TÜBİTAK Bilim Merkezleri Kış Akademisinde Bilimin Renkli Dünyasına Adım Atmaya Hazır mısınız?

TÜBİTAK Bilim ve Toplum Başkanlığı’nın yürüttüğü Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Kapsayıcı Toplum Uygulamaları Destekleme Programı’nın 2025 yılı çağrısına başvurular 5 Ocak 2026 tarihinde saat 17:30’da son bulacak.

Yerkabuğunda derin bir yara izi gibi uzanan Afar Rift Vadisi, Dünya’daki en dinamik jeolojik bölgelerden biri. Bu sıcak ve hareketli coğrafyada, 23 Kasım 2025'te şaşırtıcı bir olay yaşandı: Yaklaşık 12.000 yıldır sessiz olan Hayli Gubbi Yanardağı aniden faaliyete geçti. Patlama sırasında 13-15 kilometre yüksekliğe ulaşan kül sütunu gökyüzünü karartırken uluslararası havacılıkta da ciddi risklere yol açtı.

Bilim Genç Kafede Bilim etkinlikleri kapsamında 19 Aralık Cuma günü İstanbul’dayız! Saat 13.00-14.00 arasında, İstanbul Tarihi Yedikule Hisarı’nda yer alan Hisar Kafe’de (Fatih/İstanbul) Gazi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Çelebi Uluyol ile yapay zekâ’nın hayatımıza etkileri üzerine keyifli bir söyleşi bizleri bekliyor.

İsmini en sevdiği yiyecekten alan bal porsuğu, yaban hayatında tatlı bir tür müdür? Gelin, bu sıra dışı canlıyı yakından tanıyalım.

Quorum sensing, kısaca “ya tek başına başarısız ol ya da topluluk olarak hayatta kal” ilkesinin mikro dünyadaki karşılığıdır.

Kuzey Yarım Küre’de geceler uzadıkça amatör gökbilimciler için yılın en verimli dönemlerinden biri başlıyor. Soğuyan havalar, bulutların dağıldığı gecelerde çok daha berrak bir gökyüzü sunuyor. 21 Aralık’ta başlayan astronomik kış, az ama uzun ve kaliteli gözlem fırsatlarının da habercisi.

Sağlıklı bir yaşam için bağırsak sağlığımız büyük önem taşıyor. Bu denge için iki önemli destekçimiz var: probiyotikler ve onları besleyen prebiyotikler. İsimleri birbirine benziyor ama görevleri farklı. Peki, bu ikili birlikte çalıştığında bağırsaklarımızda neler oluyor?

Bir otomobilin, bir uçak kanadının ya da hatta bir kalbin sanal ortamdaki kopyasını hayal edin. İşte dijital ikiz, tam olarak budur. Yani gerçek bir nesnenin, tüm özellikleriyle bilgisayar ortamında oluşturulan sanal bir yansıması...

Satranç köşesinde bu ay Kasım 2025 probleminin çözümüne ve Aralık 2025 problemine yer veriyoruz.

Gelişmiş hava hareketliliği, ulaşımın geleceğini gökyüzüne taşıyor! Hava taksileriyle yolculuk yapılması ve siparişlerin insansız hava araçlarıyla teslim edilmesi çok yakında günlük hayatımızın bir parçası olabilir.

Bilim Genç Kafede Bilim etkinlikleri kapsamında 11 Aralık Perşembe günü Ankara’dayız! Saat 19.00-20.00 arasında Liman Kitap Kahve’de, Boğaziçi Üniversitesi’nden Dr. Emine Sümeyra Turalı Emre ile bir araya geliyoruz.

Son yıllarda iletişim alanında büyük bir dönüşüm yaşanıyor. Akıllı telefonlar ve sosyal medya, dünyayla kurduğumuz bağları çoktan değiştirmişti. Ancak bu değişimin en güçlü etkilerini şimdi yapay zekâ teknolojileriyle görüyoruz. Artık yalnızca insanlar değil, algoritmalar da konuşuyor; soruları yanıtlıyor ve bizimle etkileşime geçiyor.

Ayın Şifrebilim Sorusu köşesinde Aralık 2025 sorusu yayınlandı.

Ayın Şifrebilim Sorusu köşesinde Kasım 2025 sorusunun  cevabı yayında.

Yapay zekâ ile sanat üretimi son yıllarda büyük ilgi görüyor. Oysa bu alanın kökeni 1960’lı yıllara kadar uzanıyor. Günümüzde resim, müzik, animasyon gibi sanat dallarında yapay zekâ teknolojileri aktif olarak kullanılıyor. Peki yapay zekâ yalnızca sanatçılara yardımcı bir araç mı yoksa kendi başına bir sanatçı olarak kabul edilebilir mi?

Yıldızlararası boşluktan gelen cisimler, Güneş Sistemi’miz hakkında bildiklerimizi sınayan ve derinleştiren nadir fırsatlar sunar. 3I/ATLAS da bu keşif yolculuğunun en yeni ve en dikkat çekici örneklerinden biri. Bu yazıda, daha önce paylaştığımız bilgiler ışığında ATLAS’a ilişkin son gözlemleri ve yeni bulguları aktarıyoruz.

