fotosentez yapılarak besin üretilmesini ve depolanmasını sağlayan kloroplast ya da bitkilerde farklı renklere sebep olan pigmentleri depolayan kromoplast birer plastittir.
Kleptoplasti ise bir canlının başka bir canlıyı tükettiğinde o canlıda bulunan bazı plastitleri bozulmadan bünyesine almasına denir. Kleptoplasti genellikle mikroskobik (mikroskop aracılığıyla görülebilen) ya da makroskobik (çıplak gözle görülebilen) bir su yosunuyla beslenen bazı canlıların bünyelerine kloroplastları alması yoluyla gerçekleşir. Örneğin sakoglossanlar olarak bilinen deniz salyangozlarının bazı türleri, makroskobik su yosunlarını yedikten sonra bu yosunların kloroplastlarını bağırsak hücrelerine dâhil eder. Su yosununun geri kalanını ise sindirirler. Sakoglossanlar bu kloroplastları 10 ay veya daha uzun süre bünyelerinde tutabilir. Yapılan araştırmalar, normalde fotosentez yapma özelliğine sahip olmayan sakoglossanların, kleptoplasti ile bünyelerine kattıkları kloroplastları besin kıtlığında fotosentez aracılığıyla besin üretmek için kullandığını gösteriyor.
Sakoglossanların yanı sıra bazı deniz yassı solucanları, tek hücreli silliler, ateş rengi algler ve delikliler de kleptoplasti yapan canlılar arasında yer alır.
Kleptoplasti yapan canlı türlerinden bazıları. Sırasıyla tek hücreli silli, delikli ve ateş rengi alg örneği.
Kaynaklar:
