Zengin uygulama alanı olan istatistik kuramının günümüzde kablosuz iletişim ağlarının mimarisinde nasıl rol oynadığına ve 50 yıl önce bir Türk matematikçisi tarafından geliştirilen bir matematik teoreminin buna katkısına gelin birlikte bakalım.

Müzik dinlerken çoğu zaman kendimizi duyguların akışına bırakırız. Bir şarkı kalbimizi hızlandırır, bir başkası ise bizi hüzünlendirir. Oysa dinleyicilerin çoğu fark etmese de müzikte matematik gizlidir: ritimler, frekanslar, diziler… Hepsi sayıların düzeniyle şekillenir.

Nobel Fizik Ödülü, kuantum mekaniğinin temel ilkelerinin makroskobik sistemlerde de gözlemlenebileceğini kanıtlayan deneyleri nedeniyle John Clarke, Michel H. Devoret ve John M. Martinis’e verildi.

Hiç aynı parfümü bir başkasında koklayıp çok beğendiğiniz halde, kendi teninizde farklı koktuğunu fark ettiniz mi? Aslında bu durumun ardında cildimizin kimyası ve biyolojisi yatıyor.

Kâğıt katlama ve kesme sanatı olan kirigami, yalnızca görsel estetiğe yönelik bir uğraş değil, geometri, simetri ve mekânsal düşünme gibi matematiksel kavramlarla doğrudan ilişkili bir tekniktir.

Hayal bile edilemeyen hızlarda işlem yapabilen kuantum bilgisayarlar, diğer yandan mevcut şifreleme sistemlerini tehdit edebilecek bir potansiyel taşıyor. Peki bu teknoloji için gerçekten hazır mıyız?

Almanya’daki Bonn Üniversitesi’nden araştırmacılar bazı balıkların basit toplama ve çıkarmayı öğrenebildiğini duyurdu.

6 Ağustos 1945’te dünyanın saldırı amacıyla kullanılan ilk atom bombası Japonya’nın Hiroşima şehrine, üç gün sonra da ikinci bir atom bombası, 9 Ağustos 1945’te Nagazaki şehrine atıldı. Patlama sonucunda yüzbinlerce insan hayatını kaybetti, yaralandı ve psikolojik olarak etkilendi.

Dinamometre, bir cismin uyguladığı kuvveti ölçmeye yarayan hassas bir ölçüm aracıdır.

Kütle ve ağırlık, farklı fiziksel büyüklükleri ifade etmeye yarayan fakat günlük hayatta sıkça karıştırılan iki fizik terimidir. Oysa bu iki terim aslında farklı fiziksel özelliklerle ilgilidir. 

Sinüs, kosinüs ve tanjant, trigonometrideki üç temel fonksiyondur. Bu üç temel trigonometrik fonksiyon, bir açısı 90° olan bir dik üçgende kenarlar ve açılar arasındaki oranların incelenmesini sağlar.

Bir grup araştırmacı, ses yalıtımı sağlayan, saç teli kadar ince bir kumaş geliştirdi.

Radyum ve Polonyum elementlerinin kâşifi Marie Curie’nin yaşam öyküsünü aktardığımız animasyon filmini sizler için hazırladık.

Otomorfik sayılar binlerce yıl önce Babilliler tarafından fark edilen matematiksel bir örüntüdür. Otomorfik sayıları bulmak için bir sayının karesi alınır. Karesi, kendisi ile biten sayılara otomorfik sayılar adı verilir.

Harvard Üniversitesi’ndeki doktora eğitimini yakın zamanda tamamlayan Furkan Öztürk, yaşamın başlangıçta nasıl ortaya çıktığını anlamamıza yarayacak çalışmaları ile 2024 Gertrude and Maurice Goldhaber Ödülü’nü almaya hak kazandı.

Yunusların yunus vuruşu denilen yüzme stilinde, köprü kemerlerinde, bir el fenerinin aydınlatmasında karşımıza çıkan eğri, paraboldür. Aynı şekilde televizyon yayınlarını izlemek için kullanılan uydu antenleri de genellikle parabolik yapıdadır. Günlük hayatta pek çok yerde karşılaştığımız parabol eğrisini genellikle U şekline benzetiriz.

Matematikçilerin Nobel’i olarak bilinen Abel Ödülü bu yıl olasılık teorisi ve stokastik süreçler alanında çalışmalar yapan Michel Talagrand’a verildi.

