Sirkadiyen ritim, vücudumuzun günlük biyolojik işleyişini düzenleyen doğal bir zamanlayıcıdır. Uyku düzeni, hormon salınımı, vücut sıcaklığı gibi birçok biyolojik süreci düzenleyen sirkadiyen ritmi anlamak bireylerin genel sağlık ve yaşam kalitesini iyileştirmek açısından kritik öneme sahiptir.

2-3 yaşından önceki anılarımızı, örneğin ilk yaş günümüzü ya da ilk kelimelerimizi genellikle hatırlayamayız. Bu durumun nedeniyle ilgili görüşlerden biri, bebeklerin beyinlerinde bellek oluşumundan sorumlu bölgelerin gelişimini tamamlamamış olması. Ancak bebekler doğdukları andan itibaren bazı yüzleri ve sesleri örneğin annesininkileri tanımaya başlıyor. Birkaç aydan itibaren ise sık gördükleri insanları hatırlayabiliyor ve tanıyabiliyor.

Yapılan çalışmalar her bir burun deliğinden beyne iletilen kokuların, beyin tarafından iki ayrı sinyal olarak algılandığını gösteriyor.

Bilgisayarları birbirine bağlayan ağ sistemi gibi vücudumuzda da sinir ve organları birbirine bağlayan bir sistem olduğunu biliyor muydunuz?

Dilimizin yüzeyi papilla adı verilen çok sayıda küçük çıkıntı ile kaplıdır. Papillaları yiyeceklerin tadının algılamasını sağlayan bir çeşit vücut sensörü olarak düşünebiliriz. Bu sensörün çalışmasını sağlayan ise üzerindeki tat tomurcuklarıdır. Yiyeceklerin ağızda parçalanması sonucu açığa çıkan kimyasal maddeler tat tomurcukları tarafından algılanır. Bunun sonucunda oluşan sinyaller beyindeki tat merkezine ulaşır. Böylece yiyeceklerin tadını alırız.

Bir TÜBİTAK projesinde neler olup bittiğini hiç merak ettiniz mi? Bilim Genç olarak Çanakkale’de gerçekleştirilen TÜBİTAK 4004 projesine konuk olarak ortaokul öğrencilerinin deneyimlerine eşlik ettik.

Bir grup araştırmacı elektron mikroskobuyla görüntüler alarak meyve sineği larvalarının  beynini haritaladı. 

Bir çiçeğin, bir parfümün ya da bir kahvenin kokusunu nasıl hemen aldığınızı hiç düşündünüz mü?

Deneyler köşesinin bu projesinde, nem değişimine bağlı olarak çam kozalağının pullarının açılıp kapanmasını sağlıyoruz.

Deneyler köşesinin bu projesinde, hücrenin dışı ile içi arasında maddelerin nasıl taşındığını inceliyoruz.

Hücreler, DNA’larını yavru hücrelere aktararak yeni hücreler oluşturur. Bunun gerçekleşmesini sağlayan olaylardan biri de mayoz bölünmedir.

Mitoz bölünme sonucu genetik bilgisi tamamen anne hücreninkiyle aynı DNA’ya sahip iki yavru hücre oluşur.