Gök bilimciler, dev bir ötegezegen olan WASP-127b'nin ekvator bölgesinde son derece güçlü rüzgârlar keşfetti.

Elli üç yıl önce fırlatılan Sovyet uzay aracı Kosmos-482’nin bugünlerde kontrolsüz bir şekilde Dünya’ya düşmesi bekleniyor.

James Webb Uzay Teleskobu (JWUT) uzak bir gezegen olan K2-18b’nin atmosferinde dimetil sülfür (DMS) ve/veya dimetil disülfür (DMDS) moleküllerini tespit etti.

6 Ağustos 1945’te dünyanın saldırı amacıyla kullanılan ilk atom bombası Japonya’nın Hiroşima şehrine, üç gün sonra da ikinci bir atom bombası, 9 Ağustos 1945’te Nagazaki şehrine atıldı. Patlama sonucunda yüzbinlerce insan hayatını kaybetti, yaralandı ve psikolojik olarak etkilendi.

Pestisitler, bitkilerde verim ve kalite kaybına neden olan hastalık, zararlı ve yabancı otlarla mücadelede kullanılan, kimyasal ve biyolojik maddelerdir. Bu maddeler yanlış, bilinçsiz ve aşırı kullanıldığında insan sağlığına ve çevreye zarar verir.

Uzayda uzun süre kalmak, insan vücudunda kas kaybından görme bozukluklarına, bağışıklık sisteminin zayıflamasından kemik erimesine kadar birçok fizyolojik değişime yol açabilir. Peki bu değişimler nelerdir?

James Webb Uzay Teleskobu (JWUT) tarafından Neptün’de ilk kez parlak kutup ışıması (aurora) görüntülendi.

Avustralya’da son evre kalp yetmezliği olan bir hasta, kapakçıksız yapay kalp nakli ameliyatı gerçekleşene kadar 100 gün boyunca cihaza bağlı kalmadan yaşadı. Daha önce yapılan yapay kalp nakillerinde bu süre en fazla 27 gündü.

Jüpiter’in uydusu Io’da devasa bir sıcak nokta tespit edildi. 

Millî atıcılarımız Yusuf Dikeç ve Şevval İlayda Tarhan, Hırvatistan’da düzenlenen Avrupa Havalı Silahlar Şampiyonası’nda altın madalya kazandı.

Cep telefonlarımızla internete bağlıyken gördüğümüz 3G ya da 4G kısaltmaları bağlantı hızını gösterir. 1G ile başlayan kablosuz telefon teknolojisi serüveni son kırk yılda 5G’ye kadar gelişti. Gelin şimdi bu gelişmelerin neler olduğunu birlikte inceleyelim.

Son yıllarda yapılan araştırmalar oyun içi alışverişlerin ardında yatan psikolojik faktörleri ortaya koyuyor.

Uzun ve zorlu bir yolculuğun ardından 9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi ekibi, Horseshoe Adası'na ulaştı.

2024 YR4, Dünya’ya yaklaşan bir asteroit olarak bilim insanları tarafından yakından izleniyor ve çarpma ihtimali değerlendiriliyor.

Yapay zekâ dünyasında büyük dil modellerinin yükselişi, yalnızca algoritmik yeniliklerle değil, aynı zamanda donanım altyapısındaki hızlı gelişmelerle mümkün hâle geldi.

Tarihteki en sıcak ocak ayı ünvanı Ocak 2025’in oldu. Üstelik bir önceki sıcaklık rekoru yalnızca bir yıl önce, Ocak 2024’te kırılmıştı.

Bilgi arama ve analiz yöntemleri yapay zekâ teknolojileriyle hızla değişiyor. Bu alandaki dikkat çekici yeniliklerden biri de DeepSeek.

4007 Bilim Şenlikleri Destekleme Programı’na 25 Şubat 2025 saat 17.30’a kadar başvuru yapılabilecek.

Yer bilimlerinin prestijli dergilerinden Geology’de yayımlanan yeni bir çalışmaya göre iklim değişikliği fay sistemlerini etkileyebiliyor.

İnsan belleği üzerine çalışmalar uzun süredir devam etse de hâlâ cevaplanmamış birçok soru var. Bu sorulardan biri de anılarımızı nasıl oluşturduğumuz ve unuttuğumuz.

Güneş enerjisi, faydalanılan en eski ve en temiz enerji kaynaklarından biridir. Yüzyıllardır su ısıtmadan tarıma kadar farklı alanlarda kullanılan bu enerji kaynağı, günümüzde, gelişen teknolojiyle birlikte artık elektrik üretimi ve ısıtma sistemlerinden havacılık ve uzay teknolojisine kadar birçok yeni alanda yaygın bir şekilde değerlendiriliyor.

NASA astronotu Suni Williams, uzay görevlerinde toplam süresi 62 saat 6 dakikayı bulan uzay yürüyüşü gerçekleştirdi. Bu, bir kadın astronot tarafından gerçekleştirilen en uzun uzay yürüyüşü süresi olarak tarihe geçti.

Bir koridordaki 90 derecelik bir köşeyi sıkışmadan geçebilecek kanepenin alanının maksimum değerini bulmayı amaçlayan “taşınan kanepe problemi”, altmış yıla yakın bir süredir çözülemeyen bir matematik problemiydi. 

Bugünlerde gece gökyüzü gezegen gözlemleri için çok uygun. Çok az rastlanır biçimde çıplak gözle görünen gezegenlerin önemli bir bölümünü aynı anda görmek mümkün.

Sosyal psikologlar, gündelik hayatta zihni meşgul eden düşünme biçimlerini sınıflandırır. Bu düşünme biçimlerinden bazıları da seyirci etkisi, kendine hizmet eden yanlılık ve doğrulama yanlılığıdır.