13. Avrupa Kızlar Matematik Olimpiyatı’nda İrem Gülce Yazgan ve Sena Başaran altın, Bengisu Demirbaş gümüş, Ilgın Şekerli bronz madalya kazandı.

Matematikçi ve mimar Sir Christopher Wren tarafından 17. yüzyılda tasarlanmış bir oda, fısıltı odası olarak adlandırılıyor. Londra’daki St. Paul Katedrali’ndeki bu odada, birbirine uzak iki noktada, sırtları birbirine dönük duran iki kişi sadece fısıldaşarak iletişim kurabiliyor. Ne kadar gizemli görünse de odanın niçin böyle olduğunu anlamak için biraz matematik bilmek yeterli.

Çayın içinde şekerin ya da gazlı içeceklerde basınçlı karbondioksitin çözünmesi günlük hayatta en sık karşılaştığımız çözünme örneklerinden bazıları. Peki çözünme olayının nasıl gerçekleştiğini hiç merak ettiniz mi?

Kimi zaman üzüntülü kimi zaman mutlu anların yol arkadaşıdır çikolata. Peki çikolatanın ardındaki bilimi ve bizi nasıl daha iyi hissettirdiğini hiç merak ettiniz mi?

Bir kedi yan yana dizilmiş 5 kutunun birinde saklanıyor. Gece olduğunda ise kedi saklandığı kutudan çıkıyor ve bir yandaki (sağdaki veya soldaki) kutuya saklanıyor. Her gün sadece 1 kutuya bakarak kediyi nasıl ve kaç günde bulabilirsiniz?

Isı, maddenin tüm hâllerinde var olan bir enerji çeşididir. Peki volkanlardan buzullara, vücudumuzdan kara deliklere tüm maddelerde bulunabilen ısı hangi yollarla yayılır?

Elektriği iyi ileten gümüş, bakır ya da altın gibi metaller, teknoloji sektörü başta olmak üzere inşaattan tarıma yaşamımızın birçok alanında kullanılıyor. Peki metaller elektriği nasıl iletiyor?

Matematik, sözcükler yerine işlem ve kavramları kullanan evrensel bir dildir. Bu dilde ifadelerle özdeşleşmiş işaretler ve semboller bulunur. Örneğin toplama işlemi için “+”, pi sayısını belirtmek için “π” kullanılır. Peki bu işaretler ve semboller nasıl ve ne zaman ortaya çıktı, hiç merak etiniz mi?

İki seçenek arasında tarafsız bir seçim yapılacağı zaman havaya atılan madenî paranın adil bir sonuç vermediği ortaya çıktı.

Toledo Üniversitesinden bir grup araştırmacının yaptığı çalışmalar, bağırsaklarda yaşayan yararlı bir bakterinin genlerinde değişiklikler yapılarak yüksek tansiyonun tedavi edilebileceğini gösteriyor.

Yumurtayı uç kısımlarından ne kadar bastırırsak bastıralım kıramayız. Fakat ortasından kolayca kırabiliriz. Peki neden?

Sıfır (0) rakamı, insanlık tarihinin en önemli keşiflerinden biridir. Sıfır, matematiği ve hayatımızı oldukça değiştirdi. Peki sıfır rakamına neden ihtiyaç duyuldu, hiç düşündünüz mü?

Bilimsel çalışmalar, yeryüzündeki pembe elmasların %90’ından fazlasının bulunduğu Argyle madeninin yaklaşık 1,3 milyar yıl önce Nuna süper kıtasının parçalanması sırasında oluştuğunu gösteriyor.

Möbius şeridi oluşturmak için gerekli minimum boyut problemi çözüldü.

Fotonların sanki madde parçalarıymış gibi çarpışmasını sağlayan bir metamalzeme geliştirildi.

Bilimsel çalışmalar, LEGO bloklarıyla çeşitli yapılar inşa etme ile matematik performansı arasında bir ilişki olduğunu gösteriyor

Nobel Fizik Ödülü’nün 2023 yılı sahipleri Pierre Agostini, Ferenc Krausz ve Anne L’Huillier oldu. Araştırmacıların attosaniye ışık atımları üreterek madde içindeki elektron dinamiklerinin incelenmesine imkân veren yöntemleri geliştirmeleri nedeniyle ödüle layık görüldükleri açıklandı.

