5 Ekim akşamı Venüs ve hilal şeklindeki Ay, güneybatı yönünde, ufkun üzerinde birbirine yakın görülebiliyor.

22 Eylül'de sonbahar ekinoksu gerçekleşiyor. Astronomik olarak kuzey yarım kürede sonbaharın başlangıcı kabul edilen bu tarihte, aydınlanma çemberi (Güneş’in Dünya’da aydınlattığı bölge ile Dünya’nın karanlıkta kalan bölgesi arasındaki hat) kutuplardan geçer.

Gaz ve toz bakımından zengin, sarmal gök ada Penguen ile daha yaşlı yıldızlarla dolu ve kompakt görünümlü eliptik gök ada Yumurta’nın etkileşimi, James Webb Uzay Teleskobu’nun (JWUT) hayranlık uyandıran görüntülerine yansıdı.

Temmuz ayının ortasından ağustos ayının sonuna kadar etkinliğini devam ettiren Delta Aquariid gök taşı yağmuru, 30 Temmuz gecesi en yüksek etkinliğe ulaşıyor.

28 Haziran akşamı Merkür ve İkizler Takımyıldızı’nın en parlak yıldızı Polluks’u batı-kuzeybatı yönünde, ufkun üzerinde birbirine yakın görebilirsiniz.

6 Mayıs’ta birbirine yakın görünecek Merkür ve Ay'ı gün doğumundan önce doğu yönünde, ufkun hemen üzerinde görmeyi deneyebilirsiniz.

1 Nisan akşamı Merkür’ü batı yönündeki ufkun hemen üzerinde, Jüpiter’in batısında, yüksek ve ufku açık bir yerde gözlem yapmak kaydıyla görebilirsiniz.

Mart ayında Merkür ve Jüpiter akşamları gökyüzünde. Venüs ve Mars ise Güneş’in doğuşundan önce görülebiliyor. Şubat ayının sonunda Güneş’in arkasında kalan Satürn ise Mart ayının son günlerinde, gün doğumundan önce gökyüzünde görünmeye başlıyor.

Merkür, Venüs ve Mars şubat ayının başında gün doğumundan önce gökyüzünde. Güneş sisteminin iki gaz devi Jüpiter ve Satürn’ü ise Güneş’in batışından sonra gökyüzünde görebilirsiniz.

Aşağıdaki illüstrasyonda uzayın derinlerinden gelerek ABD’nin Utah eyaletinde kurulan Telescope Array isimli dedektör sistemine çarpan kozmik ışınlar görülüyor.

Aralık ayında Merkür, Jüpiter ve Satürn Güneş battıktan sonra havanın kararmasıyla gökyüzünde ortaya çıkıyor. Venüs ise gün doğumundan önce ufkun üzerinde görülebiliyor. Mars aralık ayında Güneş’in arkasından geçtiği için görülemiyor. Yılın en etkileyici gök taşı yağmuru olan İkizler, 14 Aralık’ta en yüksek etkinliğe ulaşıyor.

MACS0416 isimli gök ada kümesinin bu fotoğrafı, James Webb ve Hubble uzay teleskoplarının elde ettiği verilerin birleştirilmesi ile oluşturuldu.

NASA’ya ait Chandra X Işını Gözlemevi’nin çektiği bu fotoğrafta yer alan ve şekli bir ele benzeyen yapı, bir pulsarın etrafındaki toz ve gazı şekillendirmesi sonucu oluştu.

Kasım ayında Merkür, Jüpiter ve Satürn Güneş’in batışından sonra gökyüzünde görülebiliyor. Venüs ise gün doğumundan önce gökyüzünde. Kasım ayında Dünya’ya göre Güneş’in arkasından geçecek olan Mars ay boyunca görülemiyor. Yılın önemli gök taşı yağmurlarından biri olan Aslan Gök Taşı Yağmuru ise 17-18 Kasım’da en yüksek etkinliğe ulaşıyor.

Fotoğraftaki devasa bir baloncuğa benzeyen yapı Sharpless 2-308 isimli bulutsu. Bulutsunun şekli yunus kafasına benzediğinden Yunus Kafası Bulutsusu olarak da biliniyor.

Landsat 9 uydusu tarafından 3 Ağustos 2023’te çekilen bu fotoğrafı inceleyen bilim insanları, Grönland’daki fiyortlardan birinde iç içe geçmiş yay şeklinde iki yapı fark etti. Bu yapıların neden oluştuğu ise tam olarak bilinmiyor.

Ekim ayının başında Merkür ve Venüs, Güneş’in doğuşundan önce gökyüzünde görülebiliyor. Jüpiter ve Satürn ise gün doğumundan sonra görebileceğiniz gezegenler. 14 Ekim’de halkalı Güneş tutulması gerçekleşirken, yaklaşık iki hafta sonra 28 Ekim’de parçalı Ay tutulması meydana geliyor. Avcı Gök Taşı Yağmuru ise 22 Ekim’de en yüksek etkinliğe ulaşıyor.