Hubble Uzay Teleskobu, bir gök ada çarpışmasının ortasında bulunan IC 2810A ve IC 2810B gök adalarını görüntüledi.

NVIDIA karmaşık ve devasa boyutlardaki yapay zekâ modellerini tek bir donanım platformunda çalıştırma yeteneğiyle öne çıkıyor.

Gökbilimciler, dört büyük çaplı teleskobu aynı anda kullanarak başka bir gök adada, 160.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan kırmızı süper dev yıldızın ilk kez detaylı ve şaşırtıcı görüntüsünü elde ettiler.

OpenAI, yapay zekâ teknolojisinde yeni bir standart belirleyen o3 ve o3-mini modellerini tanıttı. 2025 yılının ilk aylarında kullanıma sunulacak bu modeller, özellikle karmaşık problem çözme ve insan benzeri mantıksal akıl yürütme yetenekleriyle dikkat çekiyor.

Birmingham Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, ışık ve maddenin fotonik cihazlardaki etkileşimlerini hesaplamak için yeni bir model geliştirildi. Araştırma, fotonların nasıl yayıldığını ve çevreleriyle nasıl etkileştiğini eşi görülmemiş bir detay ile ortaya koydu.

Doğada hız ve çevikliğiyle bilinen birçok canlı türünün vücudu özel yapılarla donatılmıştır. Köpek balığı da bunlardan biri. Köpek balığı derisindeki pullar, diğer balıklardakilerden farklılık gösteriyor.

ODTÜ ULTRAMEMS Araştırma Laboratuvarında yürütülen “MEMS Nöristör” projesi kapsamında geliştirilen cihaz, teknolojik aygıtların enerji tüketimini azaltarak cihazların daha uzun süre kullanılabilmelerini sağlayacak.

Türkiye’nin yerli ve millî ilk insanlı savaş uçağı KAAN’ın her iki motorunda da artyakıcılar ilk defa çalıştırıldı.

19. yüzyılın başlarında Carl Friedrich Gauss’un yüzeylerin içsel geometrisi ile ilgili elde ettiği bir sonuç, bilim dünyasına ilham kaynağı oldu. Harita mühendislerinin sıklıkla kullandığı Egregium Teoremi, günümüzde malzeme mühendisliği, grafik tasarım ve diğer pek çok alanın yanı sıra güvenlik sistemlerinde de kullanılıyor.

Evrende bir septilyon yani 10²⁴ yıldız olabileceği tahmin ediliyor. Bu yıldızların bir bölümü Güneş’ten binlerce kat daha büyük. Gelin şimdi devasa büyüklükteki bu yıldızların bazılarını daha yakından tanıyalım.

Küresel ısınmanın etkilerinin buzulların erimesi, deniz seviyelerinin yükselmesi gibi sonuçlarla giderek daha belirgin hâle gelmesi, bilim insanlarını iklim koşullarına müdahale etmeyi amaçlayan yenilikçi çözümler aramaya yöneltti. Bu çözümlerden biri olan iklim mühendisliğinde, teorik olarak atmosfere belirli müdahalelerle küresel ısınmanın olumsuz etkilerinin azaltılması hedefleniyor.

1950’lerden bu yana hızla gelişen yapay zekâ, hayatımızı pek çok açıdan kolaylaştırsa da veri güvenliği ve mahremiyetin ihlali, yanlış ya da önyargılı bilgiler üretme, chatbotlar veya sanal asistanlar aracılığıyla insanların kararlarını etkileyerek manipüle etme ve savaşlarda kullanımı gibi etik sorunları da beraberinde getiriyor.

Sirkadiyen ritim, vücudumuzun günlük biyolojik işleyişini düzenleyen doğal bir zamanlayıcıdır. Uyku düzeni, hormon salınımı, vücut sıcaklığı gibi birçok biyolojik süreci düzenleyen sirkadiyen ritmi anlamak bireylerin genel sağlık ve yaşam kalitesini iyileştirmek açısından kritik öneme sahiptir.

Anadolu parsı bugüne kadar kaydedilen en net görüntülerinden biriyle karşımızda.

Önceki yazımızda yeryüzünde kurulu büyük çaplı teleskoplardan bahsetmiştik. Bu yazımızda ise günümüzde hizmet veren uzaydaki önemli teleskoplardan bahsedeceğiz.

Teleskop, uzak cisimlerden gelen elektromanyetik dalgaları toplayıp odaklayarak bu cisimlerin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesini sağlayan bir optik aygıttır. Uzay araştırmalarında kullanılan teleskoplar yer tabanlı teleskoplar ve uzay teleskopları olarak iki gruba ayrılıyor. Bu yazımızda yer tabanlı yani Dünya üzerinde bulunan büyük teleskopları ele alacağız.

Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nda, yaşı 300 yılı aştığı tahmin edilen dev bir mercan kolonisi keşfedildi. Bu dev mercan kolonisi, 34 metre genişliği, 32 metre uzunluğu ve 5,5 metre yüksekliğiyle en büyük mercan kolonisi olarak kayıtlara geçti.

Son yıllarda oyun oynama alışkanlıkları epey değişti. Eskiden gençler daha çok parklarda ve sokaklarda arkadaşlarıyla geleneksel oyunlar oynarken, artık daha çok ev ya da internet kafeler gibi kapalı ortamlarda, bilgisayar başında dijital oyunlar oynanıyor. Bu değişim, dijital oyunların hızla yaygınlaşmasına neden olurken beraberinde aşırı ve kontrolsüz oyun oynama sorunlarını da getiriyor. Dijital oyun bağımlılığı kavramı son zamanlarda sıkça konuşulan bir soruna ışık tutuyor.

