Ay'a gitmek, sadece bilimsel keşifler için değil, aynı zamanda yeni enerji kaynaklarının araştırılması ve sürdürülebilir teknolojilerin geliştirilmesi açısından da büyük önem taşıyor. Geleceğin uzay misyonları için önemli bir basamak olan ay, hem bilimsel hem de teknolojik kazanımlar açısından benzersiz fırsatlar sunuyor.
Amatör gökbilimciler için gecelerin gözlemlerle şenleneceği tarihler yaklaşıyor. Bahar mevsiminde yaşanan dönüşümün ardından açık ve yıldızlı gece sayısının arttığı, hava koşullarının uzun süreli gözlem yapmaya elverişli olacağı günler başlıyor. Bu aylarda yaklaşık 6-7 saatlik gözlem yapma fırsatı olabiliyor. Gözlem için ışık kirliliğinden uzak, yerleşim yerleri dışındaki bölgeler çok daha zengin bir gökyüzü görüntüsü sunuyor.
Chandra, Yeni Tip Kozmik Nesneden Gelen Düzenli Sinyaller Tespit Etti
NASA’nın Chandra X-ışını Gözlemevi, uzaydaki bir gök cisminin hem X-ışınları hem de radyo dalgaları yaydığını keşfetti.
En Uzak Galakside Oksijen Keşfedildi
Büyük Patlama’dan sadece 300 milyon yıl sonra oluştuğu tahmin edilen ve şu ana kadar gözlemlenen en uzak galaksi olan JADES-GS-z14-0’ın oksijen açısından zengin olduğu keşfedildi.
Yarım Tonluk Uzay Çöpü Kosmos-482 Okyanusa Düştü!
Elli üç yıl önce fırlatılan Sovyet uzay aracı Kosmos-482’nin kontrolsüz bir şekilde Dünya atmosferine girerek 10 Mayıs 2025 günü okyanusa düştüğü bildirildi.
XMM-Newton Uydusu Kozmik Devin Kalp Atışlarını Yakaladı
XMM-Newton uydusu, Dünya’dan 236 milyon ışık yılı uzaklıktaki 1ES 1927+654 adlı gök adanın merkezindeki süper kütleli kara delikten yayılan ve hızla değişen X-ışınları tespit etti.
WASP-127b'nin Atmosferinde Ses Hızını Aşan Rüzgârlar
Gök bilimciler, dev bir ötegezegen olan WASP-127b'nin ekvator bölgesinde son derece güçlü rüzgârlar keşfetti.
Uzay Çöpü Kosmos-482’nin Dünya’ya Düşmesi Bekleniyor!
Elli üç yıl önce fırlatılan Sovyet uzay aracı Kosmos-482’nin bugünlerde kontrolsüz bir şekilde Dünya’ya düşmesi bekleniyor.
K2-18b Ötegezegeninde Yaşam İzine mi Rastlandı?
James Webb Uzay Teleskobu (JWUT) uzak bir gezegen olan K2-18b’nin atmosferinde dimetil sülfür (DMS) ve/veya dimetil disülfür (DMDS) moleküllerini tespit etti.
Gökyüzünü takip edenler, günler ve aylar geçtikçe takımyıldızlarının, gezegenlerin, Ay’ın ve Güneş’in doğup batma konumlarındaki değişimleri, görünürlük sürelerini ve gökyüzünde oluşturdukları etkileyici sahneleri izlemekten büyük keyif alırlar.
Kozmik Gezegen Otopsisi: Yıldızına Yaklaşarak Atmosferine Dalan Gezegen
James Webb Uzay Teleskobu (JWUT) tarafından elde edilen görüntüler üzerine yapılan analizler sayesinde Dünya’dan 12.000 ışık yılı uzaklıktaki bir yıldız-gezegen sistemine ait bir ötegezegenin, etrafında dolandığı yıldıza yaklaşarak onun atmosferine daldığı anlaşıldı.
Uzayda Uzun Süre Kalan Astronotların Vücudunda Neler Değişir?