Şekerli yiyecekler tükettikten sonra genellikle su içme ihtiyacı hissederiz. Peki güzel bir tatlı sonrası yoğun bir şekilde hissedilen su içme ihtiyacının sebebi nedir?

CERN’deki Büyük Hadron Çarpıştırıcı’da yapılan deneyler sırasında nötrinolar tespit edildi. Böylece ilk kez bir parçacık çarpıştırıcıda nötrinolar tespit edilmiş oldu.

Bir şeker dükkânında içinde limonlu, portakallı ve limonlu-portakallı şekerlerin olduğu üç kutu yanlış şekilde etiketlenmiş. Bu üç kutu sadece 1 şekere bakılarak doğru şekilde etiketlenebilir. Peki bu nasıl mümkün olabilir?

Çimler kendileri için tehlike oluşturabilecek bir durum karşısında “yeşil yaprak uçucuları” adı verilen kimyasal maddeleri salgılayarak koku yayar.

Ses hızı dediğimizde genellikle sesin havadaki hızından bahsederiz. Aslında ses farklı ortamlarda farklı hızlarda hareket eder.

Elmas da grafen de sadece karbon atomlarından oluşan maddeler olmasına rağmen, biri elektriği iletmezken diğeri nasıl oluyor da elektriği çok iyi bir şekilde iletebiliyor?

Bilim insanları ilk kez X ışınlarının kullanıldığı bir yöntemle tek bir atomu görüntülemeyi başardı. Bu başarının, bilim insanlarının malzemeleri algılama biçiminde çığır açacağı düşünülüyor.

Bir okuldaki 100 öğrenci, bir soruya verecekleri doğru cevap ile matematik sınavından muaf tutulabilirler. Cevabın sadece “kırmızı şapka” veya “mavi şapka” olduğu soru ile en fazla sayıda öğrencinin sınavdan muaf olabilmesi için nasıl bir plan yapılmalıdır?

4 kişilik bir arkadaş grubu kendi aralarında bir oyun oynuyorlar. Cevabın ya kırmızı şapka ya da mavi şapka olacağı soruya doğru cevap veren kişi oyunu kazanacak. Aslında bir mantık bulmacası olan bu soruyu ve çözümü gelin hep birlikte inceleyelim.

10 adet güvercin 9 farklı yuvaya yerleştirildiğinde en az bir yuvada 1’den fazla güvercin bulunur. Günlük hayatta karşılaşabileceğimiz bir durum olan bu önerme matematikte “güvercin yuvası ilkesi” olarak bilinir. Anlaşılması basit olan bu önerme aslında oldukça zor problemlerin çözümünü sağlar. Gelin bu önermeyi daha ayrıntılı inceleyelim.

Geometrik şekle sahip bir tarlada otlayan atın otlayabileceği kısım bir matematik problemine dönüşüyor. Gelin soruyu ve cevabı birlikte inceleyelim.

Salatalıkla ilgili bir soru ilk kez duyanları oldukça şaşırtıyor. İlkokul düzeyinde matematik bilgisiyle çözülen bu soruyu ve cevabını gelin hep birlikte inceleyelim.

Sonsuz sayıda odasının tümü dolu olan bir otel düşünelim. Resepsiyona gelen yeni bir müşteriye bu otelde nasıl yer bulabilirsiniz? Peki, sonsuz sayıda yolcusu olan bir otobüsteki kişiler bu otelde konaklayabilir mi?

Üç arkadaşın kendi aralarında yaptıkları masa tenisi turnuvası bir mantık bulmacasına dönüşüyor. Bu mantık bulmacasını çözebilir misiniz?

Farklı yarıçaplara sahip, ortak merkezli iki dairesel tekerlek düşünelim. Bu tekerlekleri kaydırmadan bir tam tur döndürdüğümüzde, tekerleklerin aldığı mesafelerin birbirine eşit olması imkânsız görünüyor değil mi? Peki, bu kafa karıştırıcı durum nasıl açıklanabilir?

Doğum günü sorusu, iki arkadaşın yeni tanıştıkları kişinin ne zaman doğduğunu tahmin etmeye çalıştıkları bir bulmaca. Sorunun cevabını bulmak için iyi bir matematik bilgisine ihtiyacınız yok, sadece verilen ipuçlarını doğru değerlendirmeniz gerekiyor.