PRP yani trombositten zengin plazma enjeksiyonu, tendon yırtıkları, kas ve bağ zedelenmeleri, kıkırdak hasarları ve kireçlenme (osteoartrit) gibi yaralanmaların iyileşmesini hızlandıran, doku onarımını destekleyen bir biyolojik tedavi yöntemidir.

Güneş Sistemi’nde Güneş’e uzaklığına göre altıncı sıradaki gezegen olan Satürn’ü daha yakından tanımak ister misiniz?

Birleşik Krallık’taki Royal College of Art (Kraliyet Sanat Akademisi) mezunu Julian Melchiorri, yaprakların fotosentezle oksijen üretim sürecini taklit eden ipekten bir malzeme geliştirdi.

SpaceX, dünyanın en güçlü roketi Starship’in altıncı uçuş denemesini 19 Kasım Salı günü Türkiye saati ile gece yarısı 01:00’da gerçekleştirilecek.

Güneş sisteminin enerji kaynağı Güneş, gök adamızdaki milyarlarca yıldızdan sadece biri.

James Webb Uzay Teleskobu (JWUT) ve Hubble Uzay Teleskobu (HUT), adeta bir çift göze benzeyen, etkileşen iki sarmal gök adanın görüntüsünü elde etti.

Japon araştırmacılar tarafından geliştirilen dünyanın ilk ahşap uydusu LignoSat uzaya fırlatıldı. Bu öncü çalışma ile ahşap malzemelerin Ay ve Mars keşiflerinde kullanılabilirliği test edilecek.

Finansal okuryazarlık; yatırım, tasarruf, mevduat, kredi, basit ve bileşik faiz, enflasyon, finansal risk gibi temel finansal kavramlar hakkında bilgi sahibi olmanın yanında kişinin bu bilgileri kullanarak birikim ve harcamalarını bilinçli bir şekilde yapmasını sağlayan çeşitli finansal tutum ve davranışlarda bulunabilmesini ifade eder.

Altı yıl aradan sonra yeni en büyük asal sayı 2^136.279.841 – 1 olarak hesaplandı. Bu sayı, 2018 yılında bulunan en büyük asal sayıdan 16 milyon daha fazla basamağa sahip.

Curcumin, resveratrol, ginkgo biloba ve yeşil çay gibi doğal bileşiklerin sinir koruyucu özellikleri Parkinson hastalığının tedavisi için inceleniyor.

NASA’nın düzenlediği ‘’LunaRecycle Challenge’’ isimli yeni yarışmada, uzay çöplerinin yenilikçi ve yaratıcı çözümlerle geri dönüşümünü sağlayabilecek projeye üç milyon dolar ödül verilecek.

İnsanları Ay’a, Mars’a ve Güneş sisteminin derinlerine taşımak amacıyla geliştirilen dünyanın en güçlü roket sistemi Starship’in beşinci uçuş denemesinde tarihi başarı gerçekleşti. Yeniden kullanılabilir Super Heavy güçlendiricisi ilk kez fırlatma rampasına sağlam bir şekilde geri dönebildi.

Nöromorfik hesaplama, bilgisayarların beyin gibi düşünebilmesi için sinir ağları ve öğrenme mekanizmalarını kullanır.

Konuşma, hafıza, düşünme gibi bilişsel becerilerde zayıflamayla ilişkili belirtilerin ortak adı olan demans, sinir sisteminde bozukluklara yol açan farklı hastalıklardan kaynaklanabiliyor.

9 Ekim 2024 tarihinde saat 04:56’da Güneş’in Dünya’ya bakan bölgesinde Güneş leke bölgesi AR3848 ile bağlantılı güçlü bir Güneş parlaması (X1.8 sınıfında flare) gözlendi. Bu şiddetli enerji çıkışının ardından gerçekleşen koronal (taç küre) kütle atımı yoğun ve yüksek hızlı Güneş rüzgârının yayılmasına yol açtı. Bu rüzgârın Güneş’ten çıkış hızı saniyede yaklaşık 1400-1600 km olarak tahmin ediliyor. 10 Ekim 2024 tarihinde, bu kütle atımının neden olduğu rüzgârın Dünya’ya daha yakın mesafede ölçülen hızı (yavaşlaması nedeniyle) saniyede yaklaşık 750 km oldu.

Silindir şeklindeki kutularda satılan patates cipslerini bilirsiniz. Diğerlerinden farklı bir şekilde sunulan bu cipslerin biçimlerinin hiperbolik paraboloid olarak adlandırıldığını biliyor muydunuz?

Gök bilimciler ilk kez Güneş dışında bir yıldızın, R Doradus’un yüzeyinde gaz hareketini gösteren kabarcıkları ayrıntılı bir şekilde görüntüledi.

Mevsimler, Dünya’nın eksen eğikliği ve Güneş etrafındaki dolanma hareketi sonucu oluşur.

Şanlıurfa'da kaydedilen dev hortum, doğanın etkileyici olduğu kadar yıkıcı da olabileceğini bir kez daha gösterdi.

SpaceX'in Polaris Dawn ekibi, uzay yürüyüşü gerçekleştiren ilk özel uzay mürettebatı oldu. Ekip, beş günlük yörünge görevinin ardından 15 Eylül 2024’te Dünya'ya döndü.

Isaac Newton, üç yasa olarak bilinen fizik kanunlarıyla hareket biliminin temelini attı.

“Mini ay” olarak görülen, yaklaşık 10 metre çapındaki bir asteroidin 29 Eylül'de Dünya'nın yörüngesine girmesi ve iki aya yakın bir süre boyunca Dünya’ya eşlik etmesi bekleniyor.