Uzayda uzun süre kalmak, insan vücudunda kas kaybından görme bozukluklarına, bağışıklık sisteminin zayıflamasından kemik erimesine kadar birçok fizyolojik değişime yol açabilir. Peki bu değişimler nelerdir?
Astronomik baharı yaşıyoruz ve Nisan ayında gökyüzünde farklı kozmik çiçekler açmaya başlıyor! Baharla birlikte geceleri gözlem yapabileceğimiz günler de artıyor.
Neptün’de İlk Kez Aurora Gözlendi
James Webb Uzay Teleskobu (JWUT) tarafından Neptün’de ilk kez parlak kutup ışıması (aurora) görüntülendi.
Io’da Yeni Bir Volkanik Aktivite Rekoru Kırıldı
Jüpiter’in uydusu Io’da devasa bir sıcak nokta tespit edildi.
Hilal ve Gezegenler Gökyüzü Sahnesinde
Bugün güneş battıktan sonra batı ufkunun üzerinde Ay’ın hilal evresindeki ilk günlerine şahit olabiliriz.
Mart ayıyla birlikte gökyüzü yavaş yavaş bahar kimliğine bürünmeye başlıyor. Geceler giderek kısalırken gözlem yapmak için açık ve bulutsuz günlerin sayısı artıyor. Bu ayın ilk günlerinde dört gezegen çıplak gözle, altı gezegen ise teleskopla rahatça gözlenebilir. Ancak ay ortasından itibaren gözlemlenebilen gezegen sayısı giderek azalacak.
2024 YR4: Dünya'ya Çarpma İhtimali Olan Yeni Bir Asteroit mi?
2024 YR4, Dünya’ya yaklaşan bir asteroit olarak bilim insanları tarafından yakından izleniyor ve çarpma ihtimali değerlendiriliyor.
Kış aylarının sonuna yaklaşırken her ne kadar bulutsuz ve açık gece sayısı az olsa da soğuk havanın etkisiyle gökyüzü daha berrak oluyor ve gözlem için güzel fırsatlar sunuyor.
Astronot Suni Williams Uzay Yürüyüşünde Rekor Kırdı
NASA astronotu Suni Williams, uzay görevlerinde toplam süresi 62 saat 6 dakikayı bulan uzay yürüyüşü gerçekleştirdi. Bu, bir kadın astronot tarafından gerçekleştirilen en uzun uzay yürüyüşü süresi olarak tarihe geçti.
Bugünlerde gece gökyüzü gezegen gözlemleri için çok uygun. Çok az rastlanır biçimde çıplak gözle görünen gezegenlerin önemli bir bölümünü aynı anda görmek mümkün.
Gök Ada Çifti: IC 2810A ve IC 2810B Hubble’ın Gözüyle Görüntülendi
Hubble Uzay Teleskobu, bir gök ada çarpışmasının ortasında bulunan IC 2810A ve IC 2810B gök adalarını görüntüledi.
Gök Adamız Dışında Bir Yıldızın İlk Yakın Çekim Görüntüsü Elde Edildi
Gökbilimciler, dört büyük çaplı teleskobu aynı anda kullanarak başka bir gök adada, 160.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan kırmızı süper dev yıldızın ilk kez detaylı ve şaşırtıcı görüntüsünü elde ettiler.
Ocak 2025’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
Yılın en önemli gök taşı yağmurlarından biri olan Quadrantid (Dörtlük) gök taşı yağmuru, 3 Ocak’ta en yüksek etkinliğe ulaşıyor.
Farklı zamanlarda Ay’ın farklı renklerde göründüğünü fark etmişsinizdir. Peki kimi zaman soluk beyaz veya parlak sarı kimi zaman ise turuncu, kırmızı hatta mor renkte görünen Ay’ın gerçek rengi nedir?
Güneş'ten Binlerce Kat Büyük Yıldızlar
Evrende bir septilyon yani 1024 yıldız olabileceği tahmin ediliyor. Bu yıldızların bir bölümü Güneş’ten binlerce kat daha büyük. Gelin şimdi devasa büyüklükteki bu yıldızların bazılarını daha yakından tanıyalım.