Bir fotoğraf karesine neleri sığdırabilirsiniz? Anıları, aileleri, dostlukları… 

Matematiğe duyulan ilk ihtiyacın ortaya çıkışı ve ilk matematiksel uygulamalar Mezopotamya’daki Sümer ve Babil uygarlıklarında ortaya çıkmış, ardından Mısır’da gelişmiş, daha sonraki dönemde ise benzer örnekler İnkalar’da görülmüştü.

Konuşmadan da çok şey anlatabiliriz. Bir bakış, bir kaş hareketi, hafif bir gülümseme… Bunların hepsi beden dilinin bir parçası.

Hiç kendinizi yalnız hissettiğiniz bir an veya bir dönem oldu mu? Çevrenizde yalnız olduğunu düşündüğünüz insanlar var mı? Bir insan neden kendini yalnız hisseder ve bu durumdan nasıl kurtulur? Peki, yalnız olmayı seven insanlar da var mıdır?

İnternet adeta devasa bir bilgi ağıdır. Tıpkı içinde milyarlarca kitap ve dosya bulunan bir kütüphane gibi düşünebiliriz. İnternete bağlandığımızda bu kütüphaneden istediğimiz bilgiye ulaşabiliriz. Peki bu bilgiler yani internet verileri bizlere nasıl ulaşır?

Her gün yürüdüğümüz kaldırımlar, üzerinden geçtiğimiz köprüler ve yaşadığımız binalar… Hepsi betonla kaplı. Peki ya bu betonlar sadece yapı malzemesi olmakla kalmayıp havayı da temizleyebilseydi? Bilim insanları tam da bu fikri gerçeğe dönüştürüyor: hava kirliliğini azaltan betonlar artık hayatımıza giriyor.

Bir hamleyle fark yarat! Satranç açılışlarının gizli dünyasını gelin birlikte keşfedelim.

TÜBİTAK'ın eğitimde yeniliği ve etkileşimi öne çıkaran  4005 Yenilikçi Eğitim Uygulamaları Destekleme Programı’nın 2025 yılı çağrısı yayınlandı. Programa başvurular 8 Aralık 2025 saat 17.30’a kadar yapılabilecek.

TÜBİTAK'ın bilim ve toplum alanındaki önemli destek mekanizmalarından biri olan 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Destekleme Programı’nın 2025 yılı çağrısı yayınlandı. Programa başvurular 8 Aralık 2025 saat 17.30’a kadar yapılabilecek.

Bazen bir şeyin üstüne düşünmeye üşendiğiniz oluyor mu? Peki bir ürün reklamının onu izler izlemez etkisine girdiğinizi fark ettiğiniz ya da verdiğiniz otomatik bir cevabı sonradan sorguladığınız…

Tüketicilerin sağlıklı beslenmeye ilgisinin artmasıyla birlikte tarımsal üretim yöntemleri de değişmeye başladı. Bu değişimle “iyi tarım uygulamaları” ve “organik tarım” kavramlarını artık daha sık duyar olduk. Peki bu iki üretim biçimi arasında hangi farklar var?

İlk çocuğum çok usluydu. İkinci çocuk daha inatçıydı. Ailelerde kardeşlerin farklı karakterlerini anlatan benzer cümleleri duymuşuzdur. Peki psikolojiden bu farklara getirilen bir açıklama var mı?

Sonbaharın tüm renkleriyle kendini gösterdiği bu günlerde, kimi zaman açık kimi zaman kapalı olsa da gökyüzü de kendi meraklılarını peşinden sürüklemeye devam ediyor. Yaz mevsimi gece başında “Ben artık gidiyorum!” derken sonbaharın sakin yüzü yavaş yavaş gökyüzüne hâkim oluyor. Bu değişimi izleyenler, gözlem planlarını da bu kozmik döngüye göre yapıyor.

Düşük ya da yüksek frekanslı titreşimlere uzun süre maruz kalmanın ilerleyen yıllarda hiç tahmin etmediğimiz sağlık sorunlarına yol açabileceğini biliyor muydunuz?

Antik Mısır Hükümdarı Kleopatra’nın mezarının nerede olduğu kesin olarak bilinmiyor. Son yirmi yıldır kendisini Kleopatra’nın mezarını bulmaya adamış olan arkeolog Kathleen Martinez, bu alanda dikkat çeken bir keşif gerçekleştirdi.

Satranç köşesinde bu ay Ekim 2025 probleminin çözümüne ve Kasım 2025 problemine yer veriyoruz.

Bir arkadaşınız brokoliye bayılırken siz yüzünüzü mü buruşturuyorsunuz? Ya da patlıcan size acı mı geliyor? Öyleyse merak etmeyin, sorun aslında sizinle ilgili değil!

Ayın Şifrebilim Sorusu köşesinde Kasım 2025 sorusu yayınlandı.

Ayın Şifrebilim Sorusu köşesinde Ekim 2025 sorusunun  cevabı yayında.

Hayal gücünü gerçeğe dönüştürmeye hazır mısın?