Dünyanın dört bir yanında insanlar gecelerini yapay ışık altında geçiriyor. Bu durum hem insanlar hem de çevre için önemli sorunlara yol açıyor.

Egzersiz yapmak ve su içmek gibi kendimizi güneşten korumak da bulunduğumuz mevsimden bağımsız olarak öz bakımımızın bir gereği ve bir o kadar önemli. Peki güneşin tadını çıkarırken cilt sağlığımızı nasıl koruyabiliriz?

Türkiye'nin saklı cennetlerinden biri olan Kelebekler Vadisi, maviyle yeşilin bütünleştiği bir doğa harikası. Yaklaşık 350 metreye ulaşan sarp yamaçlarla çevrili bu vadi, barındırdığı 80'den fazla kelebek türüyle önemli bir biyolojik çeşitliliğe ev sahipliği yapıyor.

Konya’nın Karapınar ilçesinde 100 metre çapında ve 10 metre derinliğinde yeni bir obruk oluştu.

Bazı sayıların mutlu bazı sayıların mutsuz bazı sayıların ise narsistik sayı olarak isimlendirildiğini biliyor muydunuz? Örneğin 1 sayısı mutlu bir sayı iken 4 sayısı mutsuz bir sayı. Ancak hem 1 hem de 4 sayıları narsistik sayılar arasında. Peki bu sayılar neden böyle adlandırılıyor? Gelin hep birlikte öğrenelim.

Boeing’in Starliner uzay aracının ilk insanlı test uçuşu 5 Haziran 2024’te iki astronot ile gerçekleştirildi. Starliner, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) başarıyla kenetlense de uzay aracında meydana gelen arızalar nedeniyle astronotlar uzayda mahsur kaldılar. Dünya’ya dönüş tarihleri henüz belirsiz.

Google DeepMind’ın matematik problemleri çözebilen AlphaProof ve geometri sorusu çözebilen AlphaGeometry isimli yapay zekâ sistemleri bu yılki Uluslararası Matematik Olimpiyatları’nda gümüş madalya kazandı.

Olimpiyatların popüler branşlarından biri olan yüzme, dayanıklılık ve teknik beceri gerektiren bir spor dalı. Bunların yanında yenilikçi teknolojilerle üretilen ekipman ve kıyafetler de bu spor dalında performansı etkileyen unsurlardan biri hâline geldi. Sporcuların daha hızlı yüzmelerini sağlamak amacıyla sürekli geliştirilen ürünlerden biri de giydikleri mayolar. Peki profesyonel yüzücülerin giydiği mayoların özellikleri neler?

Yeni bulgulara göre köpekler de insanlardakine benzer şekilde nesneleri zihinlerinde ‘canlandırıyor’ olabilir.

Güneş ışığı cilde birçok fayda sağlarken ona aşırı maruz kalmak cilt kanseri ve erken yaşlanma gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle güneş kremleri, cildi korumada kritik öneme sahiptir.

Geleneksel laboratuvar ortamlarının sınırlarını aşan ve teknolojinin yüksek potansiyelini bilim dünyasına taşıyan otonom laboratuvarlar modern bilimsel araştırmalara yeni bir boyut getiriyor.

26 Temmuz – 11 Ağustos tarihleri arasında düzenlenen Paris 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları’nda millî atıcılarımız Yusuf Dikeç ve Şevval İlayda Tarhan, 10 metre havalı tabanca karışık takım kategorisinde ülkemize gümüş madalya kazandırdı.

Belden aşağısı felçli paralimpik bir atlet olan Kevin Piette, Paris Olimpiyatları’nda Olimpiyat meşalesini giydiği bir dış iskeletle taşıyarak tarihe geçti. Piette'nin elleriyle destek alması gerekmeden hareket edebilmesini sağlayan bu dış iskelet, teknolojinin spor ve insan sağlığının hizmetine sunduğu en yenilikçi çözümlerden biri.

Kimya ve biyomoleküler mühendislerinden oluşan bir ekip, yakın zamanda tekstil ürünlerindeki lifleri kimyasal olarak ayrıştıran bir yöntem geliştirdi. Bu yöntem, tekstil ürünlerinin geleneksel yöntemlere göre daha hızlı ve ucuz bir şekilde geri dönüşümünü sağlıyor.

Bilim insanları, Endonezya’nın Sulawesi Adası’ndaki bir mağara tavanında şimdiye kadar saptanabilmiş en eski mağara resmini buldu.

4. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi ekibi, 71 derece Kuzey enleminden Kuzey kutup noktasına çevirdikleri rotalarıyla deniz buzu hattına ulaştı. 

Beryl Kasırgası, 2024 Atlantik kasırga sezonunun ilk fırtınası olarak rekorları altüst etti. Kasırga, önümüzdeki aylarda daha da şiddetli fırtınalar olabileceğinin sinyallerini veriyor.

Güneş sisteminde Güneş’e uzaklığına göre yedinci sıradaki gezegen olan Uranüs’ü daha yakından tanımak ister misiniz?

Güneş sisteminde Güneş’e yakınlığı ile sekizinci ve son sıradaki gezegen olan Neptün’ü daha yakından tanımak ister misiniz?

Türkiye’nin ilk yerli ve millî haberleşme uydusu TÜRKSAT 6A, 8 Temmuz’u 9 Temmuz’a bağlayan gece Türkiye saati ile 00.20’de SpaceX firmasının ABD Florida’da bulunan Cape Canaveral’daki fırlatma merkezinden, Falcon 9 roketi ile uzaya gönderilecek.