Simbiyotik Yaşama Kozmik Örnek: R Aqr Yıldız Sistemi
Hubble Uzay Teleskobu ile bir dev ve bir cüce yıldızla birlikte onları çevreleyen kozmik gaz ve toz bahçesinden oluşan müthiş bir görüntü elde edildi.
Aralık 2024’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
Aralık ayında karşı konuma gelen Jüpiter, yılın en büyük ve parlak görünümünü sunuyor. Ayrıca Merkür, şafak vakti ufkun üzerinde gözlem için uygun bir konumda olacak.
Önceki yazımızda yeryüzünde kurulu büyük çaplı teleskoplardan bahsetmiştik. Bu yazımızda ise günümüzde hizmet veren uzaydaki önemli teleskoplardan bahsedeceğiz.
Uzay Araştırmalarında Kullanılan Yer Tabanlı Büyük Teleskoplar
Teleskop, uzak cisimlerden gelen elektromanyetik dalgaları toplayıp odaklayarak bu cisimlerin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesini sağlayan bir optik aygıttır. Uzay araştırmalarında kullanılan teleskoplar yer tabanlı teleskoplar ve uzay teleskopları olarak iki gruba ayrılıyor. Bu yazımızda yer tabanlı yani Dünya üzerinde bulunan büyük teleskopları ele alacağız.
Güneş ve Benzer Yıldızların Yaşam Döngüsü Nasıldır?
Yıldızların yaşam döngüleri incelendiğinde iki ana grup üzerinden değerlendirme yapılır: büyük kütleli yıldızlar ve küçük kütleli yıldızlar.
Güneş Sistemi’ni Tanıyalım: Satürn
Güneş Sistemi’nde Güneş’e uzaklığına göre altıncı sıradaki gezegen olan Satürn’ü daha yakından tanımak ister misiniz?
Kasım 2024’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
Kasım ayında çıplak gözle fark edilebilen gezegenlerin hepsini gece yarısından önce gökyüzünde görmek mümkün.
Starship’in Altıncı Uçuş Denemesi 19 Kasım’da Gerçekleştirilecek
SpaceX, dünyanın en güçlü roketi Starship’in altıncı uçuş denemesini 19 Kasım Salı günü Türkiye saati ile gece yarısı 01:00’da gerçekleştirilecek.
Güneş’in toplam yaşam süresinin yaklaşık 10 milyar yıl olacağı tahmin ediliyor.
Güneş Nedir ? Güneş'in Özellikleri Nelerdir ?
Güneş sisteminin enerji kaynağı Güneş, gök adamızdaki milyarlarca yıldızdan sadece biri.
Kozmik Sahneden Bir Çift Göz: Etkileşen Sarmal Gök Adalar
James Webb Uzay Teleskobu (JWUT) ve Hubble Uzay Teleskobu (HUT), adeta bir çift göze benzeyen, etkileşen iki sarmal gök adanın görüntüsünü elde etti.
Güneş’in iç katmanları çekirdek, radyatif (fotonla enerji taşınan) ve konvektif (madde ile enerji taşınan) bölgeden oluşur.
NASA Uzay Çöplerinin Geri Dönüşümü Konulu Yarışma Düzenliyor
NASA’nın düzenlediği ‘’LunaRecycle Challenge’’ isimli yeni yarışmada, uzay çöplerinin yenilikçi ve yaratıcı çözümlerle geri dönüşümünü sağlayabilecek projeye üç milyon dolar ödül verilecek.
Dünyanın En Güçlü Roketi Starship’in Beşinci Uçuş Denemesinde Tarihi Başarı
İnsanları Ay’a, Mars’a ve Güneş sisteminin derinlerine taşımak amacıyla geliştirilen dünyanın en güçlü roket sistemi Starship’in beşinci uçuş denemesinde tarihi başarı gerçekleşti. Yeniden kullanılabilir Super Heavy güçlendiricisi ilk kez fırlatma rampasına sağlam bir şekilde geri dönebildi.