Eylül ayında çıplak gözle izleyebileceğiniz beş gezegen de gökyüzünde. Güneş’in batışından sonra Mars ve Satürn, ardından da Jüpiter ortaya çıkıyor. Merkür ve Venüs ise gün doğumundan önce görülebiliyor. Eylül ayında Güneş sisteminin en uzak gezegeni Neptün de gözlem için son derece uygun bir konumda.

Ağustos ayında Merkür ve Mars Güneş’in batışından hemen sonra gökyüzünde kısa süre görülebilirken, Satürn ve Jüpiter ilerleyen saatlerde ufkun üzerinden doğuyor ve bütün gece gökyüzünde kalıyor. Ağustos ayının ortasında Güneş ile Dünya’nın arasından geçen Venüs ise ayın son haftasında gün doğumundan önce gökyüzünde tekrar ortaya çıkıyor.

Haziran ayında Venüs ve Mars, Güneş’in batışından sonra gökyüzünde görülebilir. Satürn gece yarısından hemen sonra ufkun üzerinden doğuyor ve Güneş’in aydınlığında kayboluncaya kadar izlenebiliyor. Merkür, ayın ilk yarısında gün doğumundan önce görülebilir. Jüpiter ayın başında Güneş’in doğuşundan hemen önce izlenebilirken, ayın ilerleyen günlerinde daha erken saatlerde doğmaya başlıyor. 21 Haziran’da ise yaz gün dönümü gerçekleşiyor.

Doç. Dr. Selçuk Topal, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde kafa karıştıran dolunay isimlendirmeleri hakkında bilgi veriyor.

Bilimsel çalışmalara göre Mars ile Jüpiter arasında bir “süper dünya” olsaydı Dünya yaşama elverişsiz hâle gelebilirdi.

Nasıl oluştuğu yaygın olarak kabul gören gezegen oluşum kuramlarıyla açıklanamayan bir gezegen keşfedildi.

Doç. Dr. Selçuk Topal, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde gezegenlerin Güneş etrafındaki hareketini daha iyi anlamamızı sağlayan Kepler yasalarını anlatıyor.

Kasım ayında gökyüzündeki en parlak gezegen Jüpiter. 8 Kasım’da tam Ay tutulması gerçekleşiyor ancak tutulma ülkemizden izlenemiyor. 18 Kasım’da ise Aslan gök taşı yağmuru en yüksek etkinliğe ulaşıyor.

Yeryüzündeki teleskoplarla yapılan gözlemlerin kalitesi, teleskopların bulunduğu ortam koşullarına göre değişir. Bu durum, teleskopların kurulacağı bölgelerin özenle seçilmesini gerektirir.

9-12 Haziran tarihleri arasında düzenlenecek 2022 Uluslararası Diyarbakır Zerzevan Gökyüzü Gözlem Etkinliği için son başvuru tarihi 15 Nisan.

Dr. Öğr. Üyesi Selçuk Topal, Bilim Genç sesli yayınının yeni bölümünde içinde bulunduğumuz evrenin özelliklerinden bahsediyor. 

Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde bir usturlap yapıyoruz.

2-4 Eylül tarihlerinde Diyarbakır Zerzevan’da Bilim Genç etkinliklerinin de yer aldığı Uluslararası Gökyüzü Gözlem Etkinliği gerçekleştirildi.

Temmuz ayının en beğenilen fotoğrafı Lokman Baş’a ait “Dolunay” olarak belirlendi.

“Geceleyin Gökyüzü” temasıyla ilgili fotoğraflarını Bilim Genç’e gönderen 10 takipçimiz 2021 Uluslararası Gökyüzü Gözlem Şenliği’ne katılma fırsatı yakalıyor.

Bilim Genç olarak temmuz ayında objektiflerinizi geceleyin gökyüzüne odaklamanızı istiyoruz.

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) Güneş Sistemi’nin dışındaki gezegenleri (ötegezegen olarak adlandırılır) keşfetmek için tasarladığı Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu (TESS) 18 Nisan 2018’de ABD’deki Cape Canaveral Üssü’nden SpaceX Falcon 9 roketiyle uzaya fırlatıldı.

Dünya Ay’ın gölgesine girdiğinde Güneş tutulması, Ay Dünya’nın gölgesine girdiğinde ise Ay tutulması gerçekleşir. Tutulma olayını nasıl gördüğümüz nereden baktığımıza bağlı olarak değişir.

Harvard Üniversitesi’ndeki (ABD) ve Kuantum Elektronik Enstitüsü’ndeki (Zürih, İsviçre) iki ayrı araştırma ekibi, eş zamanlı olarak dünyadaki en ince aynayı inşa etti. 

Ulusal Gökyüzü Gözlem Şenliği, 28-31 Temmuz 2016 tarihleri arasında Antalya Saklıkent’te gerçekleştirilecek.