Dün akşam başta İstanbul, Bursa, Eskişehir ve Ankara olmak üzere ülkemizin birçok şehrinde gökyüzünde ateş topunu andıran bir parlama gözlendi.

Chang’e-6 görevi kapsamında Ay’ın Dünya’dan görülmeyen tarafından toplanan örnekler Dünya’ya ulaştı.

Güneş sisteminde Güneş’e yakınlığı ile beşinci sıradaki gezegen olan Jüpiter’i daha yakından tanımak ister misiniz?

İklim modellerine dayalı tahminlere göre 2023 yılında birçok sıcaklık rekorunun kırılmasına yol açan El Niño bu yaz sona erebilir.

SpaceX şirketi tarafından başka gezegenlere yapılacak uzay yolculuklarında kullanılmak üzere geliştirilen, dünyanın en güçlü roket sistemi Starship’in dördüncü uçuş denemesinde uzay aracının her iki kademesi de planlandığı gibi okyanusa yumuşak iniş yaptı.

Araştırmalar okyanus suyu sıcaklığındaki küçük değişimlerin bile Batı Antarktika Buz Örtüsü’nün büyüklüğünü etkileyebileceğini gösteriyor.

Gökbilimciler Güneş sisteminin yaklaşık 40 ışık yılı uzağında, yaklaşık Dünya boyutlarında olan bir ötegezegen keşfetti. Yüzey sıcaklığının ~42 ºC olduğu tahmin edilen ve Gliese 12b ismi verilen ötegezegenin yüzeyinde sıvı hâlde su bulunuyor olabilir.

Prof. Dr. Elif Uysal, ERC 2023 Advanced Grant çağrısında, dünya çapında bir panel değerlendirmesiyle seçilerek 2,4 milyon avro desteklenmeye hak kazandı.

Yerli ve millî uydumuz TÜRKSAT 6A, uygun hava koşullarının oluşması durumunda temmuz ayında uzaya gönderilecek. Uydumuza uzaydaki doğu-batı yörünge manevralarını yaptıracak olan itki sistemi TÜBİTAK UZAY Enstitüsü’nde üretildi.

Bir grup araştırmacı, ses yalıtımı sağlayan, saç teli kadar ince bir kumaş geliştirdi.

İzlanda’da kurulan havadan karbon yakalama tesisinde atmosferden yılda 36 bin ton karbondioksit (CO₂) çekilebilecek.

2023 yazının Kuzey Yarım Küre’de son iki bin yılın en sıcak yazı olduğu belirlendi.  

Batı Afrika’da kakao ağaçlarında yayılan virüs salgını, ağaçlarının verimini düşürerek çikolata üretiminin azalmasına sebep oluyor.

Elon Musk’ın kurucusu olduğu nöroteknoloji şirketi Neuralink tarafından bir insana yerleştirilen beyin çipinde bir problem ortaya çıktı.

OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT’ye yeni güncelleme geldi. GPT-4o (Omni) güncellemesiyle yapay zekâ, kullanıcılarla artık sesli etkileşim kurabiliyor, sohbet edebiliyor ve çeviri yapabiliyor.

Uluslararası bir araştırma grubunun kullandığı bilgisayar simülasyonuna göre Plüton’a yavaş ve dar bir açıyla çarpan bir gök cismi, cüce gezegenin yüzeyindeki kalp şeklinin oluşmasını sağladı.

Sonuçları Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, kutup buzullarındaki erimenin “artık saniye” uygulamasında değişikliklere neden olabileceği belirlendi.

Ülkemizin 5’i haberleşme, 3’ü yer gözlem ve keşif uyduları olmak üzere uzayda toplam 8 aktif uydusu bulunuyor.

Otomorfik sayılar binlerce yıl önce Babilliler tarafından fark edilen matematiksel bir örüntüdür. Otomorfik sayıları bulmak için bir sayının karesi alınır. Karesi, kendisi ile biten sayılara otomorfik sayılar adı verilir.

Bir grup araştırmacı atmosferdeki karbondioksiti soğurarak küresel ısınmanın azaltılmasına yardımcı olmak amacıyla gerçekleştirilen ağaçlandırma çalışmalarının, Dünya’nın bazı bölgelerinde soğuma yerine ısınmaya neden olabileceğini belirledi.

Starliner’ın insanlı ilk uçuş denemesi, Atlas V roketinin oksijen tankındaki basınç düzenleme supabında tespit edilen sorun nedeni ile ertelendi. Fırlatmanın en erken 18 Mayıs’ta gerçekleştirilebileceği duyuruldu.

Harvard Üniversitesi’ndeki doktora eğitimini yakın zamanda tamamlayan Furkan Öztürk, yaşamın başlangıçta nasıl ortaya çıktığını anlamamıza yarayacak çalışmaları ile 2024 Gertrude and Maurice Goldhaber Ödülü’nü almaya hak kazandı.

Dünya’dan yaklaşık 2000 ışık yılı uzaklıkta, gökyüzünde Kartal (Aquila) Takımyıldızı bölgesinde, şu ana kadar belirlenebilen en büyük kütleli kara delik keşfedildi.

Yunusların yunus vuruşu denilen yüzme stilinde, köprü kemerlerinde, bir el fenerinin aydınlatmasında karşımıza çıkan eğri, paraboldür. Aynı şekilde televizyon yayınlarını izlemek için kullanılan uydu antenleri de genellikle parabolik yapıdadır. Günlük hayatta pek çok yerde karşılaştığımız parabol eğrisini genellikle U şekline benzetiriz.

Sosyal inovasyon, toplumsal zorluklara yenilikçi çözümler getirir ve sürdürülebilirliğe dayalı bir gelecek sunar.  