Güneş’te Şiddetli Patlama ile Dünya’da Gözlenen Jeomanyetik Fırtına
9 Ekim 2024 tarihinde saat 04:56’da Güneş’in Dünya’ya bakan bölgesinde Güneş leke bölgesi AR3848 ile bağlantılı güçlü bir Güneş parlaması (X1.8 sınıfında flare) gözlendi. Bu şiddetli enerji çıkışının ardından gerçekleşen koronal (taç küre) kütle atımı yoğun ve yüksek hızlı Güneş rüzgârının yayılmasına yol açtı. Bu rüzgârın Güneş’ten çıkış hızı saniyede yaklaşık 1400-1600 km olarak tahmin ediliyor. 10 Ekim 2024 tarihinde, bu kütle atımının neden olduğu rüzgârın Dünya’ya daha yakın mesafede ölçülen hızı (yavaşlaması nedeniyle) saniyede yaklaşık 750 km oldu.
Bir Dev Yıldızın Yüzeyinde Devasa Boyutlarda Kabarcıklar Gözlendi
Gök bilimciler ilk kez Güneş dışında bir yıldızın, R Doradus’un yüzeyinde gaz hareketini gösteren kabarcıkları ayrıntılı bir şekilde görüntüledi.
SpaceX Mürettebatı Tarihî Görevin Ardından Dünya'ya Döndü
SpaceX'in Polaris Dawn ekibi, uzay yürüyüşü gerçekleştiren ilk özel uzay mürettebatı oldu. Ekip, beş günlük yörünge görevinin ardından 15 Eylül 2024’te Dünya'ya döndü.
Ekim 2024’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
5 Ekim akşamı Venüs ve hilal şeklindeki Ay, güneybatı yönünde, ufkun üzerinde birbirine yakın görülebiliyor.
Dünya’nın Yeni Uydusu: Mini Ay
“Mini ay” olarak görülen, yaklaşık 10 metre çapındaki bir asteroidin 29 Eylül'de Dünya'nın yörüngesine girmesi ve iki aya yakın bir süre boyunca Dünya’ya eşlik etmesi bekleniyor.
Eylül 2024’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
22 Eylül'de sonbahar ekinoksu gerçekleşiyor. Astronomik olarak kuzey yarım kürede sonbaharın başlangıcı kabul edilen bu tarihte, aydınlanma çemberi (Güneş’in Dünya’da aydınlattığı bölge ile Dünya’nın karanlıkta kalan bölgesi arasındaki hat) kutuplardan geçer.
Uzay Görevlerinde Hayatını Kaybeden Astronotlar Oldu mu?
Astronot olmak, beraberinde getirdiği birçok risk ve tehlike ile birlikte hayli zor bir görev. Peki riskli uzay görevleri sırasında hayatını kaybeden astronotlar oldu mu?
Uzayda Mahsur Kalan Astronotlar Ne Zaman Dönebilecek?
Boeing’in Starliner uzay aracının ilk insanlı test uçuşu 5 Haziran 2024’te iki astronot ile gerçekleştirildi. Starliner, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) başarıyla kenetlense de uzay aracında meydana gelen arızalar nedeniyle astronotlar uzayda mahsur kaldılar. Dünya’ya dönüş tarihleri henüz belirsiz.
Bir Ferrari saatte 300 km hızla gidebilir. Bunu gözünüzde canlandırarak saniyede 300.000 km hızla ilerleyen bir şey düşünün!
TÜBİTAK Gökyüzü Gözlem Etkinliği İçin Geri Sayım Başladı
Gökyüzü gözlem etkinliği için her yaştan astronomi meraklıları Bursa Uludağ’da buluşuyor.
Etkileşen Penguen ve Yumurta Gök Adaları
Gaz ve toz bakımından zengin, sarmal gök ada Penguen ile daha yaşlı yıldızlarla dolu ve kompakt görünümlü eliptik gök ada Yumurta’nın etkileşimi, James Webb Uzay Teleskobu’nun (JWUT) hayranlık uyandıran görüntülerine yansıdı.