Matematikçi ve mimar Sir Christopher Wren tarafından 17. yüzyılda tasarlanmış bir oda, fısıltı odası olarak adlandırılıyor. Londra’daki St. Paul Katedrali’ndeki bu odada, birbirine uzak iki noktada, sırtları birbirine dönük duran iki kişi sadece fısıldaşarak iletişim kurabiliyor. Ne kadar gizemli görünse de odanın niçin böyle olduğunu anlamak için biraz matematik bilmek yeterli.

Volkanların tekrar aktif hâle gelmesi için bazen büyük bir deprem, tektonik hareketler ve heyelanlar yeterli olabilir.

Teleskoplarla elde edilen farklı dalga boylarındaki gözlem verileri insan kulağının duyabileceği frekanslara çevrilerek sese dönüştürülebiliyor.

Elon Musk’ın nöroteknoloji şirketi Neuralink tarafından felçli bir hastaya yerleştirilen beyin çipi sayesinde hasta, bilgisayar faresini hareket ettirebiliyor ve satranç oynayabiliyor.

Mars ekvatorunun yakınlarında uzun süredir aktif olduğu düşünülen bir yanardağ keşfedildi.

ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi tarafından yapılan açıklamaya göre 24 Mart 2024 tarihinde Güneş’te büyük bir patlama meydana geldi.

Bu zamana kadar geliştirilen en güçlü fırlatma sistemi olan Starship, 14 Mart tarihinde üçüncü kez denendi. Yörüngesine başarıyla fırlatılan uzay aracı ile dönüş sırasında bağlantı kesildi.

Yeni bir spor trendi plogging ile hem spor yapmak hem de doğayı temizlemek amaçlanıyor.

İngiltere’de yapılan bir kazıda yaklaşık 1700 yıllık bir kuş yumurtası bulundu. Bilim insanları, korunmuş hâldeki yumurtanın sıvısından 1700 yıl önce yaşamış bir kuşun ait olduğu türle ilgili bilgiler elde etmeyi amaçlıyor.

Çoğu yapay zekâ sistemi trilyonlarca sözcük içeren metinlerle eğitilir. Bir çocuk ise dil öğrenirken yılda yalnızca milyonlarca sözcük duyar. Peki, yapay zekâ da çocuklar gibi dil öğrenebilir mi?

Satranç köşesinde bu ayın problemi...

TÜBİTAK’ın ücretsiz dijital yayını Bilim Genç’te her ay yeni bir şifrebilim sorusu yayınlanıyor. Soruyu doğru çözerek TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları’ndan birini kazanabilirsiniz.

Her bir parmak izinin farklı olduğunu duymuşsunuzdur. Ancak bu durum, aynı kişinin farklı parmak izleri için kesin geçerlilik taşımıyor olabilir. Yakın zamanda yapılan bir çalışmaya göre aynı kişinin farklı parmaklarına ait izler sanılanın aksine çok yüksek oranda benzerlik taşıyor.

Harvard Tıp Fakültesi’nden Psikolog Dr. Deirdre Barrett köpeklerin de insanlar gibi rüya gördüğünü ve rüyalarında büyük olasılıkla sahiplerini de gördüklerini açıkladı.

Son günlerde birçok insan, geçirdiği grip gibi bir solunum yolu enfeksiyonundan sonra uzun süre devam eden öksürükten şikayetçi.

Hayatımız boyunca binlerce yüz ve obje görürüz ve bunları tanıyıp gerektiğinde birbirlerinden ayırt ederiz. Peki ama nasıl?

Çin merkezli bir teknoloji şirketi, şarj edilmeden 50 yıl boyunca elektrik üretebilecek şekilde tasarladıkları pilin tanıtımını yaptı. Yeni nesil pilin pilot testlerini geçtiğini açıklayan şirket, pilin, cep telefonları, elektrikli arabalar ve ticari amaçlı insansız hava araçlarında kullanılmasını öngörüyor.

Elon Musk’ın kurucu ortaklarından biri olduğu OpenAI şirketi, metin talimatlarıyla çok gerçekçi ve yaratıcı videolar oluşturabilen yeni yapay zekâ modeli Sora’yı tanıttı.

Yakın zamanda yapılan bir çalışmada, kokuların renk algısını etkilediği gösterildi.

Elon Musk, kurucusu olduğu nöroloji şirketi Neuralink’in bir insana beyin çipi yerleştirdiğini duyurdu.

İlk astronotumuz Alper Gezeravcı’nın, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 14 gün boyunca gerçekleştireceği 13 bilimsel deneyin sonuçları merakla bekleniyor. Peki bu deneylerin amacı ve vaat ettikleri konusunda neler biliyoruz?

Bilim insanları yüksek ısı yalıtımına sahip yeni bir termal kumaş üretti.

Neptün’ün gerçek renginin, bilinen parlak mavi görüntüsünün aksine Uranüs’ünkine benzer şekilde soluk mavi olduğu anlaşıldı.

Yüzeyinde gayzerler bulunması ihtimali olan 17 ötegezegen tespit edildi. Bu ötegezegenlerden ikisinin, gayzerlerin varlığının gözlemlerle doğrulanmasını sağlayacak kadar Dünya’ya yakın olduğu belirtiliyor.

2023 yılı biterken metin, görüntü, ses, video, kodlama gibi farklı formatlardaki içerikleri anlayabilen çok yönlü bir yapay zekâ modeli geliştirildi: Google Gemini.

Günlük tutmak, daha erken uyanmak, daha çok kitap okumak ve spor yapmak, yeni yılın ilk günlerinde genellikle alınan kararlardan birkaçı. Bu yıl düzenli spor yapmaya karar verip de bunu uygulamakla ilgili endişeleriniz varsa bu yazımız size göre.