2024 Bursa Gökyüzü Gözlem Etkinliği Başvuruları Başladı
2024 Bursa Gökyüzü Gözlem Etkinliği başvuruları başladı. Başvuru için son tarih 28 Temmuz 2024.
James Webb’in Gözünden Yengeç Bulutsusu
James Webb Uzay Teleskobu (JWUT), gökbilimcilerin uzun yıllardır üzerinde çalıştığı sıra dışı özelliklere sahip bir süpernova kalıntısı olan Yengeç Bulutsusu’nun kimyasal bileşimi ve kökeni hakkında ipuçları sunabilecek görüntüler elde etti.
Güneş Sistemini Tanıyalım: Uranüs
Güneş sisteminde Güneş’e uzaklığına göre yedinci sıradaki gezegen olan Uranüs’ü daha yakından tanımak ister misiniz?
Güneş Sistemini Tanıyalım: Neptün
Güneş sisteminde Güneş’e yakınlığı ile sekizinci ve son sıradaki gezegen olan Neptün’ü daha yakından tanımak ister misiniz?
TÜRKSAT 6A’nın Uzay Yolculuğu Başlıyor!
Türkiye’nin ilk yerli ve millî haberleşme uydusu TÜRKSAT 6A, 8 Temmuz’u 9 Temmuz’a bağlayan gece Türkiye saati ile 00.20’de SpaceX firmasının ABD Florida’da bulunan Cape Canaveral’daki fırlatma merkezinden, Falcon 9 roketi ile uzaya gönderilecek.
Gökyüzünü Aydınlatan Meteor Geçişi Gözlendi
Dün akşam başta İstanbul, Bursa, Eskişehir ve Ankara olmak üzere ülkemizin birçok şehrinde gökyüzünde ateş topunu andıran bir parlama gözlendi.
Temmuz 2024’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
Temmuz ayının ortasından ağustos ayının sonuna kadar etkinliğini devam ettiren Delta Aquariid gök taşı yağmuru, 30 Temmuz gecesi en yüksek etkinliğe ulaşıyor.
Ay’ın Dünya’dan Görülmeyen Yüzünden Örnekler Getirildi
Chang’e-6 görevi kapsamında Ay’ın Dünya’dan görülmeyen tarafından toplanan örnekler Dünya’ya ulaştı.
Güneş Sistemini Tanıyalım: Jüpiter
Güneş sisteminde Güneş’e yakınlığı ile beşinci sıradaki gezegen olan Jüpiter’i daha yakından tanımak ister misiniz?
İlk astronotumuz Alper Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 13 bilimsel deney gerçekleştirdi. İkinci astronotumuz Tuva Cihangir Atasever ise 7 bilimsel deneye imza attı. Peki uzayda neden deney yapılıyor, hiç düşündünüz mü?
Euclid Uzay Teleskobu’dan M78’in En Detaylı Görüntüsü
Geçen yıl fırlatılan Euclid Uzay Teleskobu ile elde edilen ilk bilimsel gözlem görüntüleri yayınlandı. Yayınlanan beş görüntü arasında M78 yansıtma bulutsusunun bu zamana kadar elde edilen en detaylı görüntüsü de yer alıyor.
Dünyanın En Güçlü Roketi Starship, Dördüncü Uçuş Testinde Okyanusa İnmeyi Başardı
SpaceX şirketi tarafından başka gezegenlere yapılacak uzay yolculuklarında kullanılmak üzere geliştirilen, dünyanın en güçlü roket sistemi Starship’in dördüncü uçuş denemesinde uzay aracının her iki kademesi de planlandığı gibi okyanusa yumuşak iniş yaptı.
En Yakınımızdaki Dünya Benzeri Ötegezen
Gökbilimciler Güneş sisteminin yaklaşık 40 ışık yılı uzağında, yaklaşık Dünya boyutlarında olan bir ötegezegen keşfetti. Yüzey sıcaklığının ~42 ºC olduğu tahmin edilen ve Gliese 12b ismi verilen ötegezegenin yüzeyinde sıvı hâlde su bulunuyor olabilir.
Oluşumunun Şafağındaki Bir Yıldız Sistemi: T Tauri
T Tauri isimli üçlü yıldız sisteminin bu görüntüsü Hubble Uzay Teleskobu ile elde edildi. Yıldız sisteminin üç üyesi -HP Tau, HP Tau G2 ve HP Tau G3- fotoğrafın merkezinde görülebiliyor.