Araştırmacılar, insan hücrelerini kullanarak, zarar görmüş sinir dokusunu onarabilen robotlar geliştirdi.

Modern teknolojilerde kullanılma potansiyeline sahip malzemelerin keşfine yardımcı olan yeni bir yapay zekâ uygulaması geliştirildi. Google DeepMind çalışanları tarafından geliştirilen uygulamaya GNoME adı verildi. GNoME 2,2 milyon civarı yeni kristal yapı tahmin etti. Bu malzemelerin 380.000’inin kararlı olduğu ve gelecekte teknolojik cihazlarda kullanılmaya aday olduğu belirtiliyor.

Bilim Genç olarak 2023'de yaşanan önemli bilimsel gelişmeleri sizler için derledik.

Çayın içinde şekerin ya da gazlı içeceklerde basınçlı karbondioksitin çözünmesi günlük hayatta en sık karşılaştığımız çözünme örneklerinden bazıları. Peki çözünme olayının nasıl gerçekleştiğini hiç merak ettiniz mi?

Güneş sisteminde Güneş‘e yakın dördüncü gezegen olan Mars’ı daha yakından tanımak ister misiniz?

En zorlu koşullar altında bile çevrenin net bir biçimde görüntülenmesine imkân veren bir yöntem geliştirildi. Yapay zekâdan yararlanılan, ısı sinyallerinin tespit edilmesine dayalı yeni yöntemin yakın gelecekte otonom araçlarda kullanılmaya başlanması bekleniyor.

2023 yılında üretken yapay zekâ teknolojisinde baş döndürücü gelişmelere şahit olduk. ChatGPT ve Google Bard gibi metin üreten; Midjourney, Dall-E, Google Imagen gibi görsel oluşturan; Runway, Pika, Synthesia gibi video geliştiren uygulamalarda, son bir yıl içinde önemli gelişmeler yaşandı. Bu gelişmeler her sektörü etkilediği gibi eğitim sisteminde ve öğrenme yöntemlerinde de büyük değişimlere yol açabilir.

Bilimsel çalışmalar, Satürn’ün uydusu Enceladus’un yüzeyinden püsküren buharların kimyasal bileşiminin daha önceleri bilinenden daha zengin olduğunu gösterdi.

Google tarafından geliştirilen, yapay zekâya dayalı hava durumu tahmin uygulaması GraphCast bir dakikadan kısa sürede bugüne kadar görülmemiş doğrulukta 10 günlük hava tahmini yapabiliyor.

“Kalabalık ortamlarda şiddet olaylarının ortaya çıkma olasılığı yüksektir.”, “Depresyon sadece beyindeki kimyasal bir dengesizliktir.”, “Beynimizin sağ tarafını kullanıyorsak daha yenilikçi düşünebiliyoruz demektir.” gibi psikoloji ile ilgili yargıları birçok kez duymuşsunuzdur. Peki, gerçekten öyle mi? Yoksa bu bilgiler sadece popüler psikolojinin yaydığı yanlış bilgiler yani psikoloji mitleri mi?

Ünlü besteci Bach’ın en büyük hobilerinden birinin matematik olduğunu ya da kendi adını taşıyan teoremiyle ünlü matematikçi Pisagor’un müzikte oktavı bulan kişi olduğunu biliyor muydunuz? Peki sizce müzik ile matematik başarısı arasında nasıl bir ilişki var?

Yapılan çalışmalar her bir burun deliğinden beyne iletilen kokuların, beyin tarafından iki ayrı sinyal olarak algılandığını gösteriyor.

Son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz ChatGPT bir tür üretici yapay zekâ aracı. Bu alanda yaşanan son gelişmeler gerçekten çok heyecan verici. Düşünün ki bir bilgisayar programı sizinle sohbet ediyor, sorularınıza cevap veriyor ve ödevlerinizi yaparken size yardımcı oluyor.

Belirli koşullar altında, su moleküllerinin çevrelerinden ısı almadan sadece ışık etkisiyle buharlaşabileceği keşfedildi.

Jüpiter’in uydularından Io’daki aktif volkanların bugüne kadarki en detaylı haritası çıkarıldı.  Io’nun yüzeyi bir magma okyanusunun üzerinde yüzüyor olabilir.

66 milyon yıl önce dinozorlar dev bir gök taşının yeryüzüne çarptığı anda değil, sonrasında meydana gelen toz bulutu yüzünden yok olmuş olabilir.

Fareler beyinlerini kullanarak sanal gerçeklik ortamında gezinebiliyor ve sanal nesneleri hareket ettirebiliyor.

Bir kedi yan yana dizilmiş 5 kutunun birinde saklanıyor. Gece olduğunda ise kedi saklandığı kutudan çıkıyor ve bir yandaki (sağdaki veya soldaki) kutuya saklanıyor. Her gün sadece 1 kutuya bakarak kediyi nasıl ve kaç günde bulabilirsiniz?

Isı, maddenin tüm hâllerinde var olan bir enerji çeşididir. Peki volkanlardan buzullara, vücudumuzdan kara deliklere tüm maddelerde bulunabilen ısı hangi yollarla yayılır?

Günümüzde birçok insanın hayatının bir parçası hâline gelen YouTube’un icat hikâyesine birlikte göz atmaya ne dersiniz?

Dünya’nın tek doğal uydusu olan Ay, Dünya’ya en yakın gök cismidir. Bu yüzden geceleri gökyüzündeki en büyük ve en parlak gök cismi Ay’dır.

Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderilen fare embriyolarının normal bir biçimde gelişebildiği tespit edildi.

Güneş’e en yakın gezegen olan Merkür çevresinde “ıslık çalan” koro dalgaları keşfedildi.

Matematik, sözcükler yerine işlem ve kavramları kullanan evrensel bir dildir. Bu dilde ifadelerle özdeşleşmiş işaretler ve semboller bulunur. Örneğin toplama işlemi için “+”, pi sayısını belirtmek için “π” kullanılır. Peki bu işaretler ve semboller nasıl ve ne zaman ortaya çıktı, hiç merak etiniz mi?

Dünya genelinde her yıl en az 400 milyon insan uyuz hastası oluyor.

Linac Coherent Light Source II (LCLS-II) adlı X ışını lazeri, yaşamı mümkün hâle getiren mekanizmaların anlaşılmasında devrim niteliği taşıyor.

Uluslararası bir araştırma grubunun InSight’ın verilerini analiz ederek ulaştığı sonuçlar, Mars’ın çekirdeğini çevreleyen bir eriyik katmanının olduğunu gösteriyor.

Bir grup araştırmacı, yerkürenin derinlerinde bir zamanlar Dünya’ya çarparak Ay’ın oluşmasına yol açan gezegenin kalıntılarının bulunduğunu öne sürdü. Dr. Quin Yuan ve arkadaşları tarafından yapılan araştırmanın sonuçları Nature’da yayımlandı.

Yapay zekâ teknolojisi ile birlikte artık makineler insan zekâsını taklit edebiliyor. Peki bir makinenin gerçekten zeki olup olmadığını nasıl anlarız, hiç merak ettiniz mi? Efsanevi Turing testinden en son standartlara kadar, yapay zekâ dünyasının içine girelim ve bir makinenin zekâ seviyesinin nasıl ölçüldüğünü keşfedelim.

Sivrisineklerden bulaşan dang ateşi hastalığıyla mücadelede genetiği değiştirilmiş sivrisinekler kullanılıyor.

Geçtiğimiz günlerde 2023 Nobel Ödülü’nü kazananlar belli oldu. Peki gelecekteki Nobel Ödülü’nün sahiplerini uzmanlardan oluşan komiteler yerine yapay zekâ belirleyebilir mi?

Toledo Üniversitesinden bir grup araştırmacının yaptığı çalışmalar, bağırsaklarda yaşayan yararlı bir bakterinin genlerinde değişiklikler yapılarak yüksek tansiyonun tedavi edilebileceğini gösteriyor.

Kuzey Kutbu’na yakın bölgelerde görülen kutup ışıkları “kuzey ışıkları” olarak da bilinir. 5 Kasım 2023 tarihinde ülkemizin çeşitli yerlerinden de görüntülenen bu ışıkların sebebi, Güneş aktivitelerindeki artış.

İki ayrı araştırma grubu, yakın zamanlarda minyatür parçacık hızlandırıcılar geliştirdi. Bu minik parçacık hızlandırıcıların, tıptan bilimsel araştırmalara kadar pek çok alanda yararlı olması bekleniyor.

Güneş on bir yıllık etkinlik döngüsünün sonuna yaklaşıyor. Önümüzdeki altı ay içinde manyetik kutupların işaretinin değişmesi bekleniyor.

Her yıl 1,5 milyon insan diyabete bağlı sorunlar nedeniyle yaşamını yitiriyor.

Geçmişte insanların nakit para ihtiyaçlarını karşılamak için uzun kuyruklarda beklemesi gerekiyordu. Neyse ki ATM’ler her şeyi değiştirdi. Peki nerede olursak olalım 7/24 nakit para çekme imkânı sağlayan ATM’leri kim, ne zaman icat etti?

OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT, artık sadece metin tabanlı bir dil modeli değil.

Cumhuriyetimizin 100. yılında, Bilim Genç ekibi olarak bilimle, teknolojiyle, araştırmayla dolu nice yüz yıllar diliyoruz.

Bir önceki yazımızda “Binalar Nasıl Ayakta Kalır?” sorusunu cevaplamıştık. Şimdi ise üzerindeki canlı ve cansız yükleriyle birlikte yer çekimine karşı dengede kalabilecek şekilde inşa ettiğimiz binalarımızı rüzgâr ve deprem gibi değişken dış etkenlere karşı nasıl dayanıklı hâle getirebileceğimizi gözden geçireceğiz.

ChatGPT’nin yeni versiyonu sayesinde yapay zekâ ile artık sesli bir şekilde sohbet edebilmek ve yazılı metinden kolayca görsel oluşturabilmek mümkün hâle geliyor.

Yapay zekâ; günümüzde sağlık, ulaşım ve finans gibi alanlarda sağladığı faydalarla toplumları geliştirme ve dönüştürme potansiyeline sahip.

ChatGPT ve benzeri büyük dil modellerinin cevapladıkları her 20 ila 50 soru için yaklaşık yarım litre su harcadığı tespit edildi.

Bir çocuğa ChatGPT tarafından nadir görülen bir hastalığın doğru teşhisi konuldu.

Yapay zekâ kullanılarak geliştirilen ve bir tür beyin okuma cihazı olarak tanımlanabilecek beyin-bilgisayar arayüzü, felçli bir hastanın daha önce eşi görülmemiş doğrulukta ve hızda iletişim kurmasını sağladı.

“Yapay zekâ bilinç kazanabilir mi?” sorusu onlarca yıldır bilimsel ve felsefi tartışmalara konu oluyor. Kimilerine göre yapay zekânın bilinç kazanması imkânsız kimilerine göre ise yeteri kadar gelişmesi hâlinde yapay zekâ da insanlar gibi bilinçli hâle gelebilir.

Yapay zekânın kullanımı, son 20 yılda hayatımızın birçok alanında inanılmaz bir hızla yaygınlaştı!