Haziran 2024’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
28 Haziran akşamı Merkür ve İkizler Takımyıldızı’nın en parlak yıldızı Polluks’u batı-kuzeybatı yönünde, ufkun üzerinde birbirine yakın görebilirsiniz.
Plüton’un Yüzeyindeki Kalp Şekli Nasıl Oluştu?
Uluslararası bir araştırma grubunun kullandığı bilgisayar simülasyonuna göre Plüton’a yavaş ve dar bir açıyla çarpan bir gök cismi, cüce gezegenin yüzeyindeki kalp şeklinin oluşmasını sağladı.
Ülkemizin Aktif Yapay Uydularını Tanıyalım
Ülkemizin 5’i haberleşme, 3’ü yer gözlem ve keşif uyduları olmak üzere uzayda toplam 8 aktif uydusu bulunuyor.
Türkiye Uzay Misyonu’nda İkinci Büyük Adımı Atıyor
Astronotumuz Tuva Cihangir Atasever’in yörünge altı uçuşunun 8 Haziran 2024’te gerçekleştirilmesi planlanıyor.
SpaceX’ten Sonra Boeing de Astronotları ISS’ye Taşımaya Hazırlanıyor
Starliner’ın insanlı ilk uçuş denemesi, Atlas V roketinin oksijen tankındaki basınç düzenleme supabında tespit edilen sorun nedeni ile ertelendi. Fırlatmanın en erken 18 Mayıs’ta gerçekleştirilebileceği duyuruldu.
Gök Adamızdaki En Büyük Kütleli Yıldız Kaynaklı Kara Delik Keşfedildi
Dünya’dan yaklaşık 2000 ışık yılı uzaklıkta, gökyüzünde Kartal (Aquila) Takımyıldızı bölgesinde, şu ana kadar belirlenebilen en büyük kütleli kara delik keşfedildi.
Mayıs 2024’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
6 Mayıs’ta birbirine yakın görünecek Merkür ve Ay'ı gün doğumundan önce doğu yönünde, ufkun hemen üzerinde görmeyi deneyebilirsiniz.
Evreni Nasıl Dinleyebiliriz? - Kozmik Senfoni
Teleskoplarla elde edilen farklı dalga boylarındaki gözlem verileri insan kulağının duyabileceği frekanslara çevrilerek sese dönüştürülebiliyor.
Nisan 2024’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
1 Nisan akşamı Merkür’ü batı yönündeki ufkun hemen üzerinde, Jüpiter’in batısında, yüksek ve ufku açık bir yerde gözlem yapmak kaydıyla görebilirsiniz.
Mars Ekvatoru Yakınlarında Bir Yanardağ Keşfedildi
Mars ekvatorunun yakınlarında uzun süredir aktif olduğu düşünülen bir yanardağ keşfedildi.
Güneş’te Yeni Bir Patlama Meydana Geldi!
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi tarafından yapılan açıklamaya göre 24 Mart 2024 tarihinde Güneş’te büyük bir patlama meydana geldi.
Dünyanın En Güçlü Roketi Starship Üçüncü Denemesinde Kayboldu
Bu zamana kadar geliştirilen en güçlü fırlatma sistemi olan Starship, 14 Mart tarihinde üçüncü kez denendi. Yörüngesine başarıyla fırlatılan uzay aracı ile dönüş sırasında bağlantı kesildi.
Evrenin En Parlak Cismi Keşfedildi
Evren’in en parlak cismi olarak duyurulan yeni bir kuasar keşfedildi.
Mart 2024’te Gökyüzünde Neler Oluyor?
Mart ayında Merkür ve Jüpiter akşamları gökyüzünde. Venüs ve Mars ise Güneş’in doğuşundan önce görülebiliyor. Şubat ayının sonunda Güneş’in arkasında kalan Satürn ise Mart ayının son günlerinde, gün doğumundan önce gökyüzünde görünmeye başlıyor.
En Çok Okunan Makaleler